Πότε η πειθαρχία φτάνει σε σημείο κακοποίησης;
Δώστε έμφαση στον έλεγχο του θυμού σας για να αποφύγετε αυτόν τον κίνδυνο, προειδοποιεί μια ειδικός.
Όταν προσπαθούμε να πειθαρχήσουμε το παιδί μας εν βρασμώ ψυχής, μπορεί να ξεπεράσουμε, χωρίς να το καταλάβουμε, το όριο που χωρίζει την πειθαρχία από την κακοποίηση, με συνέπεια, αντί να βάλουμε κάποια όρια στο παιδί μας, όπως είναι το ζητούμενο, να του προκαλέσουμε ένα ψυχικό τραύμα. Με ποιον τρόπο θα αποφύγουμε αυτόν τον κίνδυνο;
«Αν δεν είστε σε θέση να ελέγξετε τον εαυτό σας, κινδυνεύετε να καταφύγετε σε ακραίες συμπεριφορές», προειδοποιεί η dr Michele Borba, συγγραφέας του βιβλίου «No More Misbehavin’: 38 Difficult Behaviors and How to Stop Them». Ένα προειδοποιητικό σημάδι λοιπόν ότι μια προσπάθεια πειθαρχίας μπορεί να καταλήξει σε παιδική κακοποίηση είναι ο ανεξέλεγκτος θυμός του γονιού. «Η πειθαρχία περιέχει αξιοπρέπεια, ηρεμία, διδάγματα. Η κακοποίηση είναι το ακριβώς αντίθετο από όλα αυτά τα στοιχεία», σχολιάζει η ίδια σχετικά.
Όταν μας κυριεύει ο υπέρμετρος θυμός ή το στρες, εξηγεί η ειδικός, μεταξύ άλλων δεν είμαστε σε θέση να μπούμε στη θέση του παιδιού μας και να δούμε τα πράγματα από τη δική του οπτική. Με αποτέλεσμα να αδυνατούμε να επικοινωνήσουμε μαζί του και να του διδάξουμε κάτι.
Από την άλλη, «αν εσείς είστε ήρεμοι, και το παιδί σας μπορεί να παραμείνει ήρεμο. Μόνο έτσι θα καταφέρει να εισπράξει τα μηνύματα που προσπαθείτε να του μεταφέρετε», συμπληρώνει η Borba.
Κάθε φορά λοιπόν που νιώθετε να βγαίνετε εκτός εαυτού, κάντε ένα βήμα πίσω και πάρτε μια ανάσα. Δώστε στον εαυτό σας ένα διάλειμμα. «Δεν έχει σημασία αν αντιδράσετε με καθυστέρηση πέντε ή δέκα δευτερολέπτων. Πάρτε μια ανάσα και ηρεμήστε, γιατί τότε το παιδί σας θα αντιδράσει με πολύ καλύτερο τρόπο», συμβουλεύει η Borba.
Κάποιοι γονείς χρησιμοποιούν το θυμό τους ως όπλο για να φοβίσουν το παιδί τους. Πιστεύουν, λανθασμένα, ότι συμμορφωμένο παιδί είναι το φοβισμένο παιδί. Όμως, όπως τονίζει η Borba, «οι μελέτες λένε ότι ο φόβος λειτουργεί μόνο βραχυπρόθεσμα. Δεν αλλάζει σε βάθος χρόνου τη συμπεριφορά του παιδιού, αντιθέτως μειώνει την ικανότητά του να κατανοεί τους άλλους».
Το παιδί που φοβάται το γονιό του είναι γεμάτο στρες, το οποίο με τη σειρά του το εμποδίζει να εισπράξει οποιοδήποτε μήνυμα προσπαθεί να του περάσει ο γονιός. Πρέπει, λοιπόν, να χτίζουμε με τα παιδιά μας μια σχέση που βασίζεται στο σεβασμό. Ο φόβος και ο θυμός δημιουργούν το πρόσφορο έδαφος για την παιδική κακοποίηση, η οποία μπορεί να πάρει πολλά πρόσωπα και δεν περιορίζεται στο «ξύλο».
«Η κακοποίηση μπορεί να πάρει έμμεσες μορφές, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις έχει ένα ιδιαίτερα αρνητικό περιεχόμενο, το οποίο μειώνει την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό του παιδιού», καταλήγει η ειδικός.