Πώς οι καθημερινές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις προωθούν την ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων σε βρέφη

Ένας γονέας που αλληλεπιδρά με ένα μωρό είναι μια όμορφη σκηνή. Ο γονέας μιλάει με μια ψηλή φωνή-γνωστή ως “Parentese”-καθώς ανταποκρίνεται θετικά στην αντίδραση του μωρού με χειρονομίες και συνήθως με επαφή με τα μάτια και χαμόγελα.

Αυτές οι συνδέσεις δεν κάνουν μόνο για ένα συγκινητικό θέαμα. Η νέα έρευνα από το Ινστιτούτο Εκμάθησης και Εγκεφαλικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον (I-Labs) δείχνει ότι είναι σημαντικές και για την ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων του βρέφους.

Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 8 Απριλίου στην τρέχουσα βιολογία, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια ασφαλή και μη επεμβατική τεχνική απεικόνισης του εγκεφάλου που ονομάζεται μαγνητοεγκεφαλογραφία ή MEG, για να παρακολουθεί τη βρεφική εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια κοινωνικών και μη κοινωνικών αλληλεπιδράσεων με τον ίδιο ενήλικα.

Διαπίστωσαν ότι όταν ο ενήλικας μίλησε και έπαιξε κοινωνικά με ένα μωρό ηλικίας 5 μηνών, η εγκεφαλική δραστηριότητα του μωρού αυξήθηκε ιδιαίτερα στις περιοχές που είναι υπεύθυνες για την προσοχή – και το επίπεδο αυτού του τύπου δραστηριότητας προέβλεπε την ενισχυμένη ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων σε μεταγενέστερες ηλικίες.

Αυτό το «κοινωνικό» σενάριο συγκρίθηκε με ένα «μη κοινωνικό» σενάριο στο οποίο ο ενήλικας γύρισε μακριά από το μωρό για να μιλήσει με άλλο άτομο.

Αυτή η αλληλεπίδραση έδειξε χαμηλότερα επίπεδα δραστηριότητας στις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου.

«Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που συγκρίνει άμεσα τις αντιδράσεις του εγκεφάλου των βρεφών με την κοινωνική αλληλεπίδραση ενηλίκων σε σχέση με την μη κοινωνική αλληλεπίδραση και στη συνέχεια παρακολούθησε τα παιδιά μέχρι να φθάσουν στην ηλικία των 2,5 για να δούμε πώς σχετίζεται η πρώιμη ενεργοποίηση του εγκεφάλου με τις μελλοντικές γλωσσικές ικανότητες του παιδιού», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Alexis Bosseler, ερευνητής στο I-Labs.

Η τεχνολογία απεικόνισης εγκεφάλου MEG επέτρεψε στο μωρό να μετακινηθεί και να αλληλεπιδράσει φυσικά με τον ενήλικα, γεγονός που επέτρεψε στους ερευνητές να παρακολουθούν την πυροδότηση νευρώνων από πολλαπλές περιοχές στον εγκέφαλο του μωρού, όπως μίλησε ο ενήλικας, έπαιξε και χαμογέλασε στο μωρό.

Στη συνέχεια παρακολούθησαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου του βρέφους για δεύτερη φορά, καθώς ο ενήλικας γύρισε και έδωσε την προσοχή του σε κάποιον άλλο.

Αυτές οι ενέργειες φυσικά εμφανίζονται κάθε μέρα μεταξύ των ενηλίκων και των μωρών και η μελέτη έδειξε ότι έχουν διαφορετικές μετρήσιμες επιδράσεις στον εγκέφαλο ενός μωρού.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αυξημένη νευρωνική δραστηριότητα σε απάντηση στην κοινωνική αλληλεπίδραση στην ηλικία 5 μηνών προέβλεπε την ενισχυμένη ανάπτυξη της ομιλίας σε πέντε μεταγενέστερες ηλικίες: 18, 21, 24, 27 και 30 μηνών.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν τη γλωσσική ανάπτυξη των βρεφών χρησιμοποιώντας μια καλά τεκμηριωμένη και επικυρωμένη έρευνα που εξέτασε από τους γονείς τον τρόπο με τον οποίο μιλάνε στα βρέφη τους στο σπίτι.

Οι ερευνητές επέλεξαν μωρά ηλικίας 5 μηνών για τη μελέτη, επειδή η ηλικία αυτή είναι λίγο πριν από την «ευαίσθητη περίοδο» για τη μάθηση της ομιλίας, η οποία αρχίζει σε περίπου 6 μήνες.

Μόλις αρχίσει αυτή η περίοδος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα βρέφη να παρατηρούν τους ενήλικες επειδή η προσοχή ενισχύει τη μάθηση.

«Η χρήση βρεφικής ομιλίας (parentese) των γονέων προς τα μωρά τους αντιπροσωπεύει μια διαισθητική επιθυμία για σύνδεση», δήλωσε η Patricia Kuhl, ανώτερος συγγραφέας και συν-διευθυντής των I-Labs.

«Υπάρχει μια σιωπηρή κατανόηση ότι η γλώσσα αφορά τη σύνδεση», δήλωσε η Kuhl.

«Πρόκειται για μια επικοινωνιακή οδό μεταξύ σας και του άλλου. Αυτό ξεκινά από τη βρεφική ηλικία με την επιθυμία να πραγματοποιηθεί αυτή η επικοινωνιακή σύνδεση».

Τα αποτελέσματα της μελέτης είναι ιδιαίτερα σημαντικά για να κατανοήσουν τη σημασία της σύνδεσης οι γονείς και οι πρώιμοι εκπαιδευτικοί, συμπλήρωσε η Kuhl.

«Γνωρίζαμε από την προηγούμενη δουλειά ότι η κοινωνική αλληλεπίδραση είναι απαραίτητη σε ηλικία 9 μηνών για μάθηση ξένων γλωσσών, αλλά η τρέχουσα μελέτη δείχνει ότι η κοινωνική αλληλεπίδραση παίζει ρόλο πολύ νωρίτερα», τόνισε η Kuhl. «Η μελέτη δείχνει ότι η φυσική χρήση βρεφικών συνομιλιών από τους γονείς, σε συνδυασμό με χαμόγελα, αφή και ζεστές αντιδράσεις προς τις πράξεις του μωρού, έχουν έναν πραγματικό, μετρήσιμο αντίκτυπο στον εγκέφαλο του μωρού. Θεωρούμε ότι αυτή η γονική συμπεριφορά , που ονομάζουμε “κοινωνική αλληλεπίδραση”, κινητοποιεί και διατηρεί την προσοχή των βρεφών και τα παρακινεί να μάθουν σε μια κρίσιμη στιγμή στην ανάπτυξη».