Πιπέρι στο στόμα!
Φράσεις που δεν πρέπει να ακούσει ένα παιδί από τους γονείς του
Οι λέξεις και το αντίκτυπό τους έχει τεράστια δύναμη. Ειδικά στα παιδιά που ακόμα μαθαίνουν ολοένα νέες λέξεις και χρησιμοποιούν το λεξιλόγιο για να αποκωδικοποιήσουν τον κόσμο και τους ανθρώπους, μερικές φορές οι λέξεις είναι πιο σημαντικές απ’ ό,τι μια συμπεριφορά ή μια πράξη. Με τις λέξεις οι γονείς δείχνουν την αγάπη τους, ενθαρρύνουν τα παιδιά, αλλά επίσης με αυτές προσπαθούν να βάλουν όρια και να κάνουν τα παιδιά να πειθαρχήσουν. Ταυτόχρονα όμως οι λέξεις μπορούν να κάνουν κακό στην αυτοεικόνα του παιδιού και να του δημιουργήσουν αρνητικά συναισθήματα. Οι λέξεις ακόμα και στο στιγμιαίο προφορικό τους άκουσμα μπορεί να πληγώσουν…
Υπάρχουν άπειρες λέξεις ή φράσεις που η χρήση τους ενδέχεται να βλάψουν τον ψυχικό κόσμο του παιδιού και να έχουν αρνητική επίδραση στη συμπεριφορά και τον ψυχισμό του, εδώ σας αναφέρουμε μερικά μόνο τρανταχτά παραδείγματα προς αποφυγή:
- Είσαι άχρηστο
- Γιατί δεν μπορείς μια φορά να κάνεις/φας/ντυθείς…
- Γιατί δεν μπορεί να είσαι σαν τα άλλα παιδιά
- Έλεος, είσαι ίδιος/ια ο μπαμπάς/μαμά σου (με αρνητική σημασία)
- Γιατί το λέω εγώ
- Με κουράζεις
- Εγώ που κάνω τα πάντα για σένα
- Δικό μου το σπίτι, δικοί μου κι οι κανόνες
- Σταμάτα να κλαις τώρα αμέσως
- Έλα εδώ τώρα
- Με απογοήτευσες
- Δεν είσαι αρκετά…
- Είσαι κακό παιδί
- Αν συνεχίσεις να κάνεις έτσι… δεν θα σε αγαπώ
- Αν είσαι έτσι δεν θα σε θέλει κανείς
- Φύγε από μπροστά μου
- Δεν θα σε συγχωρήσω ποτέ
- Ντροπή σου
- Θα κάνεις αυτό… αλλιώς…
- Περίμενε να ‘ρθει ο μπαμπάς/η μαμά σου… και θα δεις
Υπάρχουν στιγμές που τα παιδιά μπορεί κυριολεκτικά να τρελάνουν τους γονείς τους. Κι είναι αλήθεια ότι οι γονείς είναι απλώς άνθρωποι και όχι υπερ-ήρωες. Υπάρχουν δύσκολες μέρες, διάφορα άγχη και προβλήματα και κάποιες φορές δεν έχουν την υπομονή να διαχειριστούν ψύχραιμα και ηρεμία ένα ξέσπασμα του παιδιού, μια επαναλαμβανόμενη ενοχλητική συμπεριφορά του παιδιού ή μπορεί ακόμα και να είναι εκνευρισμένοι για προσωπικούς λόγους. Η ανατροφή ενός παιδιού είναι μια 24ώρες το 24ωρο ευθύνη, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση και κάποιες φορές απαιτεί ιώβεια υπομονή. Ωστόσο υπάρχουν μερικοί τρόποι που αν τους υιοθετήσετε από την αρχή στην κοινή καθημερινότητά σας, θα είστε κι εσείς και τα παιδιά σας ήρεμοι και χαρούμενοι – χωρίς εντάσεις και επομένως πιο ξεκούραστοι!
- Μην ανεβάζετε τον τόνο της φωνής σας
- Αποφύγετε να συγκρίνεται το παιδί σας (με άλλα παιδιά, με τα αδέρφια του, με εσάς στην ηλικία του)
- Μην κατηγορείτε και μην χρησιμοποιείται αρνητικούς επιθετικούς προσδιορισμούς (ούτε χρησιμοποιώντας ερωτηματικό στο τέλος – το να ρωτήσεις ένα παιδί «είσαι ηλίθιο/χαζό/ανόητο;» του δημιουργείτε την εντύπωση ότι μπορεί να είναι ή ότι αυτό πιστεύετε εσείς για αυτό)
- Μην πείτε πράγματα για τα οποία αργότερα θα μετανιώσετε
- Μην κάνετε ρητορικές ερωτήσεις
- Μην είστε υποτιμητικοί
- Μην απορρίπτετε τα συναισθήματά τους
- Μη βάζετε «ετικέτες»
- Μη μιλήσετε άσχημα για το παιδί σας μπροστά σε άλλους
- Μην χρησιμοποιείτε απόλυτες λέξεις όπως το «ποτέ» και το «πάντα»
- Μην έχετε υπερβολικές προσδοκίες/απαιτήσεις
- Μη βάζετε τις φωνές
- Είναι καλό να ζητάτε συγνώμη
Μετρήστε ως το 3 ή το 10! Σκεφτείτε από μέσα σας ένα τραγούδι (ακόμα και το «λα λα λα» ως επαναλαμβανόμενος ήχος καμιά φορά αρκεί ή το ομμμμ του διαλογισμού). Αν νιώσετε ότι έχετε αρνητικά συναισθήματα (κι αυτό είναι ενίοτε φυσιολογικό) προσπαθήστε να μην πείτε τίποτα μέχρι να ηρεμήσετε… Αν νιώσετε να σας ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι ή η πίεση σκεφτείτε κάτι αστείο, γελάστε (για να χαλαρώσετε) ή κάντε στο παιδί μια αγκαλιά ή ζητήστε από εκείνο μια αγκαλιά. Είναι χίλιες φορές να ζητήσετε μια αγκαλιά από το να βάλετε τις φωνές ή να το μαλώσετε. Μόλις ηρεμήσετε και οι δύο μπορείτε ψύχραιμα να συζητήσετε μαζί για την πηγή/αιτία της έντασης και για τα συναισθήματα (προσοχή από την πλευρά σας για τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσετε) που δημιουργήθηκαν και στους δύο. Καλλιεργήστε στα παιδιά το αίσθημα του σεβασμού αλλά και την ιδιότητα της ενσυναίσθησης – αλλά αυτό πρέπει εσείς πρώτα να τους το διδάξετε όχι μόνο στα λόγια αλλά και με το παράδειγμά σας.