Πώς να μεγαλώσετε ένα παιδί που μπορεί να επιβιώσει στις μεγαλύτερες προκλήσεις της ζωής

Όλοι θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από το κακό, αλλά αυτή η προστασία πρέπει να περιλαμβάνει και συναισθηματική ανθεκτικότητα. Ευτυχώς, προσέχουμε περισσότερο από ποτέ τον αρνητικό αντίκτυπο του εκφοβισμού και της κριτικής στην ανθισμένη αυτοεκτίμηση ενός παιδιού. Ως γονείς, εργαζόμαστε σκληρά για να μεγαλώσουμε παιδιά με τολμηρή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση πλήρως ανέπαφα.

Αλλά έχουμε προχωρήσει υπερβολικά στην προστασία των παιδιών μας από οποιοδήποτε συναίσθημα που τους προκαλεί απογοήτευση, ανησυχία ή άγχος; Έχουμε αρχίσει να τους προστατεύουμε σε σημείο που τώρα υπονομεύουμε τη συναισθηματική τους ανθεκτικότητα;

Είναι ένα πράγμα να προστατεύουμε τα παιδιά μας από την έκδηλη σκληρότητα και την κακοποίηση. Είναι άλλο ωστόσο να προστατεύουμε τα παιδιά μας από κάθε κατάσταση που τα κάνει να νιώθουν άβολα.

Γιατί; Επειδή τα παιδιά πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το να αποκτήσεις αυτό που θέλεις δεν έρχεται πάντα εύκολα. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να μεγαλώσετε ένα συναισθηματικά ανθεκτικό παιδί. Φυσικά, αυτή η πραγματικότητα έρχεται σε αντίθεση με την κουλτούρα της κοινωνίας μας της «λατρείας των αστεριών» και η πεποίθησή μας ορισμένοι άνθρωποι είναι «απλώς» προικισμένοι.

Αυτό δεν σημαίνει ότι πετάμε τα παιδιά μας στους λύκους. Αντίθετα, πρέπει να περπατάμε δίπλα τους καθώς μαθαίνουν πόσο δυνατά μπορούν να είναι.

Πάρα πολλά παιδιά και οι γονείς τους βλέπουν την επιτυχία ως ένα μαγικό πράγμα για το οποίο κάποιοι άνθρωποι είτε προορίζονται είτε δεν προορίζονται. «Αν είμαι πραγματικά “έξυπνος”, γιατί δεν το καταλαβαίνω τόσο εύκολα όσο οι άλλοι, γιατί δεν τα καταφέρνω τόσο καλά όσο εκείνη; — Υποθέτω ότι τελικά ΔΕΝ είμαι έξυπνος». Ακριβώς εκεί, εμφανίζεται μια πληγή στην αυτοεκτίμηση του παιδιού. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι η επιτυχία δεν έχει να κάνει πολύ με την έμφυτη ευφυΐα ή το ταλέντο. Ξανά και ξανά, τα παιδιά με λιγότερα «φυσικά χαρίσματα» υπερέχουν πέρα από τα αβίαστα έξυπνα και ταλαντούχα παιδιά αργότερα στη ζωή τους, επειδή η πρώτη ομάδα δεν τα παρατάει εύκολα. Με λίγα λόγια: η επιμονή υπερισχύει του έμφυτου ταλέντου.

Η Carol Dweck, PhD, αποκαλεί αυτό είτε «σταθερή νοοτροπία» ή «νοοτροπία ανάπτυξης». Ένα άτομο με «σταθερή» νοοτροπία πιστεύει ότι είμαι αυτός που είμαι και δεν υπάρχει περίπτωση να είμαι διαφορετικός. Ένα άτομο με νοοτροπία “ανάπτυξης” πιστεύει, «Αν το θέλω (με προσπάθεια), μπορώ να γίνω καλύτερος σε αυτό».

Η διαφορά μεταξύ σταθερής και αναπτυξιακής νοοτροπίας είναι η ανοχή σας για απογοήτευση, λάθη και εκπλήξεις.

Για τους περισσότερους από εμάς — Είναι άβολο να σκεφτόμαστε, «έκανα λάθος». (Παίρνουμε σημάδια με κόκκινο μελάνι για όσους πηγαίνουν στο σχολείο, έτσι δεν είναι; Έχουμε μπελάδες για όσους εργάζομαστε.) Ξέρω ότι δεν είναι εύκολο να τους βλέπεις να πελαγώνουν, αλλά πρέπει να αφήσεις τα παιδιά σου να αισθάνονται άβολα, μαμά και μπαμπά!

Εάν μπορούν να μάθουν να αντέχουν το προσωρινό άβολο αίσθημα του «λάθους», για αρκετό καιρό ώστε να περιεργάζονται τα λάθη τους, τα παιδιά σας μπορούν να αναπτύξουν μια «νοοτροπία ανάπτυξης». Η «νοοτροπία ανάπτυξης» καλωσορίζει τη συνεχιζόμενη δυσφορία και δυσαρέσκεια με κάποια συγκίνηση, ευχαρίστηση και ικανοποίηση ανάμεικτα. Εάν το παιδί σας θέλει να μάθει να παίζει βιολί, για παράδειγμα, ολόκληρη η οικογένεια θα υποφέρει, θα υποφέρει και θα υποφέρει μέχρι γίνει επιδέξιο. Σε εκείνο το σημείο, όλοι οι άλλοι μπορούν να απολαύσουν το βελτιωμένο παιχνίδι. Αυτό, φυσικά, με την αναπτυξιακή του νοοτροπία, συνεχίζει να εργάζεται για να βελτιώνεται σιγά σιγά, θέλοντας να αποδίδει ακόμα καλύτερα!

Ακολουθεί ένα άλλο παράδειγμα του τι συμβαίνει όταν τα παιδιά αισθάνονται άνετα με το να νιώθουν άβολα. Στους μαθητές γυμνασίου προσφέρθηκε ένα από τα τρία πράγματα που έπρεπε να διαβάσουν πριν δώσουν ένα τεστ Φυσικών Επιστημών. Σε μια ομάδα δόθηκαν πληροφορίες για τα επιτεύγματα διάσημων επιστημόνων, όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν και η Μαρία Κιουρί, παρόμοια με το υλικό του σχολικού βιβλίου που βλέπουν καθημερινά. Σε μια δεύτερη ομάδα δόθηκε μια ιστορία για την προσωπική ζωή και τους αγώνες των ίδιων επιστημόνων. Μια τρίτη ομάδα έλαβε πληροφορίες σχετικά με τις επαγγελματικές απογοητεύσεις και τις απογοητεύσεις αυτών των επιστημόνων.

Μετά το τεστ, η πρώτη ομάδα αντέδρασε σε έναν κακό βαθμό λέγοντας: «Δεν θα γίνω ποτέ επιστήμονας ούτως ή άλλως!» Όμως, η δεύτερη και η τρίτη ομάδα ήταν πιο πιθανό να πουν πράγματα όπως, «υποθέτω ότι θα μπορούσα να είχα μελετήσει περισσότερο» ή «μπορώ να τα πάω καλύτερα την επόμενη φορά».

Η Δρ Dweck μιλά για αυτό ως τη «δύναμη του ακόμα»: Η κόρη σας δεν είναι καλή στα μαθηματικά… ακόμα. Ο γιος σας δεν μπορεί να ζωγραφίσει καλά… ακόμα. Δεν μπορείτε να καταλάβετε τον υπολογιστή… ακόμα! Αλλά «[εάν] βελτιωθείς κατά 1 τοις εκατό την ημέρα, σε μόλις 70 ημέρες, έχεις διπλάσιες πιθανότητες». Αυτό είναι το πλεονέκτημα της νοοτροπίας ανάπτυξης.

Επομένως, δεν κάνουμε τη χάρη στα παιδιά μας δίνοντάς τους βραβεία μόνο και μόνο για την εμφάνισή τους. Επίσης, δεν βοηθάμε τα παιδιά μας λέγοντάς τους πόσο έξυπνα είναι — (ακόμα κι αν είναι έξυπνα) — και δεν τα βοηθάμε να μεγαλώσουν αφήνοντάς τα να ξεφύγουν από οτιδήποτε προκαλεί τη ζώνη άνεσής τους. Τα παιδιά μας χρειάζονται να τους μάθουμε την αξία του να μένουν με κάτι δύσκολο.