Αυτοπεποίθηση, επιμονή και ανθεκτικότητα: τα 3 κλειδιά για την τωρινή και μελλοντική ευημερία των παιδιών μας

Εάν είστε γονιός, πιθανότατα θέλετε τα παιδιά σας να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις μεγαλύτερες προκλήσεις της ζωής – και να έχουν την ανθεκτικότητα να χειρίζονται ό,τι τους έρθει.

Αυτό πιθανότατα σημαίνει να τα διδάξετε πώς να είναι διανοητικά δυνατά. Τα άτομα με ψυχική ανθεκτικότητα παρουσιάζουν μια σειρά από χαρακτηριστικά και ιδιότητες που τα καθιστούν πιο πιθανό να είναι ευτυχισμένοι, επιτυχημένοι άνθρωποι, όπως η αυτοπεποίθηση, η επιμονή και η ανθεκτικότητα, δείχνει η έρευνα.

Τα παιδιά και οι ενήλικες μπορούν να αναπτύξουν και να βελτιώσουν την ψυχική ανθεκτικότητα με την πάροδο του χρόνου, λένε οι ερευνητές. Εδώ είναι τέσσερα πράγματα που μπορούν να κάνουν οι γονείς για να μεγαλώσουν ψυχικά δυνατά παιδιά, σύμφωνα με ψυχολόγους και άλλους ειδικούς σε θέματα γονικής μέριμνας.

Βοηθήστε τα να ενδυναμώσουν τον εαυτό τους

Η αυτοπεποίθηση και το κίνητρο για τον εαυτό είναι σημαντικές πτυχές της ψυχικής αντοχής, πράγμα που σημαίνει ότι τα παιδιά σας δεν πρέπει να εξαρτώνται από άλλους ανθρώπους για να αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους, σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια Amy Morin.

Μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά να ενδυναμώσουν τον εαυτό τους διδάσκοντάς τους επαναλαμβανόμενες φράσεις που τους υπενθυμίζουν ότι «είναι υπεύθυνα για το πώς σκέφτονται, αισθάνονται και συμπεριφέρονται – ανεξάρτητα από το πώς κάνουν οι γύρω τους», συμβουλεύει η Morin.

Οι φράσεις πρέπει να είναι σύντομες για να τις θυμούντε εύκολα, σύμφωνα με την Morin. Έφερε αυτά τα τέσσερα παραδείγματα:

«Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να προσπαθήσω για το καλύτερο».

«Ενεργώ με αυτοπεποίθηση».

«Είμαι αρκετά καλός».

«Επιλέγω να είμαι χαρούμενος σήμερα».

Δείξτε τους την αξία του να κάνουν κάτι δύσκολο

Μπορεί να είναι δύσκολο να βλέπεις τα παιδιά να αποτυγχάνουν σε κάτι. Παρ’ όλα αυτά, οι γονείς πρέπει να δείξουν στα παιδιά τους ότι η αποδοχή μιας δύσκολης πρόκλησης μπορεί να τους διδάξει πολλά –όπως το πώς αποδίδουν υπό πίεση, για παράδειγμα– εάν πετυχαίνουν ή αποτυγχάνουν.

Γιορτάστε τα παιδιά σας όταν δείχνουν το θάρρος να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη πρόκληση, συνιστά η ψυχολόγος Mary C. Murphy. Βοηθήστε τα να σκεφτούν τι έμαθαν και πώς μπορούν να εφαρμόσουν αυτά τα νέα μαθήματα και τις δεξιότητες στο μέλλον.

Προσπαθήστε να πείτε στα παιδιά σας προσωπικές ιστορίες για στιγμές που επιμείνατε σε δύσκολες καταστάσεις και τι έχετε μάθει από τα λάθη του παρελθόντος, προτρέπει η Murphy. «Αυτοί οι τύποι ιστοριών βοηθούν στην ομαλοποίηση και δείχνουν στα παιδιά ότι σχεδόν οτιδήποτε αξίζει να γίνει συνήθως περιλαμβάνει λίγο αγώνα, ειδικά στην αρχή», γράφει.

Μείνετε αισιόδοξοι

Η στάση σας μπορεί να είναι μεταδοτική, γι’ αυτό οι παιδοψυχολόγοι λένε ότι είναι σημαντικό οι γονείς να διαμορφώνουν την καλή συμπεριφορά των παιδιών τους. Αυτό περιλαμβάνει την αισιοδοξία, η οποία είναι βασικό συστατικό της ψυχικής δύναμης, σύμφωνα με τη νευροεπιστήμονα Wendy Suzuki.

Τα αισιόδοξα, θετικά παιδιά αισθάνονται περισσότερο τον έλεγχο της ζωής τους και είναι συνήθως πιο σίγουρα όταν αναλαμβάνουν νέες προκλήσεις, εξηγεί η εκπαιδευτική ψυχολόγος Michele Borba. Η αισιοδοξία μπορεί να διδαχθεί και να καλλιεργηθεί, γι’ αυτό να θυμάστε ότι τα παιδιά πάντα ακούν και προσέχουν τα παραδείγματα για το πώς να συμπεριφέρονται, προσθέτει.

«Την επόμενη φορά που θα συμβεί κάτι, [μπορείτε να πείτε] “Δεν πειράζει, το έχουμε αυτό» προτείνει η Borba. «Αν συνεχίσετε να το λέτε, στην πραγματικότητα βάζετε το παιδί σας να κρυφακούει τη στρατηγική διαχείρισης σας. Και το πιο εκπληκτικό είναι ότι πολύ συχνά το υιοθετούν και στη συνέχεια έχουν έναν τρόπο για το πώς να μιλήσουν τα ίδια για την ανησυχία τους».

Διδάξτε στα παιδιά πώς –και πότε– να ζητούν συγγνώμη

Μια βασική πτυχή της ψυχικής αντοχής είναι η συναισθηματική νοημοσύνη, η οποία περιλαμβάνει την ενσυναίσθηση και την αυτογνωσία. Διδάξτε στα παιδιά σας τη σημασία του σεβασμού των άλλων και του εαυτού τους – συμπεριλαμβανομένου του να ακούν με σεβασμό τις απόψεις των άλλων και να ζητούν συγγνώμη με ειλικρίνεια όταν αδίκησαν κάποιον, επισημαίνει η Morin.

Αυτό δεν σημαίνει ότι εσείς ή τα παιδιά σας πρέπει να ζητάτε διαρκώς συγγνώμη: η Morin προειδοποίησε να μην πέσετε στην παγίδα της «τοξικής αυτοκατηγορίας», κάτι που συμβαίνει συνήθως όταν οι αρνητικές σκέψεις κλονίζουν την αυτοπεποίθησή σας.

Απλώς θυμηθείτε ότι οι ψυχικά ανθεκτικοί άνθρωποι «αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη συμπεριφορά τους», έγραψε. «Ζητούν ειλικρινή συγγνώμη όταν μετανιώνουν για τις πράξεις τους και προσπαθούν να επανορθώσουν όποτε είναι δυνατόν».