Συστήνοντας στα παιδιά τη Γιαγιόι Κουσάμα
Ενώνοντας τους κύκλους και τα πουά της… μέχρι το άπειρο
H Γιαγιόι Κουσάμα (草 間 彌 生, Kusama Yayoi), γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου 1929 κι είναι σύγχρονη καλλιτέχνιδα από την Ιαπωνία που εργάζεται κυρίως στη γλυπτική και την εγκατάσταση, αλλά δραστηριοποιείται επίσης στη ζωγραφική, την παραστατική τέχνη, τον κινηματογράφο, τη μόδα, την ποίηση, τη μυθοπλασία και άλλες τέχνες. Η δουλειά της βασίζεται στην εννοιολογική τέχνη και δείχνει μερικά χαρακτηριστικά φεμινισμού, μινιμαλισμού, σουρεαλισμού, Art Brut, pop art και αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Έχει αναγνωριστεί ως μία από τους σημαντικότερους ζωντανούς καλλιτέχνες της Ιαπωνίας.
Η Κουσάμα μεγάλωσε στο Ματσουμότο και εκπαιδεύτηκε στη Σχολή Τεχνών και Χειροτεχνίας του Κιότο σε παραδοσιακό ιαπωνικό στυλ ζωγραφικής που ονομάζεται nihonga. Ωστόσο, εμπνεύστηκε από τον αμερικανικό αφηρημένο ιμπρεσιονισμό. Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη το 1958 και έγινε κομμάτι της avant-garde σκηνής της Νέας Υόρκης κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, ειδικά πρωτοστάτησε στο pop-art κίνημα. Από τη δεκαετία του 1970, η Kusama συνέχισε να δημιουργεί έργα τέχνης, κυρίως εγκαταστάσεις σε διάφορα μουσεία σε όλο τον κόσμο.
Η Kusama ήταν ανοιχτή για την ψυχική της υγεία. Κατά επιλογή, ζει στο Νοσοκομείο Seiwa Mental και λέει ότι η τέχνη έχει γίνει ο τρόπος της να εκφράσει την ψυχική της ασθένεια.
Στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μέλισσα το βιβλίο «Γιαγιόι Κουσάμα, από εδώ μέχρι το άπειρο» της Σάρα Σουζούκι σε εικονογράφηση Έλεν Γουάινσταϊν.
Η Γιαγιόι Κουσάμα, καθώς μεγάλωνε στην Ιαπωνία, ονειρευόταν να γίνει καλλιτέχνις. Στους κήπους που απλώνονταν στα φυτώρια των γονιών της της άρεσε να σχεδιάζει λουλούδια, φυτά και πέτρες, φτιάχνοντας με τη φαντασία της έναν κόσμο που αποτελούνταν από συμπλέγματα, σχηματισμούς και σειρές από βούλες. Διαρκώς φανταζόταν ότι ο κόσμος γύρω της είναι φτιαγμένος από βούλες, οι οποίες μάλιστα δημιουργούσαν πολύμορφους συνδυασμούς και περίπλοκα σχήματα.
Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές της γύρω από την παραδοσιακή ζωγραφική της Ιαπωνίας, εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Εκεί απέκτησε σύντομα μεγάλη φήμη για τους πίνακές της με τα πουά μοτίβα από βούλες και τις μεγάλες ανάλαφρες κατασκευές της που αποτελούνταν από παραγεμισμένα κυλινδρικά σχήματα, αλλά και για τα μεγάλα μαλακά γλυπτά της – κατασκευές από παραγεμισμένο ύφασμα, με τις οποίες κάλυπτε καρέκλες, καναπέδες και βάρκες.
Η Κουσάμα εξέθεσε τη δουλειά της σε όλο τον κόσμο με μεγάλη επιτυχία. Όλοι ήθελαν να θαυμάσουν τα περίφημα δωμάτιά της με τους πολλαπλούς καθρέφτες που δημιουργούσε, μέσα στα οποία πολλαπλασιάζονταν αντανακλάσεις από χρωματιστά φώτα ως το άπειρο, όπου πολύχρωμα φώτα στέλνουν αδιάκοπα τις αντανακλάσεις τους. Πλήθος κόσμου συρρέει και στα δωμάτιά της που είναι στην αρχή λευκά και σταδιακά καλύπτονται με βούλες, όλο και περισσότερες βούλες. «Η γη μας δεν είναι παρά μια βούλα ανάμεσα σε εκατομμύρια αστέρια στο σύμπαν», έλεγε η Κουσάμα. «Τα πουά είναι ένας δρόμος για το άπειρο».
Το βιβλίο αυτό αφηγείται μέσα από λόγια και εικόνες την ιστορία μιας καλλιτέχνιδας που κάλυψε τον κόσμο με βούλες, από εδώ ως το άπειρο…