«Δεν φοράω αυτό!» ή πώς να σταματήσετε να μαλώνετε με τα παιδιά για το ντύσιμο και τα ρούχα τους
Δεν είναι επανάσταση, αλλά όσο μεγαλώνουν αρχίζουν να έχουν άποψη και λόγο για όλα
Έχουμε συνηθίσει ή και καλομάθει ως την ηλικία των παιδιών που όλα περνούσαν από το χέρι μας και είχαμε τον έλεγχο για το κάθε τι. Όπως το τι ώρα και τι θα φάνε ή το πότε και πώς θα ντυθούν. Όταν ξαφνικά ερχόμαστε αντιμέτωποι με την τρέλα της διαχείρισης του χρόνου, του πρωινού ξυπνήματος και κυρίως της προετοιμασίας για να μη χάσουμε το σχολείο – είτε είναι παιδικός σταθμός ή νηπιαγωγείο. Αν σας ακούγεται γνωστό το σκηνικό το σχολικό να έχει φτάσει και το μικρό σας να μη θέλει να ντυθεί, ή να θέλει να βγάλει αυτά που του διαλέξατε ή ξαφνικά να θυμηθεί τη ροζ τουτού φούστα ή το φούτερ του σταρ τρεκ – ηρεμήστε!
Δεν είναι μόνο εσύ, μαμά. Υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο το παιδί σας παλεύει να ντυθεί το πρωί. Αυτή η μάχη είναι γνώριμη σε όλες τις μαμάδες και αποτελεί ένα στάδιο από το οποίο συνήθως περνάνε όλα τα παιδιά – λίγο πριν ή λίγο μετά την ηλικία των 3.
Οι ψυχολόγοι μάλιστα αποκαλούν το συγκεκριμένο στάδιο «Αυτονομία έναντι της ντροπής και της αμφιβολίας».
Στη Θεωρία της Ψυχοκοινωνικής Ανάπτυξης, κάθε στάδιο της ζωής συνδέεται με έναν ψυχολογικό αγώνα που συμβάλλει σε μια σημαντική πτυχή της προσωπικότητας. Σε αυτό το συγκεκριμένο στάδιο, ένα παιδί είτε μαθαίνει να ελέγχει τις δεξιότητές του, να αισθάνεται σίγουρο και να έχει μια ισχυρή αίσθηση του εαυτού του, είτε, θεωρεί ότι εάν δεν έχει αρκετό χώρο για ανεξαρτησία, μπορεί να αισθάνεται ντροπή και να αρχίζει να αμφιβάλλει για τις ικανότητές του.
Τα μικρά παιδιά φθάνουν σε αυτό το σημείο συνειδητοποίησης για τον προσωπικό έλεγχο, επειδή ο εγκέφαλός τους έχει αναπτυχθεί αρκετά ώστε να τι πλέον αποτελεί ο εαυτός τους, γεγονός που τους κάνει να ενδιαφέρονται για το σώμα τους.
Υπάρχει μια ορισμένη σειρά συμπεριφορών που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ιδέας του εαυτού στα νήπια:
Φυσική αυτογνωσία: Καταλαβαίνουν ότι έχουν ένα σώμα και είναι δικό τους
Αυτο-περιγραφή: Αρχίζουν να παρατηρούν και να αξιολογούν τι βλέπουν για τον εαυτό τους
Συναισθηματικές απαντήσεις: Αρχίζουν να αντιδρούν και να κάνουν τις επιλογές τους
Πώς συνδέεται το στάδιο αυτό με αυτή την πρωινή μάχη των ρούχων;
Τα νήπια διερευνούν τα όρια του προσωπικού ελέγχου τους, γι ‘αυτό δεν είναι περίεργο που έχουν αρκετά μεγάλα συναισθήματα γι’ αυτό.
Το να ντυθείς είναι ένας θεμελιώδης δείκτης της ανεξαρτησίας ενός μικρού παιδιού. Η ανεξαρτησία είναι η ικανότητα να κάνετε κάτι από μόνοι σας χωρίς να επιβαρύνετε τους άλλους. Κάθε νέα δεξιότητα καθιστά εφικτή τη δημιουργία νέων επιπέδων ανεξαρτησίας. Κάθε φορά που ένα παιδί παίρνει αποφάσεις, κάτι τέτοιο οδηγεί σε νέες δυνατότητες.
Αλλά είναι ένα πράγμα να το κατανοήσουμε αυτό, και ένα άλλο πράγμα που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αυτή τη στιγμή και να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας και την ηρεμία. Είναι «προγραμματισμένο» σε νήπια και παιδιά προσχολικής ηλικίας το ότι μπορούν να είναι αυτόνομα, το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι ακόμα ιδιαίτερα ικανά για ορθολογική λήψη αποφάσεων. Έτσι, ακόμη κι αν μπορούν να αποφασίζουν τι να φορέσουν, χρειάζονται ακόμα βοήθεια για να κάνουν επιλογές σχετικά με το τι πρέπει να φορούν ή να περιορίσουν όλες τις επιλογές τους.
Τρία απλά βήματα μπορούν να κάνουν όλη τη διαφορά ανάμεσα σε ένα ξέσπασμα ή μια νίκη για όλους:
Αναγνωρίστε τα συναισθήματα: «Μου φαίνεται ότι είσαι θυμωμένος που βρέχει σήμερα και θέλεις να φορέσεις σανδάλια».
Επιλογές προσφοράς: «Βλέπω κόκκινα πάνινα παπούτσια και μπότες μπλε βροχής. Και οι δύο είναι καλές για τις βροχερές μέρες. Ποια θα ήθελες να φορέσεις;»
Ζητήστε τους να λύσουν το πρόβλημα μαζί σας: “Χρειάζεστε να κρατήσετε τα πόδια σας στεγνά και θέλετε να μπορείτε να κουνάτε τα δάχτυλα των ποδιών σας. Έχετε μια ιδέα για το πώς μπορούμε να κάνουμε και τα δύο;”
Να θυμάστε: Η άρνηση του παιδιού σας να ντυθεί δεν είναι δικό σας λάθος, μαμά. Αλλά είναι δική σας δουλειά να βοηθήσετε να τονώσετε τη φυσική τους προσπάθεια να είναι ανεξάρτητα Την επόμενη φορά που παλεύουν να ντυθούν, ξεκινήστε δοκιμάζοντας ένα από τα παραπάνω βήματα και δείτε τι συμβαίνει.
