Κι όμως τα μωρά κατανοούν τη μέτρηση αριθμών πριν αρχίσουν να μιλάνε
Τα βρέφη μπορεί να μην κατανοούν πλήρως τους αριθμούς, αλλά έχουν μια έμφυτη αίσθηση γι’ αυτούς και την αντίληψη της μέτρησης
Γενικά, οι άνθρωποι είναι καλοί στο μέτρημα. Έχουμε μια έντονη μαθηματική αίσθηση και διακρίνουμε τις ποσότητες πολύ εύκολα. Σε ποια ηλικία όμως αρχίζουμε να διακρίνουμε τις ποσότητες; Πότε αναδύεται αυτή η ισχυρή ικανότητα; Μπορούν τα μωρά να μετρήσουν; Ναι! Τα μωρά φαίνεται να έχουν μια πολύ πιο εξελιγμένη κατανόηση του κόσμου από ό,τι νομίζουμε. Αρκετά χρόνια πριν προλάβουν να πουν και να καταλάβουν τις λέξεις «ένα», «δύο» και «τρία», φαίνεται ότι μετρούν.
Τα μωρά δίνουν προσοχή στη μέτρηση
Σε μια μελέτη που κυκλοφόρησε το 2019, μωρά 14 και 18 μηνών μπορούσαν να καταλάβουν τη διαφορά μεταξύ δύο και τεσσάρων αντικειμένων όταν μετρήθηκαν αυτά τα αντικείμενα. Για παράδειγμα, μωρά παρακολούθησαν τους ερευνητές να μετρούν τέσσερα λούτρινα σκυλιά λέγοντας «ένα, δύο, τρία, τέσσερα! Τέσσερα σκυλιά!» πριν τα τοποθετήσουν μέσα σε ένα κουτί. Αργότερα τα μωρά μπορούσαν να αφαιρέσουν αυτά τα σκυλιά από το κουτί. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μωρά αφαίρεσαν δύο από τα τέσσερα σκυλιά και στη συνέχεια οδηγήθηκαν να πιστέψουν ότι δεν υπήρχαν άλλα σκυλιά μέσα στο κουτί. (Οι ερευνητές αφαίρεσαν τα υπόλοιπα δύο σκυλιά όταν το παιδί δεν κοίταζε). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, τα μωρά έψαχναν για μεγαλύτερη διάρκεια για τα υπόλοιπα δύο σκυλιά – σχεδόν σαν να περίμεναν να υπάρχουν περισσότερα αντικείμενα μέσα στο κουτί.
Όταν οι ερευνητές επανέλαβαν την ίδια άσκηση χωρίς να μετρήσουν (απλώς τοποθέτησαν τα σκυλιά μέσα στο κουτί χωρίς να τα μετρήσουν), τα μωρά έψαξαν για μικρότερη διάρκεια. Αποσπάστηκαν ακόμη και μετά την αφαίρεση ενός αντικειμένου από το κουτί, σχεδόν σαν να μην είχε μείνει τίποτα να δουν μέσα στο κουτί. Αυτά τα βρέφη έδειξαν ότι κατανοούν τον αριθμό των αντικειμένων που τοποθετήθηκαν μέσα στο κουτί όταν μετρήθηκαν αυτά τα αντικείμενα. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Duke το έχουν δοκιμάσει επίσης με μικρότερα βρέφη, ηλικίας 6 μηνών, σε ένα ελαφρώς διαφορετικό πειραματικό παράδειγμα, αλλά βρήκαν παρόμοιο αποτέλεσμα. Τα μωρά μπορούσαν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ οκτώ και 16 αριθμητικών κουκκίδων σε μια οθόνη.
Έχει σημασία η γλώσσα; Σε μια μελέτη παρακολούθησης, οι ερευνητές επανέλαβαν το ίδιο πείραμα – μόνο που αυτή τη φορά μέτρησαν στα γερμανικά αντί στα αγγλικά. Όλα τα μωρά ήταν από αγγλόφωνα νοικοκυριά και δεν είχαν εκτεθεί στα γερμανικά πριν από τη μελέτη. Ωστόσο, το ίδιο αποτέλεσμα επαναλήφθηκε. Τα μωρά έψαχναν μέσα στο κουτί για μεγαλύτερη διάρκεια όταν είχαν δει τον ερευνητή να μετράει περισσότερα αντικείμενα από όσα είχαν ανακτήσει. Δεν τους ενδιέφερε να ανακτήσουν αντικείμενα από το κουτί, αν δεν είχαν μετρηθεί πριν τοποθετηθούν μέσα.
Στα μωρά αρέσει να μετράνε με ακολουθία
Μια μελέτη που διεξήχθη στην Αυστραλία συνέκρινε την προτίμηση των βρεφών για μέτρηση με μια σωστή έναντι της λανθασμένης ακολουθίας. Με τη σωστή σειρά, οι ερευνητές μέτρησαν έξι ψάρια σε σειρά από ένα έως έξι. Με τη λανθασμένη σειρά, μέτρησαν δύο ψάρια ξανά και ξανά μέχρι να φτάσουν στο έξι. Τα παιδιά δεκαοκτώ μηνών προτιμούσαν να παρακολουθούν τη σωστή σειρά μέτρησης που ακολουθεί την αρχή της αντιστοιχίας. Αυτό είναι ενδιαφέρον γιατί η αντιστοιχία ένας προς έναν εμφανίζεται σχεδόν σε κάθε πρόγραμμα μαθηματικών προσχολικής ηλικίας, όπου τα παιδιά διδάσκονται ότι κάθε αντικείμενο αντιστοιχεί με έναν αριθμό. Αλλά φαίνεται ότι τα νήπια αποκτούν βασικές αρχές του πώς να μετράνε πολύ πριν καν αρχίσει η μέτρηση.
Χτίζοντας την Αριθμητική Αίσθηση των Νηπίων
Αυτή η πρώιμη αίσθηση αριθμών στα νήπια έχει αποδειχθεί ότι είναι προγνωστική για τις μεταγενέστερες μαθηματικές ικανότητες στα παιδιά. Η προλεκτική αίσθηση αριθμών σε παιδιά 6 μηνών προέβλεψε την επίδοσή τους στα μαθηματικά τρία χρόνια αργότερα. Αυτή η ικανότητα αίσθησης των αριθμών ακόμη και πριν μάθουν επίσημα να μετρούν έχει πολλά πλεονεκτήματα. Η καταμέτρηση μιας ποικιλίας συγκεκριμένων αντικειμένων γύρω τους, ακολουθώντας τις αρχές της αντιστοιχίας μπορεί να είναι αρκετά ευεργετική για τα βρέφη. Οποιοδήποτε αντικείμενο όπως μπλοκ, αυτοκίνητα, μικρά αρκουδάκια, κομμάτια φρούτων ή κύκλοι σε έναν τοίχο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τέτοια μέτρηση. Οι αριθμοί είναι αφηρημένοι, αλλά τα μωρά φαίνεται να τους καταλαβαίνουν διανοητικά και βιωματικά όταν μετράμε. Αν και η κατανόησή τους για τους αριθμούς μπορεί να μην είναι ακριβής στην αρχή, η καταμέτρηση κάνει τη διαφορά.
