Μην ανησυχείτε αν το νήπιό σας απολαμβάνει το μοναχικό παιχνίδι
Είναι απόλυτα φυσιολογικό για την ηλικία του. Σε ποιες περιπτώσεις όμως πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό;
Αυτή την περίοδο, που συνήθως αυξάνονται τα παιδικά πάρτι και τα playdates, οι γονείς νηπίων μπορεί, κάποιες φορές, να βρεθούμε να προβληματιζόμαστε βλέποντας το παιδί μας να παίζει μόνο του σε μια γωνιά, ενώ όλα τα υπόλοιπα επιδίδονται σε ομαδικά παιχνίδια. Στην πραγματικότητα όμως το μοναχικό παιχνίδι είναι απόλυτα φυσιολογικό σε αυτή την ηλικία και σπάνια συντρέχει λόγος ανησυχίας.
«Οι γονείς πρέπει να προσπαθήσουμε να μη μεταφέρουμε τους δικούς μας φόβους και τα συναισθήματά μας στα παιδιά μας», σχολιάζει σχετικά η Sarah Ockwell-Smith, συγγραφέας του βιβλίου Gentle Discipline («Ήπια πειθαρχία»). «Αυτοί που προβληματίζονται περισσότεροι είναι οι εκ φύσεως εξωστρεφείς γονείς, η ψυχή του πάρτι με έναν ευρύ κύκλο φίλων, οι οποίοι μεγαλώνουν εσωστρεφή παιδιά που προτιμούν να παίζουν μόνα ή με ένα φίλο τους».
Και αυτό συμβαίνει κυρίως στην προσχολική ηλικία και ιδιαίτερα σε παιδάκια κάτω των τεσσάρων ετών, τα οποία συνήθως εμπλέκονται στο λεγόμενο παράλληλο παιχνίδι: μπορεί να είναι δύο παιδάκια μαζί στο ίδιο δωμάτιο και να παίζουν το ένα πλάι στο άλλο αλλά ουσιαστικά όχι μαζί – σαν δύο ενήλικες που κάθονται στο ίδιο τραπέζι και ο καθένας χαζεύει στην οθόνη του κινητού του.
Το παράλληλο παιχνίδι είναι ένα πολύτιμο στάδιο της ανάπτυξής τους: στη διάρκειά του, τα παιδιά αρχίζουν να κοινωνικοποιούνται χωρίς όμως ακόμα να μπορούν να αντιληφθούν τους κανόνες της κοινωνικής συνύπαρξης. Σταδιακά, αρχίζουν να καταλαβαίνουν «ότι δεν σκέφτονται και δεν νιώθουν όλοι όπως εκείνα», εξηγεί η Ockwell-Smith. Αλλά μέχρι τότε, «την περίοδο που είναι ιδιαίτερα εγωκεντρικά, πιστεύουν ότι το παιχνίδι με το οποίο παίζουν είναι δικό τους – ακόμα και αν δεν είναι στην πραγματικότητα και θέλουν και άλλα παιδιά να παίξουν μαζί τους». Γι’ αυτό κάποια νήπια συμπεριφέρονται, για να το πούμε απλά, σαν «παρτάκηδες».
Η πρόκληση είναι να καταλάβουμε, ως γονείς, πότε το μοναχικό παιχνίδι είναι απλώς ένα στάδιο ανάπτυξης, δείγμα εσωστρέφειας ή ένδειξη αναπτυξιακής διαταραχής. «Η δυσκολία στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις αποτελεί μια ένδειξη του φάσματος του αυτισμού, ενώ παράλληλα και ένα παιδί με ΔΕΠΥ ίσως δυσκολεύεται να δημιουργήσει σχέσεις με συνομηλίκους του», εξηγεί η Ockwell-Smith και σπεύδει να προσθέσει, αρκετά καθησυχαστικά: «Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις το πρόβλημα το έχουμε οι γονείς, που περιμένουμε από τα παιδιά μας να συμπεριφερθούν σαν ενήλικες».
Αν το μοναχικό παιχνίδι συνεχίζεται και μετά τη νηπιακή ηλικία μπορεί, επίσης, να είναι χαρακτηριστικό ενός εκ φύσεως εσωστρεφούς παιδιού. «Κάποιοι ενήλικες προτιμούν τη μοναξιά – προσωπικά υπήρξα ένα εσωστρεφές μοναχοπαίδι και στα 41 μου εξακολουθώ να προτιμώ τη δική μου παρέα», εξηγεί η Ockwell-Smith. «Ας αφήσουμε λοιπόν τα παιδιά μας να είναι ο εαυτός τους – ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι διαφέρουν από εμάς ως παιδιά ή από το πώς πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να είναι. Το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να τα αλλάξουμε – επιχειρώντας να τα κάνουμε πιο κοινωνικά, να παίζουν περισσότερο με άλλους: αυτό, σχεδόν πάντα γυρίζει μπούμερανγκ!».