Ισορροπώντας ανάμεσα στο «Τι θα πει ο κόσμος;» και «δεν με νοιάζει τι κάνουν οι άλλοι»
Μήπως ήρθε η ώρα ως γονείς να σπάσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο;
Η ελληνική κοινωνία εδώ και αρκετές δεκαετίες συνεχίζει σε μεγάλο βαθμό να ισορροπεί ανάμεσα σε δύο αντίρροπα ρεύματα. Το ένα είναι το «τι θα πει ο κόσμος» και το άλλο είναι το «δεν με νοιάζει τι κάνουν οι άλλοι». Το ένα χρησιμοποιείται ως μαστίγιο και ως καρότο για να συμμορφωθούν τα μέλη της με τη νόρμα. Με ό,τι θεωρείται όχι μόνο φυσιολογικό και πρέπον αλλά και υποχρεωτικό και είναι αυτό που εμφανίζεται ως ο κανόνας.
Ποτέ δεν ξέρουμε τι θα πει, τι είναι σε θέση να πει και τι μπορεί να πει στην τελική ο κόσμος. Όπως επίσης δεν μπορούμε να ορίσουμε με ακρίβεια ποιος είναι ο «κόσμος» και πόσο θέλουμε να συντηρούμε τα «πρέπει» του και να φοβόμαστε τη γνώμη και την κριτική του. Ωστόσο αυτό το τι θα πει ο κόσμος έχει γίνει το φάντασμα-μπαμπούλας που εξακολουθεί να πλανάται πάνω από το κεφάλι της ελληνικής οικογένειας και να κληροδοτείται από γενιά σε γενιά. Όσο κι αν οι σπουδές, τα μεταπτυχιακά, η μόρφωση, τα ταξίδια στο εξωτερικό, η επαγγελματική καταξίωση δίνουν στις νέες γενιές ανθρώπων άλλης ποιότητας εφόδια και τους προσφέρουν τη δυνατότητα να είναι πιο ανοιχτόμυαλοι και πιο προοδευτικοί στο διαφορετικό… Συνεχίζουν να εκπαιδεύονται να είναι αν όχι απόλυτα αρνητικοί στο διαφορετικό, αρκετά επιφυλακτικοί ωστόσο.
Στην εποχή μας μάλιστα έχουμε βάλει τον «κόσμο» μέσα στο ίδιο μας το σπίτι και τον έχουμε κάνει κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Αφού ζήσαμε στην τηλεόραση και συνεχίζουμε να ζούμε εκπομπές και σόου όπου ο «κόσμος» με ψηφοφορία αποφασίζει ποιος θα φύγει και ποιος θα παραμείνει στο επόμενο επεισόδιο. Έχουμε καταφέρει να ζούμε οι ίδιοι με το άγχος «αποχώρησης» από την ίδια μας τη ζωή… την οποία έχουμε μεταφέρει στα κοινωνικά δίκτυα και είμαστε αιχμάλωτοι του κινητού, της οθόνης και των likes του «κόσμου». Όχι μόνο δεν έχουμε απελευθερωθεί από το τι θα πει ο κόσμος αλλά έχουμε δώσει εν λευκώ το δικαίωμα στον κόσμο να λέει τη γνώμη του, να μας ψηφίζει, κι άλλοτε να συμφωνεί με όσα κάνουμε και δείχνουμε και άλλοτε να μας επικρίνει με αυστηρότητα επαγγελματία κριτικού.
Από την ελευθερία της έκφρασης και τη δημιουργία κοινωνικών δικτύων έχουμε φτάσει στην τυραννία των μέσων, στον ψυχαναγκασμό να είμαστε αρεστοί, στην δικτατορία των likes και στην προσπάθειά για αποδοχή έχουμε ξεχάσει να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους.
Οι καβγάδες, οι διαφωνίες, το «κοινωνικό θάψιμο», τα «πηγαδάκια» δίνουν και παίρνουν στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, με το δίχτυ να μην είναι ένα δίχτυ ασφαλείας και συσπείρωσης αλλά μια θηλιά στο λαιμό. Ένας ακόμα λόγος άγχους στην ήδη αγχωτική μας πραγματικότητα.
Μια κοινωνία εξαρτημένη από τη γνώμη του άλλου, που ωστόσο όταν ο άλλος έχει πρόβλημα, όταν υποφέρει, όταν είναι διαφορετικός, όταν χρειάζεται βοήθεια, παύει να μας ενδιαφέρει και να μας νοιάζει η γνώμη του. Τότε κλείνουμε τα αυτιά στις επικλήσεις του, στις κραυγές απελπισίας του ή στους ψιθύρους της απόγνωσής του. Του κλείνουμε την πόρτα. Δεν μας αφορά το τι γίνεται στους διπλανούς τοίχους. Υψώνουμε τείχη με κουρτίνες που μας προστατεύουν από τους έξω για να μην τους βλέπουμε και να μη μας βλέπουν. Ενδιαφερόμαστε για τη βιτρίνα. Για αυτό που φαίνεται. Για αυτό που δείχνουμε. Για όσα έχουμε να δείξουμε. Αλλά όχι για αυτό που είμαστε.
Είναι καιρός ως γονείς να κάνουμε την αλλαγή. Να σταματήσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο. Να πάψουμε να είμαστε απαθείς στην ανάγκη του άλλου. Να προστατευτούμε από την επίδραση της γνώμη του κόσμου στη ζωή και τον ψυχισμό μας. Συνειδητά και ξεκινώντας από μέσα μας. Ξεκινώντας από τον εαυτό μας να απελευθερωθούμε από τα δεσμά της κοινωνικής πίεσης και κριτικής, να αποδεχτούμε τον εαυτό μας μέσα από μια ουσιαστική πορεία αυτογνωσίας και να αποδεχτούμε τους άλλους μέσα από μια ενεργητική διαδικασία συνύπαρξης – για να δείξουμε στα παιδιά μας τον τρόπο να υπάρχουν στην πράξη αρμονικά με τον εαυτό τους και τους άλλους. Να γίνουν και να είναι κομμάτι του κόσμου και οι άλλοι να είναι κομμάτι του δικού τους κόσμου…
