Γιατί ρωτάμε τα παιδιά «τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;»
Αυτή η ερώτηση δεν είναι απλώς ένα κλισέ, αλλά κρύβει τις κοινωνικές προσδοκίες απέναντι σε ένα παιδί.
Ίσως ακούγεται ανόητο να ρωτάμε ένα μικρό παιδί τι θέλει να γίνει όταν μεγαλώσει, αλλά αυτή η ερώτηση δεν είναι τόσο «αφελής» όσο ακούγεται.
Κάνοντας στο παιδί αυτή την ερώτηση το ωθούμε να σκεφτεί το μέλλον του και να διαπιστώσει, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουμε στην απάντησή του, το αν επιδοκιμάζουμε τις φιλοδοξίες του. Παραδόξως όμως, το ωφελούμε κατά κάποιον τρόπο. Γιατί ένα από τα καθήκοντά μας ως γονείς, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι να διδάξουμε στα παιδιά μας ότι ζουν σε μια κοινωνία με κανόνες και προσδοκίες.
«Είναι σημαντικό να ρωτάμε τα παιδιά μας τι θέλουν να γίνουν όταν μεγαλώσουν. Τα ανθρώπινα όντα έχουν μια εγγενή ανάγκη για εξέλιξη», υποστηρίζει ο Shane Owens, γνωσιακός-συμπεριφοριστικός ψυχολόγος.
Φυσικά, πάντα πρέπει να προσέξουμε να μη γίνουμε υπερβολικά παρεμβατικοί. Τα παιδιά που δεν έχουν μεγάλο περιθώριο επιλογών στις αποφάσεις της ζωής τους μεγαλώνοντας, σύμφωνα με έρευνες, κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν άγχος και χαρακτηριστικά ναρκισσιστικής προσωπικότητας (μια αναγνωρισμένη διαταραχή, όταν πληροί συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια).
Τι είναι αυτό όμως που ξεχωρίζει τους γονείς που απλά καθοδηγούν τα παιδιά τους από εκείνους που αποφασίζουν τα πάντα στη ζωή των παιδιών τους; Οι δεύτεροι δεν καταλαβαίνουν πότε τα παιδιά χρειάζονται πραγματικά βοήθεια και πότε μπορούν να τα βγάλουν πέρα μόνα τους. Ρωτώντας τα «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», ουσιαστικά προσπαθούν να ελέγξουν την απάντηση που θα δώσει ένα παιδί προτού ακόμα πάρουν αυτή την απάντηση.
Από την άλλη, πρέπει να προσέξουμε να μη φτάσουμε στο άλλο άκρο, στερώντας από τα παιδιά μας την καθοδήγηση όταν τη χρειάζονται. «Είναι καλύτερο να περιμένουμε λίγο περισσότερα από τα παιδιά μας από όσα μπορούν να κάνουν μόνα τους σε κάθε ηλικία. Αν ανταποκριθούν στις προσδοκίες μας, μπορούμε να ανεβάσουμε περισσότερο τον πήχυ. Αν όχι, μπορούμε να τα επιβραβεύσουμε για την προσπάθεια και να τα βοηθήσουμε να προσπαθήσουν ξανά» σχολιάζει ο Owens και προσθέτει: «Αν δεν παρακινήσουμε αρκετά ένα παιδί, μπορεί να παραμείνει εξαρτημένο από εμάς και να μην αναπτύξει την ανεξαρτησία που θα χρειαστεί στην επαγγελματική ζωή και τις προσωπικές σχέσεις του».
Κάθε φορά λοιπόν που ρωτάμε ένα παιδί τι θέλει να γίνει όταν μεγαλώσει, ας προσπαθήσουμε να μην το πιέσουμε να δώσει την απάντηση που θα θέλαμε, ταυτόχρονα όμως ας το παρακινήσουμε να αρχίσει να σκέφτεται αυτή την απάντηση. Δεν πειράζει αν δεν μας απαντήσει αμέσως, ούτε αν κάθε μέρα δίνει και διαφορετική απάντηση, όπως προσθέτει η κλινική ψυχολόγος Kate Davis. Αρχίζοντας αυτή τη συζήτηση, για το τι θέλει να γίνει όταν μεγαλώσει, το ενθαρρύνουμε να ξεκινήσει να αναρωτιέται, όντως, πώς ονειρεύεται το μέλλον του.
