Ένα στα δύο παιδιά με ΔΕΠΥ αντιμετωπίζει προβλήματα ρύθμισης των συναισθημάτων

Οι επιστήμονες του Cambridge έχουν δείξει ότι τα προβλήματα ρύθμισης των συναισθημάτων –τα οποία μπορεί να εκδηλωθούν ως κατάθλιψη, άγχος και εκρηκτικά ξεσπάσματα– μπορεί να είναι ένα βασικό σύμπτωμα της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHD).

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Mental Health, η ομάδα διαπίστωσε ότι ένα στα δύο παιδιά με ΔΕΠΥ εμφανίζει σημάδια συναισθηματικής δυσρύθμισης και ότι το Ritalin –το συνήθως συνταγογραφούμενο φάρμακο για την αντιμετώπιση της πάθησης– φαίνεται να είναι λιγότερο αποτελεσματικό στη θεραπεία αυτού του συμπτώματος.

Η ΔΕΠΥ επηρεάζει περίπου ένα στα14 παιδιά ηλικίας κάτω των 18 ετών και περίπου στις μισές από αυτές τις περιπτώσεις επιμένει μέχρι την ενηλικίωση. Η πάθηση προκαλεί προβλήματα όπως υπερκινητικότητα, παρορμητικότητα και δυσκολία εστίασης της προσοχής.

Έχει γίνει ολοένα και πιο σαφές ότι ορισμένα άτομα με ΔΕΠ-Υ έχουν επίσης προβλήματα αυτοελέγχου, επηρεάζοντας την ικανότητά τους να ρυθμίζουν τα συναισθήματα. Για παράδειγμα, ένα στα 50 (2,1%) παιδιά με διάγνωση ΔΕΠΥ έχει επίσης διαταραχή της διάθεσης, όπως κατάθλιψη, ενώ περισσότερα από ένα στα τέσσερα (27,4%) έχουν αγχώδη διαταραχή. Πολλοί έχουν επίσης λεκτικές ή σωματικές εκρήξεις λόγω αδυναμίας να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους.

Αυτά τα προβλήματα θεωρήθηκε ότι είναι αποτέλεσμα άλλων συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ, όπως προβλήματα με τη γνωστική λειτουργία και τα κίνητρα. Αλλά η σημερινή μελέτη δείχνει ότι η συναισθηματική απορρύθμιση εμφανίζεται ανεξάρτητα από αυτές.

Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από τη μελέτη ABCD, μια μεγάλη διαμήκη κοόρτη που παρακολουθεί την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την ψυχική υγεία παιδιών από όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα δεδομένα σχετικά με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ ήταν διαθέσιμα για λίγο περισσότερα από 6.000 από αυτά τα παιδιά, επιτρέποντας στους ερευνητές να αποδώσουν μια βαθμολογία σε κάθε άτομο που δείχνει την πιθανότητα να έχει ΔΕΠΥ.

Μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο Fudan στη Σαγκάη της Κίνας και το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ εντόπισαν 350 άτομα εντός της κοόρτης που είχαν υψηλές βαθμολογίες συμπτωμάτων που πληρούσαν το κλινικό όριο για τη ΔΕΠΥ. Τα δύο τρίτα (65,7%) από αυτά ήταν αγόρια.

Οι γονείς ή οι κηδεμόνες των παιδιών και των εφήβων της κοόρτης είχαν συμπληρώσει προηγουμένως μια σειρά ερωτηματολογίων, τα οποία περιλάμβαναν ερωτήσεις που αφορούσαν τη συναισθηματική συμπεριφορά, για παράδειγμα:

Όταν το παιδί μου είναι αναστατωμένο, δυσκολεύεται να ελέγξει τις συμπεριφορές του.

Όταν το παιδί μου είναι αναστατωμένο, ξέρει ότι μπορεί να βρει έναν τρόπο να νιώσει τελικά καλύτερα.

Όταν το παιδί μου είναι αναστατωμένο, αρχίζει να νιώθει πολύ άσχημα για τον εαυτό του.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα μισά (51,4%) από τα άτομα στην ομάδα με υψηλά συμπτώματα εμφάνιζαν σημάδια απορρύθμισης των συναισθημάτων και αυτό ήταν ανεξάρτητο από γνωστικά και κινητικά προβλήματα.

Μεταξύ των παιδιών με μόνο συμπτώματα χαμηλής ΔΕΠΥ και στις δύο ηλικίες 12 και 13 ετών, εκείνα με υψηλές βαθμολογίες δυσρύθμισης συναισθημάτων στην ηλικία των 13 ετών είχαν 2,85 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν συμπτώματα υψηλής ΔΕΠΥ έως την ηλικία των 14 ετών σε σύγκριση με εκείνα με χαμηλή βαθμολογία δυσρύθμισης συναισθημάτων.

Όταν οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα απεικόνισης εγκεφάλου που ήταν διαθέσιμα για ορισμένους από τους συμμετέχοντες, ανακάλυψαν μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, γνωστή ως pars orbitalis, η οποία ήταν μικρότερη μεταξύ των παιδιών που είχαν υψηλή βαθμολογία για ΔΕΠΥ και συναισθηματικά προβλήματα. Το pars orbitalis βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του εγκεφάλου και παίζει σημαντικό ρόλο στην κατανόηση και την επεξεργασία του συναισθήματος και της επικοινωνίας καθώς και στον ανασταλτικό έλεγχο της συμπεριφοράς, κάτι που μπορεί να εξηγήσει ορισμένες από τις συμπεριφορές που παρατηρούνται στη ΔΕΠΥ.

Η καθηγήτρια Barbara Sahakian από το Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Cambridge εξήγησε: «Το pars orbitalis είναι ένα καλά συνδεδεμένο τμήμα του εγκεφάλου και αν δεν έχει αναπτυχθεί σωστά, μπορεί να δυσκολέψει τα άτομα στο να ελέγχουν τα συναισθήματά τους και να επικοινωνούν κατάλληλα με τους άλλους, ειδικά σε κοινωνικές καταστάσεις.

Οι γονείς και οι δάσκαλοι λένε συχνά ότι έχουν προβλήματα με τον έλεγχο των παιδιών με ΔΕΠΥ και αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή τα παιδιά δεν μπορούν να εκφραστούν καλά –όταν αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες– ή επειδή δεν μπορούν να ελέγξουν τα συναισθήματά τους και έχουν ένα ξέσπασμα αντί να επικοινωνούν με τον γονέα, τον δάσκαλο ή το άλλο παιδί».

Η Sahakian ελπίζει ότι η αναγνώριση της δυσρύθμισης των συναισθημάτων ως βασικό μέρος της ΔΕΠΥ θα βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν καλύτερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το παιδί. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στη χρήση αποτελεσματικών θεραπειών για τη ρύθμιση των συναισθημάτων, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία.

Τα ευρήματα μπορεί επίσης να υποδεικνύουν πιθανούς τρόπους για να βοηθήσετε το παιδί να διαχειριστεί τα συναισθήματά του, για παράδειγμα χρησιμοποιώντας γνωστικές συμπεριφορικές τεχνικές για να μάθει να σταματά και να σκέφτεται πριν αντιδράσει και να εκφράζει τα συναισθήματά του λεκτικά ή να χρησιμοποιεί τεχνικές όπως η άσκηση ή η χαλάρωση για να ηρεμήσει. ή να ανακουφίσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους.

Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το Ritalin, το φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ, δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει πλήρως τα συμπτώματα της δυσρύθμισης των συναισθημάτων. Ο εντοπισμός του προβλήματος νωρίτερα θα επέτρεπε εναλλακτικές, πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις για να βοηθήσει το παιδί να διαχειριστεί καλύτερα τα συναισθήματά του, βοηθώντας ενδεχομένως το άτομο στην ενήλικη ζωή.

Ο καθηγητής Qiang Luo δήλωσε: «Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον έλεγχο των συναισθημάτων σας, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, γεγονός που επιδεινώνει περαιτέρω κάθε κατάθλιψη ή άγχος που μπορεί να έχετε. Μπορεί επίσης να σημαίνει ότι λέτε πράγματα ή κάνετε πράγματα που επιδεινώνουν μια κατάσταση αντί να την ηρεμήσετε. Η διδασκαλία σε ευάλωτα άτομα από νεαρή ηλικία του πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και να εκφράζονται, θα μπορούσε να τα βοηθήσει να ξεπεράσουν τέτοια προβλήματα.

Αν και δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς προκαλεί αυτά τα προβλήματα, οι ερευνητές βρήκαν σημάδια σύνδεσης με πιθανή δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, με άτομα που εμφάνιζαν σημάδια δυσρύθμισης συναισθημάτων να παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά ορισμένων τύπων ανοσοκυττάρων.

Η Sahakian πρόσθεσε: «Γνωρίζουμε ήδη ότι τα προβλήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να συνδέονται με την κατάθλιψη και έχουμε δει παρόμοια μοτίβα σε άτομα με ΔΕΠΥ που αντιμετωπίζουν δυσρύθμιση των συναισθημάτων».

Πηγή