Πώς να μιλήσουμε στα παιδιά για τραγικές ειδήσεις
Διαχείριση της πληροφορίας και των συναισθημάτων που δημιουργεί η επικαιρότητα
Τραγικά γεγονότα και άσχημα νέα προκύπτουν σχεδόν κάθε μέρα. Παρόλο που ίσως να μην αφορούν άμεσα τον καθένα μας, η έκτακτη επικαιρότητα και οι πρωτοφανείς τίτλοι μπορούν να φέρουν ένα σημαντικό γεγονός λίγο πιο κοντά στο σπίτι, ειδικά για τα παιδιά. Από τις πρόσφατες αυστραλιανές πυρκαγιές ή τις ημέρες καταστροφής από σεισμούς που ισοπεδώνουν χωριά, οι φυσικές καταστροφές μπορούν να γίνουν πολύ πιο άμεσες σε εφήβους και παιδιά.
Επιπλέον, υπάρχουν κι άλλου είδους συνταρακτικά νέα που δημιουργούν σοκ και τραύματα, όπως ο ξαφνικός θάνατος κάποιου διάσημου αστέρα ή ένα πολύνεκρο δυστύχημα. Τα τραυματικά γεγονότα όπως αυτά δημιουργούν διαρκή ψυχολογική επίδραση στα παιδιά και τους εφήβους.
Ωστόσο ένα μεγαλύτερο πρόβλημα από τις ειδήσεις τις ίδιες είναι ότι οι ενήλικες συχνά δεν μιλούν στο παιδί τους για αυτό.
Το να παρακολουθούμε εικόνες γεγονότων δημιουργεί φόβο και μειώνει την ενσυναίσθηση, γι’ αυτό με τη σημερινή εποχή, σε ένα ψηφιακό παιδί, μπορούμε να απενεργοποιήσουμε τις τηλεοράσεις μας, αλλά εξακολουθούν να παρακολουθούν όσα έρχονται ζωντανά στα κινητά τους τηλέφωνα ή στα τάμπλετ, χωρίς να μπορούμε πάντα να τα ελέγξουμε ή να τα συζητάνε μεταξύ τους στο σχολείο.
Τι ακριβώς επίδραση μπορεί να έχει όλο αυτό στα παιδιά;
Πυρκαγιές, βομβιστικές επιθέσεις, πλημμύρες, εγκλήματα … Οι επικεφαλίδες συνεχώς εκτοξεύονται σε τηλεοράσεις, εφημερίδες, ραδιόφωνα, ακόμη και σε συνομιλίες. Δεν μπορεί κανείς τα αγνοήσει. Και τα μικρά παιδιά γνωρίζουν πότε συμβαίνει κάτι τρομακτικό, το οποίο μπορεί να κλιμακωθεί και να δημιουργήσει συναισθήματα τραύματος.
Η ανησυχία που προκαλούν τα ΜΜΕ περνάει στους γονείς και όσο κι αν προσπαθούν να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους, είναι εύκολο η ταραχή τους να προωθηθεί στα παιδιά, η οποία επειδή δεν εξηγείται πλήρως μπορεί στο μυαλό τους να διογκωθεί ακόμα περισσότερο και να τα στρεσάρει.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε την κατάσταση;
Τα παιδιά συχνά αποκλείονται από συζητήσεις γύρω από σημαντικά νέα. Ενώ ο αποκλεισμός είναι συχνά καλά σχεδιασμένος, μπορεί στην πραγματικότητα να είναι μια αμέλεια από πλευράς των γονέων. Το να υποθέσουμε ότι ένα παιδί ή ένας έφηβος δεν μπορεί να χειριστεί ένα θέμα, του στερούμε την εμπειρία της κατανόησης, και όταν συναντούν κάτι τραυματικό.
Οι παιδοψυχολόγοι προτείνουν: Συζητήστε με τα παιδιά σας για το θέμα που αφορά η είδηση. Εκτιμήστε τα συναισθήματα του παιδιού. Ακούστε και μάθετε τους φόβους του. Καλλιεργήστε την ενναίσθηση και την εμπάθειά του. Έχετε στο νου σας ότι τα επίπεδα ευαισθησίας και συναισθηματικότητας των παιδιών μπορεί να διαφέρουν πολύ, ακόμη και στο ίδιο σπίτι. Ένα μικρότερο παιδί μπορεί να αντιδράσει σε ένα γεγονός πολύ διαφορετικά από τον μεγαλύτερο αδελφό του.
Μόλις οι γονείς αφιερώσουν χρόνο για να φτάσουν στη ρίζα των φόβων του παιδιού τους, μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να τους κατανοήσει και να αναλάβει δράση εναντίον τους. Το σημαντικότερο για τα παιδιά είναι να νιώθουν ασφάλεια.
Προσπαθήστε να τα καθησυχάσετε, εξηγώντας τους τα φυσικά φαινόμενα, τους πιθανούς κινδύνους και πώς μπορούν να προστατευτούν ανάλογα με την περίπτωση. Αφαιρέστε την υπερβολή που μπορεί να ελλοχεύει σε μια είδηση και πώς αυτή έχει μεταφερθεί στα μέσα ενημέρωσης.
Διαβάσετε ειδικά παιδικά βιβλία ή δείτε αντίστοιχα ντοκιμαντέρ. Συζητήστε με τους εκπαιδευτικούς ή τους γονείς των συμμαθητών του παιδιού και οργανώστε μια ημερίδα ενημέρωσης.
Αγκαλιάστε τα δικά σας συναισθήματα που δημιουργούνται με αφορμή ένα γεγονός, βοηθήστε τα παιδιά να δουν αν τους δημιουργούνται τα ίδια συναισθήματα και διαχειριστείτε τα μαζί ακόμα και αν διαφέρουν. Η ενημέρωση που λαμβάνει υπόψη της την ηλικία αλλά και την ψυχοσύνθεση των σε συνδυασμό με τη δημιουργία αισθήματος ασφάλειας είναι ο καλύτερος τρόπος προσέγγισης της επικαιρότητας και των ειδήσεων που αφορούν τραγικά γεγονότα.