Πώς να μιλήσετε στα παιδιά για ειδήσεις και θέματα επικαιρότητας
Και κυρίως πώς να τα προετοιμάσετε ώστε να μην πιστεύουν όλα όσα φτάνουν στα αφτιά τους
Η επικαιρότητα στις μέρες μας είναι γεμάτη με ειδήσεις από τρομακτικά γεγονότα για τα παιδιά. Ειδήσεις που όλο και με κάποιον τρόπο φτάνουν στα αφτιά τους – κι άλλοτε τους προκαλούν έκπληξη, αμηχανία, ανησυχία ή και ανασφάλεια.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να παραμείνουν ασφαλή (και όσο το δυνατόν πιο προστατευμένα από δυσάρεστες ψυχικές συνέπειες), ενώ ταυτόχρονα τους βοηθάμε να μεγαλώσουν και να μάθουν τακτικές για να ξεπεράσουν τον φόβο και να αντιμετωπίσουν σκληρές πραγματικότητες;
Τα παιδιά διαθέτουν ένα κοφτερό και υπό διαμόρφωση μυαλό και συνηθίζουν να επεξεργάζονται τα πάντα ενώ παράλληλα η φαντασία τους δεν περιορίζεται στην ψυχαγωγία τους. Όταν προσφέρετε ειλικρινείς, κατάλληλες για την ηλικία τους, συνομιλίες σχετικά με τρομακτικά πράγματα, παρέχετε μια διέξοδο για τα συναισθήματα του παιδιού σας, διαμορφώνετε μια υγιή αντιμετώπιση και αποδεικνύετε ότι είστε πηγή υποστήριξης, ακόμη και όταν τα θέματα είναι άβολα ή τρομακτικά.
Ρατσισμός, εκφοβισμός, ξενοφοβία, διακρίσεις και μίσος
Ανάλογα με το πού μένετε, το παιδί σας μπορεί να περιβάλλεται από χιλιάδες διαφορετικούς πολιτισμούς ήδη από τη στιγμή που γεννιέται. Αλλά μπορεί κάτι τέτοιο και να μην ισχύει. Για τα παιδιά σε ομοιογενείς κοινότητες, μπορεί να είναι μια εντυπωσιακή ανακάλυψη το να συναντήσετε ανθρώπους από άλλα κοινωνικά ή φυλετικά υπόβαθρα. Τα μικρά παιδιά μπορεί να μην γνωρίζουν πώς να ενεργούν γύρω από άτομα που είναι διαφορετικά από αυτά – ή πώς να ανταποκριθούν εάν βλέπουν ή ακούνε ότι κάποιος κακοποιείται ή ότι δέχεται διαφορετική μεταχείριση λόγω της φυλής, της θρησκείας, του πολιτισμού, της σεξουαλικής ταυτότητας ή της ταυτότητας φύλου, της αναπηρίας κ.λπ.
Για παιδιά κάτω των 5 ετών:
Το κλειδί εδώ είναι να μην αποφεύγετε ποτέ ερωτήσεις σχετικά με τη φυλή, τη θρησκεία ή άλλα κρίσιμα χαρακτηριστικά ταυτότητας, καθώς θα μπορούσατε να αναπαράγετε ακούσια μια κρίσιμη στάση στα παιδιά κάνοντας κάτι να μοιάζει με θέμα ταμπού. Είναι μια ατυχής πραγματικότητα της εποχής μας ότι το παιδί μπορεί κάποια στιγμή να παρακολουθήσει ή να βρίσκεται στο μπροστά σε μια πράξη διάκρισης – και δικαίως θα μπερδευόταν από το μίσος πίσω από αυτήν την πράξη.
Να είστε πάντα σε θέση να δέχεστε/επιτρέπετε/ενθαρρύνετε τις ερωτήσεις τους και να είναι ξεκάθαρο ότι έχετε τη διάθεση να απαντήσετε στις απορίες τους. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί γνωρίζει ότι το τρομακτικό πράγμα που συνέβη είναι απολύτως λάθος – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λάθος να μιλάμε για αυτό. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να μετατρέψετε την ατυχή εμπειρία σε μια ευκαιρία μάθησης. Εάν το παιδί σας κάνει ερωτήσεις σχετικά με κάποιον που κακοποιήθηκε, είναι καλύτερο να απαντήσετε με ειλικρίνεια και να διατηρήσετε ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας.
Για παιδιά ηλικίας 5 έως 10 ετών:
Καθώς το παιδί αναπτύσσει φιλίες, συναντά νέους ανθρώπους και επεκτείνει την κοινότητά του, μπορεί να γίνουν πιο ειλικρινείς και πιο ευθείς για τις ερωτήσεις τους και ίσως να τις εκφράζουν με πιο άμεσο τρόπο. Σε αυτήν την ηλικία, μπορείτε να μπείτε στη διαδικασία συνειδητά και να τα βοηθήσετε να αναπτύξουν μια υγιή – θετική αλλά δυναμική – στάση απέναντι στα πράγματα και τις διακρίσεις. Το να μιλάς για τρέχοντα γεγονότα και καθημερινές εμπειρίες είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να εδραιώσετε ένα φιλικό κλίμα ανάμεσα σε εσάς και τα παιδιά όπου εκείνα θα νιώθουν ασφάλεια να σας ρωτήσουν τα πάντα.
Μοιραστείτε προσωπικές εμπειρίες για να διαμορφώσετε πώς αισθανθήκατε, πώς αντιδράσατε και τι θέλετε να είχατε κάνει διαφορετικά. Η επιλογή παραδειγμάτων από την παιδική σας ηλικία θα έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στον γιο ή την κόρη σας. Η εστίαση σε πρακτικά βήματα που μπορεί να κάνει το παιδί σας είναι σημαντική, όπως το να φωνάξει ή να αναζητήσει βοήθεια όταν παρατηρεί μια πράξη εκφοβισμού. Υπάρχουν επίσης πολλοί τρόποι για να διδάξετε τα παιδιά να είναι σύμμαχοι στον αγώνα κατά των διακρίσεων.
