Πώς να κάνετε εύκολη τη μετάβαση από την προεφηβεία στην εφηβεία
Το δύσκολο στοίχημα του να παραμείνεις κοντά στα παιδιά όσο αυτά μεγαλώνουν
Όσο πλησιάζει ο γιος μου την ηλικία που σηματοδοτεί το πέρασμα στην εφηβεία, όσο βλέπω τις επαναστατικές τάσεις της προεφηβείας να πληθαίνουν, τόσο αρχίζω να τρέμω από το φόβο μου ότι μπορεί να μην έχω την ψυχική αντοχή να ανταποκριθώ στις αυξημένες ψυχολογικές του ανάγκες.
Μετά όμως παίρνω μια μεγάλη ανάσα και σκέφτομαι την επαφή, την επικοινωνία, την εμπιστοσύνη που έχουμε ήδη αναπτύξει μεταξύ μας.
Έχουμε καταφέρει σε μεγάλο να βάλουμε γερές βάσεις και έχουμε καλλιεργήσει την άνεση ώστε να μπορεί να μιλάμε για όσα σκέφτεται, τον αγχώνουν και τον προβληματίζουν. Κι έτσι θα συνεχίσουμε…δίνοντας έμφαση στη δύναμη των λέξεων και της συζήτησης.
Για αυτό τον λόγο δεν θα ξεχνάω να χρησιμοποιώ όσο συχνά χρειάζεται τις παρακάτω φράσεις
1) Σ’ αγαπώ
Φυσικά κι αγαπάτε το παιδί σας, χωρίς αμφιβολία, αλλά πότε ήταν η τελευταία φορά που του το είπατε; Μερικές φορές έχουμε τόσο ολοκληρωτικά δοθεί σε αυτό που κάνουμε: στις δουλειές, στην προσωπική μας ζωή, στις σχέσεις μας που ξεχνάμε να πούμε τα προφανή αλλά σημαντικά πράγματα. Μη θεωρείτε δεδομένο ότι το παιδί σας γνωρίζει ότι τον αγαπάτε. Πες το. Μερικές φορές απλά πρέπει να ακούσουν τις λέξεις. Ειδικά στην εφηβεία που αμφισβητούν συνέχεια τα πάντα – καλό είναι να τους το υπενθυμίζετε.
2) Είμαι περήφανος για σένα
Υπάρχουν πράγματα για το παιδί σας που σας κάνουν υπερήφανους. Ίσως έχουν μια ευγενική, γενναιόδωρη καρδιά ή ίσως έχουν μια εξαιρετική καλλιτεχνική ικανότητα. Βρείτε τουλάχιστον ένα πράγμα στο παιδί σας που είστε περήφανοι και ενημερώστε το για αυτό. Όταν μιλάτε για το παιδί σας σε άλλους, τι λέτε; Ποια στοιχεία για αυτόν ή αυτήν αναφέρετε; Καυχιέστε για το παιδί σας σtους άλλους; Εάν διαπιστώσετε ότι βλέπετε μόνο το αρνητικό, τότε είναι μια καλή στιγμή να βρείτε κάτι θετικό, κάτι καλό. Και να τους τονίσετε. Ίσως να εκπλαγείτε από την αλλαγή στάσης που μπορεί να φέρει ένα απλό «είμαι περήφανος για σένα».
3) Στηρίζω αυτό που θες να είσαι και να γίνεις
Το παιδί σας δεν είστε εσείς. Έχουν διαφορετικές προτιμήσεις και αντιπάθειες, έχουν διαφορετικά συμφέροντα. Για πολλούς εφήβους, η αίσθηση ότι δεν αναγνωρίζονται ως άτομα είναι μια απογοητευτική πραγματικότητα. Ίσως μεγάλωσαν σε μια οικογένεια δικηγόρων, αλλά θέλουν να γίνουν συγγραφείς. Ίσως νιώθουν ότι έχουν διαφορετική θρησκεία ή τρόπο ζωής. Ίσως μεγάλωσαν σε μια μεγάλη οικογένεια με πολλά παιδιά, αλλά επέλεξαν να έχουν μόνο ένα ή δύο παιδιά όταν «μεγαλώσουν» και να ξεκινήσουν μια οικογένεια. Όποιες και αν είναι οι διαφορές, υπάρχει συνήθως τουλάχιστον κάποια ανησυχία όταν σας μιλάνε γι’ αυτό. Ως υποστηρικτικός γονιός, απλά λέγοντας “Σε στηρίζω στα πράγματα που θέλεις να κάνεις στη ζωή σου” μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά.
4) Πιστεύω σε σένα
Τα χρόνια της εφηβείας είναι γεμάτα αβεβαιότητα. Το παιδί σας μπορεί να μην αισθάνεται τόσο σίγουρο ότι θα πετύχει. Μήπως έχει περάσει καιρός που υπενθυμίσατε στο παιδί σας ότι πιστεύετε ότι μπορεί να κάνει και να πετύχει ό,τι θέλει; Του προσφέρετε την υποστήριξη και την πίστη σας; Πότε ήταν η τελευταία φορά που είπατε στο παιδί σας “Πιστεύω σε εσένα” ή «ναι, πιστεύω ότι θα τα καταφέρεις»; Τώρα ίσως να είναι η ώρα.
5) Λυπάμαι
Κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί ότι έκαναν λάθος. Μερικές φορές το «λυπάμαι» ή μια «συγνώμη» να είναι το πιο δύσκολο πράγμα που μπορεί να χρειαστείτε να πείτε. Αλλά ακόμα κι αν είστε ο γονιός, αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε ανοσία σε λάθη ή λάθος αποφάσεις. Όταν κάνετε λάθος, παραδεχτείτε το. Δεν θα υπονομεύσει τη θέση σας ως γονέα στα μάτια του παιδιού σας, αλλά θα σας κάνει να κερδίσετε κάποιο σεβασμό, καθώς βλέπει ότι είστε αρκετά ώριμοι για να παραδεχτείτε ότι κι εσείς σφάλατε, ότι μπορείτε να ανταπεξέλθετε στα λάθη σας και ότι σέβεστε τα συναισθήματά τους.
6) Είσαι καλό παιδί
Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν ότι οι γονείς τους σκέφτονται πολύ και τους εγκρίνουν. Λέγοντάς τους ότι είναι καλοί, γλυκοί, ευγενικοί, έξυπνοι και άλλα θετικά πράγματα θα βοηθήσουν στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησής τους και θα τονώσουν τη σχέση σας μαζί τους. Τα παιδιά δεν διαφέρουν από τους ενήλικες στο ότι θέλουν στήριξη και χρειάζονται αποδοχή από τους ανθρώπους που είναι πιο κοντά τους. Πρέπει να γνωρίζουν ότι οι γονείς τους στρέφονται υπέρ τους και τους σέβονται. Προσπαθήστε να λέτε τακτικά στο παιδί σας θετικά πράγματα που παρατηρείτε σε αυτό. Ακόμα και αν ο έφηβός σας είναι «δύσκολος», μπορείτε σίγουρα να βρείτε ένα θετικό χαρακτηριστικό που θα του τονίσετε.
7) Είναι εντάξει να αγαπάς τη μαμά / μπαμπά σου
Όταν ένα ζευγάρι παίρνει διαζύγιο, τα παιδιά συχνά μένουν στην επαφή με τους γονείς τους με κάποια πικρία και σύγκρουση. Πολλές φορές, ένα παιδί αισθάνεται διχασμένο μεταξύ των δύο γονέων, αισθάνεται σαν να πρέπει να δείξει την πίστη σε έναν αποκλείοντας τον άλλον. Πρόκειται για μια τρομερά μπερδεμένη και επίπονη εποχή για ένα παιδί. Ακόμη και αν δεν εκφράζετε ανοιχτά την περιφρόνησή σας για τον πρώην σύζυγό σας, τα συναισθήματά σας μεταδίδονται συχνά στο παιδί. Τα παιδιά είναι ευαίσθητα στα συναισθήματα των γονιών τους. Μην νομίζετε ότι μόνο επειδή δεν λέτε φωναχτά τα αρνητικά για τον πρώην σύζυγό σας ότι το παιδί σας δεν αντιλαμβάνεται τα αρνητικά συναισθήματά σας. Δώστε τους την άδεια, πείτε τους, “Είναι εντάξει να αγαπάτε τη μαμά / μπαμπά σας”.
8) Σε δέχομαι
Οι έφηβοι πρέπει να αισθάνονται αποδεκτοί από τους γονείς τους. Μπορεί να μην ενεργούν πάντα με τρόπο που να σας δείχνουν ότι χρειάζονται την έγκρισή σας. Στην πραγματικότητα, μπορεί να κάνουν το ακριβώς αντίθετο, ακόμη και να κάνουν και να λένε πράγματα για να σας ωθήσουν στα άκρα και να σας προκαλέσουν. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι χρειάζονται και θέλουν την αποδοχή σας. Η αποδοχή είναι ό,τι και η άνευ όρων αγάπη, αυτή η γνώση ότι δεν έχει σημασία τι κάνουν ή λένε, ότι θα τους αγαπάς πάντα, όπως είναι. Ακριβώς αυτές οι απλές λέξεις μπορεί να σημαίνουν πολλά. Αφήστε τον έφηβό σας να γνωρίζει ότι τον δέχεστε έτσι όπως είναι.
9) Δεν το εννοούσα
Συμβαίνει σε όλους σχεδόν κάποια στιγμή, να πείτε κάτι που δεν εννοούσατε. Ήταν αιχμηρό αυτό που ξεστομίσατε; Ήταν μια σκληρή κουβέντα; Ξέρετε τι πραγματικά βλάπτει τα συναισθήματα του άλλου προσώπου, πόσο μάλλον όταν ο άλλος είναι το παιδί σας, τότε τι κάνετε; Μερικοί γονείς δεν πιστεύουν ότι πρέπει να επιστρέψουν και να ζητήσουν συγνώμη για τα λόγια που εκφράστηκαν με θυμό ή απογοήτευση. Δεν πιστεύουν ότι πρέπει να ενημερώσουν το παιδί τους ότι δεν το εννοούσαν αυτό που είπαν. Αυτό όμως είναι ένα σοβαρό λάθος. Εάν πείτε κάτι στο παιδί σας που θα επιθυμούσατε να μην το είχατε πει – μη στρουθοκαμηλίσετε , δεν είναι τόσο δύσκολο να πείτε ότι δεν το εννοούσατε, τα παιδιά ξέρουν να συγχωρούν όταν αναγνωρίζουν την ειλικρινή στάση και μεταμέλεια.
10) Είσαι σημαντικός / ιδιαίτερος
Εδώ χρειάζεται προσοχή: Μπορεί να νομίζετε ότι το παιδί σας είναι σημαντικό ή ιδιαίτερο, αλλά πόσες φορές του είπατε πραγματικά ότι αισθάνεστε έτσι; Και πάλι, τονίζοντας ότι οι λέξεις μπορούν να έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση του παιδιού καθώς και στη σχέση με το παιδί σας. Αγκαλιάστε το παιδί (ακόμα και τον έφηβο!) και πείτε του ότι είναι σημαντικός, ότι είναι ξεχωριστός. Χρειάζεται μόνο ένα λεπτό, αλλά θα κάνει τεράστια διαφορά.
