Πότε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα για μια μαμά;
Ένα ερώτημα που θέτουμε ξανά και ξανά. Βρίσκουμε την απάντηση στο πολύ συγκινητικό και ειλικρινές κείμενο που έγραψε η Αμερικανίδα μπλόγκερ Jennifer Batchelor στο Coffee + Crumbs.
Με την κολλητή μου Erin γεννήσαμε με διαφορά μόλις τριών εβδομάδων – εκείνη το πρώτο της, εγώ το δεύτερο παιδί μου. Τον πρώτο καιρό ανταλλάσσαμε συχνά μηνύματα, μέσα από τα οποία μοιραζόμασταν παράπονα για την έλλειψη ύπνου και φωτογραφίες των αξιαγάπητων μωρών μας. Επικοινωνούσαμε και τις καλές και τις κακές μέρες, γνωρίζοντας ότι υπήρχε πάντα κάποιος που μπορούσε να καταλάβει ό,τι περνούσαμε. Εκείνη μου έκανε τις κλασικές ερωτήσεις μιας νέας μαμάς, κι εγώ προσπαθούσα, όποτε μπορούσα, να την ενθαρρύνω και να την καθησυχάζω.
Μέχρι που, μια μέρα, μου έστειλε σε μήνυμα μια ερώτηση που κάνει κάθε νέος γονιός: «Πότε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα;». Δεν ξέρω αν αυτό με κάνει καλή ή κακή φίλη, αλλά αντί να την καθησυχάσω ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν σε τρεις μήνες/όταν το μωρό αρχίσει να κοιμάται όλη τη νύχτα κ.λπ., της απάντησα την αλήθεια: δεν γίνονται ποτέ πιο εύκολα.
Ειλικρινά, δεν υπάρχει ευκολότερη φάση από εκείνη ενός νεογέννητου (εκτός αν το μωρό σας υποφέρει από κολικούς, οπότε λυπάμαι!). Με τα νεογέννητα, έχετε ένα και μοναδικό καθήκον: να κρατήσετε το μωρό σας ζωντανό. Φυσικά, κάνουμε αυτό το καθήκον πιο περίπλοκο από όσο θα έπρεπε να είναι καθώς διαφωνούμε για το αν είναι καλύτερος ο θηλασμός ή το γάλα του εμπορίου, οι πάνες μίας χρήσης από τις επαναχρησιμοποιούμενες, η συγκοίμηση ή ο ύπνος σε ξεχωριστό κρεβάτι κ.λπ. Αλλά στην πραγματικότητα, τα πράγματα είναι αρκετά απλά. Δώστε στο μωρό σας την κατάλληλη τροφή για την ηλικία του, φροντίστε να το αλλάζετε αρκετά συχνά πάνες για να παραμένει καθαρό και στεγνό, ντύνετέ το με άνετα ρούχα και βεβαιωθείτε ότι οι συνθήκες ύπνου του είναι ασφαλείς. Αγκαλιάστε το, νανουρίστε το. Προστατεύστε το και βεβαιωθείτε ότι εισπράττει την αγάπη σας.
Σε κλάσματα του δευτερολέπτου, το παιδί σας μεγαλώνει. Και εσείς συνειδητοποιείτε ότι από τη στιγμή που μπορεί να σκαρφαλώσει τα σκαλιά του σπιτιού, να πηδήξει από έπιπλα και να τρέξει μέσα στη μέση του δρόμου, η επιβίωσή του γίνεται πιο δύσκολη υπόθεση. Το ίδιο και όταν αρχίζει να μην τρώει τίποτα άλλο, για πολλές συνεχόμενες ημέρες, πέρα από πατατάκια και μπισκότα (και εσείς, παρά τις διαβεβαιώσεις του παιδιάτρου σας, γκουγκλάρετε μέχρι να βεβαιωθείτε ότι δεν θα πεθάνει της πείνας).
Και μετά, πάλι σε κλάσματα του δευτερολέπτου, το παιδί σας μεγαλώνει κι άλλο. Και εσείς συνειδητοποιείτε ότι δεν αρκεί να το κρατήσετε ζωντανό και να το μεγαλώσετε, αλλά πρέπει και να το μεγαλώσετε σωστά. Να το μάθετε να μη χτυπάει τους άλλους όταν θυμώνει. Να είναι ευγενικό μαζί τους και να μοιράζεται τα παιχνίδια του.
Σε εκείνη τη φάση, δεν μπορείτε να διδάξετε στο παιδί σας τίποτα χωρίς να του δώσετε το παράδειγμα. Τα παιδιά είναι σφουγγάρια, που όλη μέρα, κάθε μέρα, απορροφούν ό,τι κάνουμε. Αν θέλετε να είναι ευγενικό, πρέπει κι εσείς να είστε ευγενικοί. Αν θέλετε να είναι γενναιόδωρο, πρέπει κι εσείς να είστε γενναιόδωροι. Αν θέλετε να ελέγχει το θυμό του, πρέπει κι εσείς να ελέγχετε το δικό σας θυμό.
Με τη μητρότητα δεν χτίζουμε το χαρακτήρα του παιδιού μας – χτίζουμε το δικό μας χαρακτήρα. Και κάπως έτσι αρχίζετε να προσέχετε τι λέτε και να οδηγείτε λίγο πιο αργά και προσεκτικά, γιατί ξέρετε ότι το παιδί σας σάς ακούει και σας παρακολουθεί. Και αρχίζετε να κάνετε καλές πράξεις, για να μαθαίνει και εκείνο ότι πρέπει να μοιράζεται την αγάπη και τη γενναιοδωρία του με όλους, ακόμα και με εκείνους που προέρχονται από διαφορετικό υπόβαθρο.
Και μετά το παιδί σας μεγαλώνει λίγο ακόμα και εσείς προσπαθείτε να το βοηθήσετε με τα μαθηματικά του σχολείου που δεν μπορείτε να καταλάβετε. Και οι συμμαθητές του στο σχολείο του φέρονται άσχημα και το κάνουν να κλαίει, κι εσείς ξαφνιάζεστε συνειδητοποιώντας πόσο πολύ θα θέλατε να πληγώσετε όσους το πληγώνουν. Και μετά έρχονται οι πρώτοι έρωτες και οι πρώτοι χωρισμοί και το παιδί σας μαθαίνει να οδηγεί και πηγαίνει στο πανεπιστήμιο… και απομακρύνεται από κοντά σας.
Έτσι, μετά τις πρώτες εβδομάδες τα πράγματα δεν γίνονται ευκολότερα. Μπορεί, μάλιστα, να γίνουν πιο δύσκολα.
Αλλά γίνονται καλύτερα, γιατί εσείς νιώθετε καλύτερα. Κάθε στάδιο της μητρότητας στην αρχή σας φαίνεται βουνό. Τις καλές μέρες αναρωτιέστε: «Πώς θα τα βγάλω πέρα;». Τις κακές, σκέφτεστε: «Γιατί αποφάσισα να κάνω παιδιά;». Και μετά, σιγά σιγά, βρίσκετε τον τρόπο. Ανακαλύπτετε πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να ηρεμήσει, ότι προτιμάει το τοστ του σε τριγωνάκια παρά ολόκληρο, και ότι λίγο πριν από τον ύπνο είναι η καλύτερη ώρα για να κάνετε μια ειλικρινή κουβέντα μαζί του.
Τα πράγματα γίνονται καλύτερα, γιατί συνειδητοποιείτε ότι σε κάθε αγώνα σας δεν είστε μόνες. Κάθε μαμά που έχει περάσει ό,τι περνάτε και κάθε μαμά που περνάει τα ίδια με εσάς αισθάνεται όπως κι εσείς. Όλες οι μαμάδες είμαστε εξαντλημένες, ακόμα και εκείνες που δίνουν την εντύπωση ότι έχουν την κατάσταση υπό έλεγχο. Όλες νιώθουμε ότι κάνουμε κάτι λάθος, ακόμα και εκείνες που δίνουν την εντύπωση ότι είναι εύκολο να κάνουμε το σωστό. Και από τη στιγμή που το συνειδητοποιείτε, τα πράγματα γίνονται καλύτερα γιατί ένα φορτίο που μοιραζόμαστε είναι πιο ανάλαφρο.
Δεν υπάρχει κανένα εύκολο στάδιο στη μητρότητα. Κάθε στάδιο μας φαίνεται αρχικά βουνό, αλλά σταδιακά μαθαίνουμε ότι το «δύσκολο» δεν είναι συνώνυμο του «άσχημου». Και ανακαλύπτουμε το εξής παράδοξο: όσο πιο απαιτητική γίνεται η «δουλειά» μας, τόσο περισσότερο βελτιωνόμαστε σε αυτήν.
Όλα αυτά δεν είναι, βέβαια, ό,τι πιο καθησυχαστικό μπορεί να ακούσει ένας γονιός που τώρα ξεκινάει το ταξίδι του (με συγχωρείς, Erin!). Αλλά κρατήστε αυτό: μπορεί να μη γίνεται ευκολότερο, αλλά γίνεται όλο και καλύτερο.