«Προσπαθώντας να είμαι καλός μπαμπάς σε μια εποχή γεμάτη κακία»
Ο Αμερικανός αρθρογράφος Geoffrey Redick υπόσχεται να βάλει τα δυνατά του για να προστατέψει τα παιδιά του από τον κίνδυνο της σεξουαλικής παρενόχλησης.
Την ημέρα που ακούς το πρώτο κλάμα, αρχίζεις να χτίζεις έναν ολόκληρο κόσμο. Τον φτιάχνεις με αγκαλιές και νανουρίσματα και παραμύθια πριν από τον ύπνο και ανακαλύψεις και παιχνίδια. Είναι ευάλωτος, σπινθηροβόλος και όμορφος. Ελπίζεις ότι τίποτα δεν θα εισβάλει σε αυτό τον κόσμο που χτίζεις εκτός αν εσύ το επιτρέψεις. Μια επιλογή που κάνεις με μεγάλη προσοχή γιατί ο κόσμος που χτίζεις δεν προορίζεται για σένα.
Ένα χρόνο μετά την εκλογή του Trump, παρόλο που είχε καυχηθεί ότι αρπάζει τις γυναίκες από τα γεννητικά τους όργανα, η κόρη μου παρακολούθησε ένα τετράωρο, λεπτομερές μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Προς το παρόν, το σώμα της ανήκει αποκλειστικά σε αυτήν. Αυτό σύντομα θα αλλάξει, και ολόκληρος ο κόσμος θα προσπαθήσει να της το διεκδικήσει.
Πολλοί από τους φόβους μου δεν θα επαληθευτούν ποτέ. Πιθανότατα τα παιδιά μου δεν θα καταβροχθιστούν από αρκούδα στις διακοπές μας στο κάμπινγκ. Πιθανότατα δεν θα καταπλακωθούν σε ένα σεισμό. Πιθανότατα για ολόκληρη τη ζωή τους δεν θα τα χτυπήσει κεραυνός.
Αλλά έρχεται μια πλημμύρα και η κόρη μου πρέπει να μάθει κολύμπι.
Είναι σχεδόν σίγουρο ότι στη διάρκεια της ζωής της, θα γίνει θύμα κάποιου τύπου σεξουαλικής παράβασης. Μου προκαλεί αποτροπιασμό να το σκέφτομαι και μόνο, αλλά είναι σχεδόν αναπόφευκτο. Γιατί μπορεί ο βομβαρδισμός των κατηγοριών για εγκληματικές και αποτρόπαιες συμπεριφορές να είναι καινούριος, αλλά οι ίδιες οι συμπεριφορές είναι παλιές. Οι γυναίκες και τα κορίτσια τις υφίστανται εδώ και πολλά χρόνια.
Η προετοιμασία της κόρης μου για να βγει στον κόσμο προϋποθέτει διπλωματικότητα και κατανόηση και –κυρίως- προθυμία να παραδεχτώ ότι δεν έχω όλες τις απαντήσεις.
Ξεκινάει λέγοντάς της ότι το σώμα της τής ανήκει, τώρα και για πάντα. Ότι δεν χρωστάει σε κανέναν αγκαλιές, φιλιά ή χαμόγελα. Ότι το μονοπάτι της στη ζωή δεν πρέπει να καθορίζεται από τον τρόπο που ο κόσμος τη βλέπει, ότι η εμφάνισή της δεν είναι τόσο σημαντική όσο το μυαλό της. Δεσμεύομαι να την υπερασπιστώ, να πιστέψω σε αυτήν, να υποστηρίξω τους τρόπους με τους οποίους μαθαίνει να προστατεύει τον εαυτό της.
Δεν θα μάθω ποτέ από πρώτο χέρι πώς νιώθει μια γυναίκα που πέφτει θύμα σεξουαλικής επίθεσης. Αλλά θα κατευθύνω την κόρη μου προς τους ανθρώπους που ξέρουν πώς νιώθει, προς εκείνους που έχουν γράψει και μιλήσει με ευφράδεια και οργή για τέτοιες εμπειρίες. Προς τις γυναίκες που έχουν σταθεί θαρραλέα ενάντια στα τρολ των social media και προς τους άντρες που έχουν πιστέψει άνευ όρων τις γυναίκες.
Μπορώ επίσης να συμβουλέψω την κόρη μου. Να προσέχει τους άντρες με εξουσία. Να προσέχει τις γυναίκες που την παρακινούν να «συμμορφωθεί». Να μην πιστεύει σε ήρωες. Αρχής γενομένηυς από εμένα.
Όπως είπα, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η κόρη μου θα πέσει θύμα κάποιας σεξουαλικής παράβασης σε κάποια φάση της ζωής της. Δεν πυροδοτώ το άγχος της λέγοντάς της το γιατί μπορεί και να κάνω λάθος. Μπορεί να σταθεί τυχερή. Αλλά είμαι απολύτως σίγουρος ότι άλλα αγόρια και άντρες θα ενθαρρύνουν το γιο μου να υποτιμήσει τις γυναίκες, και ότι θα το κάνει χωρίς δισταγμό για να νιώσει ότι γίνεται αποδεκτός.
Έχω μπροστά μου περισσότερο καιρό να προετοιμάσω το γιο μου για τον κόσμο που θα τον πάρει μακριά από τον κόσμο που έχτισα γι’ αυτόν. Είναι μόλις τεσσάρων ετών. Αλλά έχω και πολύ περισσότερη δουλειά να κάνω μαζί του παρά με την κόρη μου, γιατί η πρόληψη της σεξουαλικής βίας αρχίζει από την αλλαγή της συμπεριφοράς ενός άντρα όσο εκείνος είναι ακόμα αγόρι.
Υπάρχουν βασικοί κανόνες που μπορώ να του διδάξω: Να μην απλώνεις τα χέρια σου και να μη λες άσχημα πράγματα σε κανέναν. Αυτό είναι λίγο πολύ προφανές. Αλλά η βαθύτερη δουλειά έχει να κάνει με την καλλιέργεια της κατανόησης και της ενδοσκόπησης στο γιο μου, έτσι ώστε να θωρακιστεί απέναντι σε μια κουλτούρα τοξικής αρρενωπότητας που μπορεί να εκδηλώνεται είτε ύπουλα είτε απροκάλυπτα.
Η γλώσσα που έχουν χρησιμοποιήσει οι άντρες σε πρόσφατες δηλώσεις που έκαναν για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους δείχνει ότι δεν θεώρησαν ποτέ ότι με τη συμπεριφορά τους θα μπορούσαν να πληγώσουν κάποιον. Αποκαλύπτει μια μαζική συναισθηματική τυφλότητα ανάμεσα στους άντρες που κλήθηκαν να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους.
Γιατί η άγνοια είναι τόσο διαδεδομένη; Γιατί γίνεται ανεκτή και μάλιστα ενθαρρύνεται από πάρα πολλούς άντρες.
Να ένα παράδειγμα. Παρακολουθώ μια ραδιοφωνική εκπομπή που μιλάει για αθλητές που έχουν παρενοχλήσει σεξουαλικές γυναίκες. Συνήθως, γίνεται μια συζήτηση στη διάρκειά της – θα έπρεπε ο αθλητής να τιμωρηθεί; Πόσο σοβαρά; Για μένα, η απάντηση είναι σαφής: Ναι, και πολύ αυστηρά μάλιστα. Όμως η εκπομπή χρησιμοποιεί αντιδράσεις γυναικών για να γελοιοποιήσει αυτά τα περιστατικά. Τα παιδιά μου την παρακολουθούν σχεδόν κάθε μέρα.
Αν θέλω να κάνω σοβαρά τη δουλειά μου για να προστατέψω την κόρη μου και να προφυλάξω το γιο μου από το να διαπράξει μικρές και μεγαλύτερες πράξεις μισογυνισμού, πρέπει να κλείσω το ραδιόφωνο.
Πρέπει να εξηγήσω στο γιο μου, ξανά και ξανά, ότι οι γυναίκες δεν υπάρχουν για να ικανοποιούν τους άντρες και να γελοιοποιούνται από αυτούς. Πρέπει να το κάνω σαφές συζητώντας μαζί του και δίνοντάς του, υπομονετικά, οδηγίες. Πρέπει να του δώσω το παράδειγμα μέσα από τη δική μου συμπεριφορά. Πρέπει να του δείξω πώς θα στηρίξει, πώς θα υπερασπιστεί, πώς θα πιστέψει. Πρέπει να τον διδάξω ότι οι γυναίκες μπορούν να μας δείξουν το δρόμο για να δημιουργήσουμε μια ισότιμη και δίκαιη κοινωνία, αν υπάρχει ελπίδα για κάτι τέτοιο.
Αλλά αυτό είναι το σημαντικότερο μάθημα που μπορώ να διδάξω στο γιό μου: Όταν μεγαλώσεις, ο κόσμος δεν θα σου ανήκει.
