“Μη μου φωνάζεις εμένα!”, λέει η μαμά υψώνοντας τη φωνή της
“Μη μου φωνάζεις εμένα!!!”…λέει η μαμά στο παιδί κουνώντας επικριτικά το δάχτυλο και υψώνοντας ακόμα…
“Μη μου φωνάζεις εμένα!!!”….λέει η μαμά στο παιδί κουνώντας επικριτικά το δάχτυλο και υψώνοντας ακόμα περισσότερο τον τόνο της φωνής της!
Πόσο οικεία ακούγεται η παραπάνω φράση; Οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε να ανακαλέσουμε μια τέτοια εικόνα από την μαμά ή τον μπαμπά μας, σε μια ύστατη προσπάθεια να αλλάξουν.
Ποιο είναι το μήνυμα που τελικά παίρνει το παιδί μας με αυτή τη συμπεριφορά μας; Αν αναλύσουμε λίγο την παραπάνω συμπεριφορά, θα δούμε ότι αποτελείται από ένα λεκτικό κομμάτι που “προτρέπει” το παιδί να μην φωνάζει και από ένα μη λεκτικό κομμάτι, όπου ένα ισχυρό γονεϊκό πρότυπο (η μαμά στην προκειμένη περίπτωση) φωνάζει ακόμα πιο δυνατά, κουνάει επικριτικά το δάχτυλο και το σώμα της είναι γερμένο προς το παιδί με μια διάθεση εξουσιαστική. Αυτά τα δύο μηνύματα είναι αντιφατικά και αντικρουόμενα και προκαλούν σύγχυση στην παιδική ψυχούλα.
Ποιο από τα 2 μηνύματα όμως είναι πιο ισχυρό; Σαφώς και το μη λεκτικό υπερισχύει και είναι αυτό που μεταφέρεται πιο έντονα. Ακριβώς όμως επειδή είναι αντίθετο με το λεκτικό, έχει ως αποτέλεσμα να μετατρέπεται σε διπλό μήνυμα μπερδεύοντας όλο και περισσότερο το παιδί και κάνοντας το να έρθει σε μια πολύ αμυντική ή/και επιθετική θέση φωνάζοντας και προκαλώντας ακόμα περισσότερο με τη συμπεριφορά του. Είναι ο τρόπος του να διαχειριστεί αυτή την συμπεριφορά ενός τόσο σημαντικού προσώπου αναφοράς, όπως είναι η μαμά, την οποία συμπεριφορά όμως δεν μπορεί να αποκωδικοποιήσει, καθώς δεν μπορεί να καταλάβει τι του ζητά να κάνει!
Τι θα μας βοηθούσε τέτοιες στιγμές; Να σταθούμε στο ύψος του παιδιού και να προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τι θέλει να μας πει και ποια ανάγκη προσπαθεί να μας εκφράσει. Μόνο έτσι θα σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της βίας και των διπλών μηνυμάτων και θα μεγαλώσουμε παιδιά που σέβονται τον εαυτό τους και δεν φοβούνται να υποστηρίξουν τις απόψεις τους.
Μαρίνα Κρητικού
Ψυχολόγος Υγείας – Οικογενειακη/ Συστημική Σύμβουλος
