Μεγαλώνοντας ευγενικά παιδιά
Οι καλοί τρόποι ξεκινάνε από το σπίτι και οι γονείς είναι πάντα το καλύτερο παράδειγμα!
Πολλές φορές σε κοινόχρηστους χώρους, σε εστιατόρια, σε χώρους ψυχαγωγίας ακόμα και περιμένοντας στην ουρά σε κάποιο κατάστημα γινόμαστε μάρτυρες κακότροπων παιδιών – δεν μιλάμε απλώς για συμπεριφορές που αναδεικνύουν ένα κακομαθημένο παιδί αλλά αναφερόμαστε σε παραδείγματα που χαρακτηρίζονται από έλλειψη στοιχειώδους ευγένειας… Η ευγένεια στις μέρες μας δεν είναι είδος πολυτελείας και ελπίζω όχι είδος υπό εξαφάνιση. Ως γονείς ή ως άτομα που ερχόμαστε σε επαφή με παιδιά πρέπει να προσέχουμε την αλληλεπίδρασή μας και το παράδειγμά που τους δίνουμε. Η ευγένεια και οι καλοί τρόποι ξεκινάνε από το σπίτι. Δεν αρκεί απλώς να λέμε στο παιδί «τι λέμε;» όταν του δίνει κάποιος κάτι ή όταν ζητάει εκείνο κάτι από κάποιον, πρέπει κι εμείς στην καθημερινή μας πρακτική, σε όλα όσα κάνουμε να προσέχουμε τις λέξεις, το ύφος και γενικά τους τρόπους μας.
Τα βασικά που πρέπει να έχουμε διδάξει σε ένα παιδί ως την ηλικία των 9 χρονών και θεωρούνται απολύτως απαραίτητα είναι τα εξής:
Ευχαριστώ – Παρακαλώ
Δύο απλές λέξεις που ακούω όλο και πιο σπάνια στις μέρες μας (στη χώρα μας). Δεν είναι τυπικό, δεν είναι ασήμαντο, δεν είναι καν λεπτομέρεια. Ευχαριστούμε κάποιον όταν μας δίνει κάτι: από μια χαρτοπετσέτα, ένα ποτήρι νερό, έως τη θέση του στο μετρό ή ακόμα και μία πληροφορία. Λέμε παρακαλώ κάθε φορά που ζητάμε κάτι: από την άδεια για να πάμε στην τουαλέτα στη διάρκεια του μαθήματος, για να μάθουμε την ώρα ή για να ανοίξουμε την τηλεόραση…
Δεν διακόπτουμε και δεν πεταγόμαστε όταν μιλάει κάποιος άλλος
Ένα παιδί δεν θα μάθει ποτέ να περιμένει να έρθει η σειρά του να μιλήσει αν δεν το εκπαιδεύσουμε. Τα παιδιά γεννιούνται με την ορμή, τον ενθουσιασμό, την περιέργεια και την ανάγκη να μάθουν τα πάντα και να πουν τη γνώμη τους για τα πάντα… χωρίς να ανακόψουμε τη φιλομαθεία και το ενδιαφέρον τους, τα εκπαιδεύουμε να μην διακόπτουν όταν μιλάει κάποιος άλλος και δεν τα ενθαρρύνουμε να μιλάνε την ίδια στιγμή που μιλάει κάποιος άλλος. Προσπαθούμε στο σπίτι να εξασκούμε το διάλογο αλλά και την ικανότητα της ακοής… αν δεν μάθει να ακούει δεν θα μάθει και να μην πετάγεται.
«Συγνώμη, μπορώ να» – ο μαγικός τρόπος να ζητήσω άδεια
Τα παιδιά νομίζουν ότι έχουν δικαίωμα για τα πάντα, ότι όλα τους ανήκουν ή ότι μπορούν να κάνουν τα πάντα. Όμως αυτό δεν ισχύει. Και πρέπει να το μάθουν νωρίς! Χωρίς να νιώθουν ότι καταπιέζονται ή ότι η ανατροφή τους χαρακτηρίζεται από ανελευθερία, πρέπει να μάθουν ότι για μερικές πράξεις, για μερικά πράγματα πρέπει να ζητάνε την άδεια, για να κάνουν κάτι, να χρησιμοποιήσουν κάτι (κυρίως όταν δεν είναι δικό τους) και η μαγική λέξη-φράση για να το κάνουν είναι να πουν «μπορώ να κάνω αυτό;», «μπορώ να πάω εκεί;» και αν μάλιστα χρειάζεται να διακόψουν κάποιον ή να απευθύνουν το αίτημα σε κάποιον που δεν γνωρίζουν καλά μπορούν να προσθέσουν το «συγνώμη».
Άλλο λέω την αλήθεια άλλο λέω με αγένεια τι γνώμη μου για κάτι/κάποιον
Τα παιδιά μεγαλώνοντας θέλουν να κάνουν εξάσκηση των λεκτικών και νοητικών τους δυνατοτήτων, έτσι προσπαθούν να έχουν γνώμη για τα πάντα και να την εκφράζουν. Πολλές φορές όμως μπορεί να εκφράσουν και μια ιδιαίτερα επικριτική ή αρνητική γνώμη για κάποιον/κάτι μπερδεύοντας κατά κάποιον τρόπο την αλήθεια και την ειλικρίνεια με την αγένεια. Εκπαιδεύουμε τα παιδιά όσο μεγαλώνουν να μάθουν να χρησιμοποιούν σωστά τα όρια της γλώσσας – εξηγώντας πως ο τρόπος που λέμε κάτι κάνει τη διαφορά κι ότι χρησιμοποιώντας λανθασμένες εκφράσεις και λέξεις μπορεί να πληγώσουμε κάποιον ανεπανόρθωτα. Με την ίδια λογική εμείς οι ίδιοι προσέχουμε πώς εκφραζόμαστε για άλλους ανθρώπους και κυρίως προσέχουμε να μη μιλάμε προσβλητικά ή μειονεκτικά για κανέναν.
Η δύναμη της επικοινωνίας
Μαθαίνουμε στα παιδιά να ρωτάνε και να δείχνουν ενδιαφέρον όταν κάποιος τους ρωτάει τι κάνουν και τα εκπαιδεύουμε να χαιρετάνε όταν μπαίνουν κάπου ή όταν συναντάνε κάποιον γνωστό τους στο δρόμο ή στο σπίτι ή οπουδήποτε. Επίσης να το κάνουν κοιτώντας τον άλλον και μιλώντας καθαρά κι όχι μέσα από τα δόντια δηλώνοντας ότι είναι κάτι που το κάνουν με το ζόρι…
Μαθαίνουμε να ζητάμε «συγνώμη»
Όταν κάνουμε μια ζημιά, μια απροσεξία, αν πέσουμε πάνω σε κάποιον, μαθαίνουμε να ζητάμε συγνώμη, να το δείχνουμε και να το εννοούμε!
Προσέχουμε πώς συμπεριφερόμαστε σε κοινόχρηστους χώρους ή σε χώρους με κόσμο
Δεν φωνάζουμε. Δεν κάνουμε σκουπίδια. Δεν κάνουμε φασαρία. Δεν ενοχλούμε τους άλλους. Προσέχουμε να παραμένουμε καθαροί και κυρίως να μη λερώνουμε τους άλλους ή το χώρο δίπλα μας. Μιλάμε σιγά. Δεν δείχνουμε. Και παραμένουμε ευγενικοί!
Πολλά πράγματα κατά τη διάρκεια της μέρας και στη διάδρασή μας με άλλους ανθρώπους θεωρούνται με την επανάληψη ή τη συνήθεια ως δεδομένα. Διατηρήστε την ευγένεια και στα πιο απλά, είναι ο καλύτερος τρόπος για να μεγαλώσετε ευγενικά παιδιά και με καλούς τρόπους.
