«Είμαστε εθισμένες στο “πήξιμο”»
Σύμφωνα με την Αμερικανίδα αρθρογράφο Mary Katherine, έχουμε συνηθίσει σε ένα καθημερινό πρόγραμμα με τρελούς ρυθμούς. Κι αυτό είναι πρόβλημα. Ποιος θα μπορούσε να διαφωνήσει μαζί της;
Δύο μαμάδες μπαίνουν σε ένα μπαρ.
Η μια ρωτάει: «Τι κάνεις;».
Και η άλλη απαντάει: «Όπως τα ξέρεις. Πήζω».
Και μετά και οι δύο κάνουν ένα τηλεφώνημα από το κινητό, θυμούνται ότι έχουν ένα σημαντικό ραντεβού και φεύγουν τρέχοντας να κάνουν τα ψώνια της τελευταίας στιγμής. Πηγμένες. Πηγμένες. Πηγμένες.
Ξέχασα να σας αναφέρω: δεν είναι ανέκδοτο. Οι μαμάδες πιθανότατα θα το έχετε καταλάβει μέχρι τώρα. Είναι μια αληθινή συζήτηση που συμβαίνει καθημερινά. Μάλλον κι εσείς θα έχετε ακούσει ή θα έχετε πει την παραπάνω φράση. Πολλές φορές.
Στην κουλτούρα μας, επιδεικνύουμε το φορτωμένο πρόγραμμά μας σαν παράσημο, αλλά είναι κάτι για το οποίο θα έπρεπε να καυχιόμαστε;
Η παθολόγος Susan Koven έγραψε πρόσφατα στην Boston Globe: «Τα τελευταία χρόνια, έχω παρατηρήσει μια επιδημία όπου κάθε ασθενής υποφέρει από τα ίδια συμπτώματα: κόπωση, ευερεθιστότητα, αϋπνία, άγχος, πονοκεφάλους, καούρες, διαταραχές στο έντερο, πόνο στην πλάτη και πρόσληψη βάρους. Καμία εξέταση αίματος ή ακτινογραφία δεν μπορεί να κάνει τη διάγνωση, αλλά είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε αυτή την κατάσταση: είναι τα συμπτώματα του υπερβολικά πολυάσχολου».
Για να είμαστε ειλικρινείς, η αϋπνία, το άγχος, η ευερεθιστότητα και οι πονοκέφαλοι είναι όλα κοινά συμπτώματα ενός εθισμού.
Μήπως λοιπόν είμαστε εθισμένοι στο «πήξιμο»;
Την περασμένη εβδομάδα, συνάντησα στο δρόμο μια φίλη που με ρώτησε πώς περνάω. Της απάντησα «πήζω» αλλά εκείνη, αντί να μου δείξει ότι συμπάσχει ή να μου πει «κι εγώ το ίδιο», απάντησε:
«Δηλαδή τι σκοπεύεις να κάνεις σήμερα;».
Και τι δεν σκοπεύω να κάνω, ήθελα να απαντήσω. Πώς τολμούσε να αμφισβητήσει την αξιοπιστία της απάντησή μου; Είμαι πραγματικά πηγμένη.
Εκείνη τη μέρα έπρεπε να πάω για ψώνια, να καθαρίσω την κουζίνα, να γράψω δύο άρθρα, να πάω τα παιδιά στην προπόνηση, να μαγειρέψω για μια άρρωστη φίλη, να απαντήσω σε επαγγελματικά emails – ήμουν πηγμένη, πώς να το πω;!
Όταν της παρουσίασα όλη τη λίστα με τις εκκρεμότητές μου, χαμογέλασε.
«Μου φαίνεται ότι έχεις φορτωθεί πολλά. Μήπως αύριο να πάρεις μια ανάσα για να απολαύσεις περισσότερο τη ζωή σου;», απάντησε.
Με ενόχλησε πραγματικά αυτό που είπε. Πώς έβγαζε το συμπέρασμα ότι δεν απολάμβανα τη ζωή μου; Δεν της είχα πει ότι ήμουν δυστυχισμένη, αλλά πηγμένη. Γιατί προσπαθούσε να μου κάνει κουμάντο;
H στιχομυθία μας με άφησε αποκαρδιωμένη, χωρίς να μπορώ να καταλάβω ακριβώς το γιατί.
Εκείνο το βράδυ, αφού έβαλα τα παιδιά για ύπνο, άρχισα να αναρωτιέμαι πώς αισθάνομαι, προβληματισμένη ακόμα από τα λόγια της. Γιατί είχα νιώσει τόσο προσβεβλημένη; Ήταν απλώς μια καλή φίλη, που προσπαθούσε να κάνει ένα διάλογο και να είμαι ευγενική μαζί μου. Γιατί αντιμετώπισα μια τόσο αθώα ερώτηση σαν πλήγμα στο εγώ μου;
Όπως αποδεικνύεται, όσο κι αν παραπονιέμαι, στην πραγματικότητα επιδιώκω να πήζω. Είναι η ναρκωτική ουσία που με κάνει δυστυχισμένη, στην οποία όμως επιστρέφω ξανά και ξανά.
Υποθέτω ότι πολλές θα με καταλάβετε.
Επιλέγουμε να πήζουμε καθημερινά, προσθέτοντας επιπλέον δραστηριότητες στο οικογενειακό πρόγραμμά μας. Αναλαμβάνοντας μία ακόμα εργασία στη δουλειά. Προσπαθώντας να χωρέσουμε όσο γίνεται περισσότερη ζωή στις μικροσκοπικές τρύπες του προγράμματός μας.
Πηγμένη. Πηγμένη. Πηγμένη.
Γιατί, όμως; Όλοι γκρινιάζουμε για το πήξιμό μας, δίνοντας την εντύπωση ότι αυτό μας κάνει δυστυχισμένους. Γιατί λοιπόν επιμένουμε να το ενισχύουμε; Νομίζω ότι ξέρω την απάντηση.
Όπως συμβαίνει με κάθε ναρκωτικό, ενδίδουμε σε ένα ψέμα, ερμηνεύοντάς το λανθασμένα σαν μια ανταμοιβή.
Στην κοινωνία μας, θεωρούμε το πήξιμο ταυτόσημο της προσωπικής αξίας και του κύρους. Παρουσιάζουμε στα προφίλ μας στα social media το πόσο πηγμένοι είμαστε, για να είμαστε σίγουροι ότι θα το μάθουν όλοι οι φίλοι, οι συγγενείς και οι συνάδελφοί μας.
Από τη στιγμή που σηκωνόμαστε από το κρεβάτι το πρωί, σχεδιάζουμε στο μυαλό μας τα εκατομμύρια πράγματα που πρέπει να κάνουμε μέσα στην ημέρα. Ταΐζουμε τα παιδιά μας βιαστικά, τα σπρώχνουμε προς το κατώφλι της πόρτας και πηδάμε σε εκείνο τον τροχό του χάμστερ λες και ολόκληρη η ζωή μας εξαρτάται από αυτόν.
Αλλά, μαμάδες, ακούστε μας: δεν εξαρτάται ολόκληρη η ζωή μας από τον τροχό του χάμστερ.
Πρέπει να σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι η αξία μας ως γονείς, σύντροφοι, άνθρωποι καθορίζεται από το πόσο πηγμένοι είμαστε. Αν αφήσουμε τον εαυτό μας να αποτοξινωθεί από το πήξιμο και βιώσουμε για λίγο την ηρεμία, μπορεί να σοκαριστούμε από το τι θα βγει από μέσα μας.
Όπως το έχει θέσει ο ψυχολόγος Robert Holden, «ο σκοπός της ζωής σας δεν είναι να είστε όσο το δυνατόν περισσότερο πολυάσχολοι. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να της δώσετε ένα νόημα και να την κάνετε παραγωγική, αλλά όταν είστε μονίμως πολυάσχολοι, αυτό είναι ένα σημάδι ότι το φορτωμένο πρόγραμμά σας κρύβει μια απουσία διαύγειας, ένα φόβο ανεπάρκειας, αισθήματα αναξιότητας και μια έλλειψη πίστης στην ικανότητα της ψυχής σας να σας βοηθήσει να ζήσετε τη ζωή σας με κάποιο σκοπό».
Κατεβείτε λοιπόν από τον τροχό του χάμστερ, έστω και για λίγο. Απομακρυνθείτε από τον εθισμός το πήξιμο. Αξίζετε ακόμα και χωρίς τη λίστα με τις εκκρεμότητές σας.
Ναι, πάντα θα υπάρχουν υποχρεώσεις, καθήκοντα που δεν θα μπορούμε να αποφύγουμε, όσο εξαντλημένοι κι αν νιώθουμε. Αλλά οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε να βγάλουμε κάποια πράγματα από τη λίστα μας χωρίς να οδηγήσουμε τον κόσμο σε κατάρρευση. Με αυτό τον τρόπο, θα κάνουμε στον εαυτό μας και στην οικογένειά μας μια τεράστια χάρη.
Γιατί, μαμάδες, τα σημαντικά πράγματα συμβαίνουν σε στιγμές ηρεμίας. Και δικαιούστε να τα ζήσετε.