Προκαλούν τα βιντεοπαιχνίδια προβλήματα στην προσοχή ή στη συγκέντρωση;

Αυτόν τον μήνα, όπως διαβάζουμε σε πρόσφατο άρθρο του στο Psychology Today, ο κοινωνικός λειτουργός Andrew Fishman συνάντησε μια ανήσυχη γονιό στην αίθουσα αναμονής. Την συνόδευσε στο γραφείο του και τη ρώτησε πώς θα μπορούσα να βοηθήσει.

«Ο 10χρονος γιος μου δεν μπορεί να συγκεντρωθεί με τίποτα. Νομίζω ότι οφείλεται στα βιντεοπαιχνίδια. Δεν διαβάζει επειδή λέει ότι είναι βαρετά, δεν παίζει καν επιτραπέζια παιχνίδια μαζί μου. Συνεχώς μπλέκει στο σχολείο επειδή παίζει παιχνίδια στο Chromebook του στην τάξη. Η μόνη φορά που κάθεται ακίνητος είναι όταν παίζει βιντεοπαιχνίδια».

Αυτή είναι μια κοινή ανησυχία για τους γονείς. Μήπως τα βιντεοπαιχνίδια προκαλούν στα παιδιά δυσκολία να συγκεντρωθούν σε οτιδήποτε άλλο;

Γιατί τα βιντεοπαιχνίδια μπορεί να μειώνουν την συγκέντρωση;

Οι ερευνητές έχουν προτείνει διάφορες υποθέσεις που θα μπορούσαν να εξηγήσουν οποιαδήποτε σχέση μεταξύ βιντεοπαιχνιδιών και δυσκολίας στην προσοχή.

Τα βιντεοπαιχνίδια είναι τόσο συναρπαστικά που όλα τα άλλα είναι βαρετά σε σύγκριση. Ο Andrew Fishman ακούει τακτικά αυτό το παράπονο από νεαρούς πελάτες. Το σχολείο είναι βαρετό. Οι εργασίες για το σπίτι είναι βαρετές. Οι δάσκαλοι είναι βαρετοί. Πώς μπορεί κανείς να περιμένει από αυτούς να παρακολουθήσουν το μάθημα, όταν ξέρει πόσο πιο διασκεδαστικό θα μπορούσε να είναι;

Ο χρόνος μπροστά σε οθόνες μας εμποδίζει από άλλες δραστηριότητες που θα μας βοηθούσαν να αναπτύξουμε την προσοχή μας. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι επειδή τα βιντεοπαιχνίδια είναι πολύ εύκολο να συγκεντρωθούμε, χάνουμε ευκαιρίες να καλλιεργήσουμε την προσοχή μας μέσω δραστηριοτήτων όπως η ανάγνωση ή η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου.

Τα άτομα που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν είναι πιο πιθανό να παίξουν βιντεοπαιχνίδια. Τα άτομα με ΔΕΠΥ φαίνεται να έλκονται ιδιαίτερα από τα βιντεοπαιχνίδια, καθώς είναι πιο εύκολο να συγκεντρωθούν σε αυτά από πολλά άλλα χόμπι.

Μια άλλη μεταβλητή συσχετίζεται τόσο με την προσοχή όσο και με το παιχνίδι βιντεοπαιχνιδιών. Για παράδειγμα, τα αγόρια είναι ελαφρώς πιο πιθανό να παίζουν βιντεοπαιχνίδια και διαγιγνώσκονται με ΔΕΠΥ τρεις φορές πιο συχνά από τα κορίτσια. Το αν τα αγόρια είναι πιο πιθανό να έχουν ΔΕΠΥ ή απλώς πιο πιθανό να λάβουν μια διάγνωση είναι αμφισβητήσιμο, αλλά θα μπορούσε να εξηγήσει μια φαινομενική συσχέτιση μεταξύ του παιχνιδιού βιντεοπαιχνιδιών και της προσοχής. Η κατάθλιψη θα μπορούσε ομοίως να επηρεάσει τόσο την ικανότητα συγκέντρωσης όσο και τον χρόνο που παίζει κανείς βιντεοπαιχνίδια.

Τα βιντεοπαιχνίδια επηρεάζουν τον ύπνο, γεγονός που επηρεάζει την ικανότητά μας να δίνουμε προσοχή. Ο ύπνος είναι ζωτικής σημασίας για την εστίαση και οτιδήποτε μας εμποδίζει να κοιμόμαστε αρκετά πιθανότατα θα συσχετιζόταν επίσης με προβλήματα προσοχής.

Τα στοιχεία

Αρκετές μελέτες έχουν διερευνήσει μια πιθανή σχέση μεταξύ των βιντεοπαιχνιδιών και της δυσκολίας με την προσοχή.

Μια ομάδα ερευνητών ρώτησε τρεις χιλιάδες εφήβους από τη Σιγκαπούρη σχετικά με τον χρόνο που αφιέρωναν στα παιχνίδια, τα αγαπημένα τους παιχνίδια, «πόσο συχνά σκότωναν πλάσματα [και] παίκτες» σε αυτά τα παιχνίδια, τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, την παρορμητικότητα και την καλή τους απόδοση σε πρόσφατες εξετάσεις. Επανέλαβαν αυτό το τεστ τρεις φορές, με διαφορά ενός έτους κάθε φορά.

Διαπίστωσαν ότι ο χρόνος που αφιέρωναν στα βιντεοπαιχνίδια συσχετιζόταν με μια πολύ μικρή αύξηση στα συμπτώματα της ΔΕΠΥ και της παρορμητικότητας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη βασίστηκε σε εφήβους για να εκτιμήσει με ακρίβεια πόσο χρόνο αφιέρωναν παίζοντας βιντεοπαιχνίδια και να αξιολογήσει τα δικά τους συμπτώματα ΔΕΠΥ. Η έρευνα δείχνει ότι οι έφηβοι δεν μπορούν να εκτιμήσουν με ακρίβεια πόσο χρόνο αφιέρωναν παίζοντας βιντεοπαιχνίδια.

Μια άλλη μελέτη ζήτησε από 85 παίκτες να ολοκληρώσουν ένα τεστ προσοχής. Κατά τη διάρκεια του τεστ, οι συμμετέχοντες παρακολουθούσαν έναν υπολογιστή καθώς σύμβολα αναβόσβηναν στην οθόνη. Κάθε συμμετέχων έπρεπε να πατήσει ένα κουμπί σε ένα χειριστήριο παιχνιδιών το συντομότερο δυνατό όταν έβλεπε ένα συγκεκριμένο σύμβολο, αλλά όχι όταν εμφανίζονταν άλλα. Αυτό ονομάζεται τεστ go/no-go και μετρά την παρορμητικότητα. Οι παρορμητικοί έφηβοι είναι πιο πιθανό να πατήσουν το κουμπί όταν εμφανιστεί λάθος σύμβολο στην οθόνη.

Διαπίστωσαν ότι τα άτομα που έπαιζαν περισσότερα βιντεοπαιχνίδια τα πήγαν καλύτερα στο τεστ. Αυτό υποδηλώνει ότι οι αφοσιωμένοι παίκτες είναι καλύτεροι στο να δίνουν προσοχή. Ωστόσο, αυτή η μελέτη είχε και ελαττώματα. Το τεστ ήταν συσχετιστικό. Όσοι είχαν καλύτερους χρόνους αντίδρασης μπορεί να είναι φυσικά καλύτεροι στα βιντεοπαιχνίδια και επομένως να τα απολαμβάνουν περισσότερο. Το τεστ διεξήχθη επίσης με οθόνη και χειριστήριο και ήταν εγγενώς σαν παιχνίδι. Οι πιο αποτελεσματικοί παίκτες μπορεί απλώς να είναι πιο εξασκημένοι σε αυτόν τον συγκεκριμένο τύπο προσοχής. Όπως και στην προηγούμενη μελέτη, οι ερευνητές βασίστηκαν επίσης σε εφήβους για να καταγράψουν με ακρίβεια πόσες ώρες αφιέρωναν παιχνίδια την εβδομάδα.

Μια τρίτη μελέτη ρώτησε εξακόσιους Ισπανόφωνους Τεξανούς ηλικίας 10-14 ετών σχετικά με τον χρόνο που αφιέρωναν στα παιχνίδια, μια σειρά από στρεσογόνους παράγοντες της ζωής, όπως η έκθεση σε βία στο σπίτι και στην κοινότητα, και ρώτησε γονείς και παιδιά για προβλήματα προσοχής και μέσο όρο βαθμολογίας. Διαπίστωσαν ότι πολλές μεταβλητές προέβλεπαν προβλήματα προσοχής, ιδιαίτερα άγχος. Ωστόσο, η έκθεση σε βιντεοπαιχνίδια και τηλεόραση δεν φάνηκε να έχει καμία επίδραση στα προβλήματα προσοχής.

Εν ολίγοις, ο χρόνος που αφιερώνεται σε βιντεοπαιχνίδια φαίνεται να έχει μικρή ή καθόλου επίδραση στο εύρος προσοχής. Μια έρευνα του 2014 σε σχεδόν 200.000 μαθητές αποκάλυψε ότι οι παίκτες τα πάνε εξίσου καλά στο σχολείο με τους συνομηλίκους τους που δεν είναι παίκτες.

Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην ισχύει για όλες τις ηλικίες. Ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης πριν από την ηλικία των 4 ετών συσχετίζεται με προβλήματα προσοχής μέχρι την ηλικία των 7 ετών. Δεν συνιστάται στα παιδιά να έχουν χρόνο μπροστά σε οθόνες πριν από την ηλικία των 4 ετών. Ο μη δομημένος χρόνος που αφιερώνουν με τις κούκλες τους ή παίζοντας μαζί σας είναι καλύτερος για τον εγκέφαλό τους και τη συνολική τους ανάπτυξη. Εάν αποφασίσετε να τα αφήσετε να χρησιμοποιούν οθόνες ούτως ή άλλως, βεβαιωθείτε ότι εκτίθενται μόνο σε υψηλής ποιότητας, αργού ρυθμού προγράμματα και παρακολουθήστε τα μαζί τους όποτε είναι δυνατόν.

Διάβασε ακόμα

Ένα video game πήρε έγκριση ως θεραπεία για παιδιά με ΔΕΠ-Υ – Childit