Υπέφερα από τις “σχολικές” ιώσεις — μέχρι που έμαθα να τις προλαμβάνω (όσο γίνεται)

Aν δεν μπορούσα να εξαλείψω κάθε μικρόβιο, θα μάθαινα τουλάχιστον να τα περιορίζω — και να ενισχύω το ανοσοποιητικό των παιδιών
Η πρώτη φορά που κατάλαβα τι σημαίνει «σχολική ίωση» ήταν όταν ο μικρός μου γύρισε στο σπίτι με κόκκινα μάτια και ρίγος. Μέσα σε δύο μέρες είχαμε τρία νοσούντα παιδιά, δύο χαμένα ραντεβού, και ένα σπίτι που μύριζε απολυμαντικό και αδερφική αγωνία. Ένιωσα ενοχή, κούραση και την αίσθηση ότι ήμασταν σε έναν ατελείωτο κύκλο αρρώστιας. Ήταν εκείνη η χρονιά που αποφάσισα: αν δεν μπορούσα να εξαλείψω κάθε μικρόβιο, θα μάθαινα τουλάχιστον να τα περιορίζω — και να ενισχύω το ανοσοποιητικό των παιδιών, με ρεαλισμό και υπομονή.
Κατανόησα πρώτα το πρόβλημα
Ξεκίνησα παρατηρώντας μοτίβα: πότε ξεκινούσαν τα κρούσματα στο σχολείο, ποια συμπτώματα επανέρχονταν, πώς συμπεριφέρονταν στο σπίτι οι ιώσεις. Συνειδητοποίησα ότι πολλά ήταν αναπόφευκτα — ιώσεις θα έρθουν όταν τα παιδιά έρχονται σε επαφή μεταξύ τους. Αλλά πολλά άλλα μπορούσαν να μειωθούν με απλά, καθημερινά βήματα.

Βασικά μέτρα προφύλαξης στην καθημερινότητα
- Υγιεινή χεριών — όχι σαν τιμωρία αλλά σαν συνήθεια
- Μάθε στα παιδιά το σωστό πλύσιμο: 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι, τρίψιμο ανάμεσα στα δάχτυλα και κάτω από τα νύχια. Κινδυνεύεις να το κάνεις βαρετό αν το παρουσιάσεις σαν εντολή — κάν’ το παιχνίδι (τραγουδάμε ένα τραγούδι, χρονομετράμε, ανταμοιβές).
- Αν δεν υπάρχει νερό, χρησιμοποιείς αντισηπτικό με τουλάχιστον 60% αλκοόλη.
- Βήξιμο και φτάρνισμα με σεβασμό
- Δίδαξέ τα να καλύπτουν το στόμα/μύτη με τον αγκώνα ή χαρτομάντιλο και να πετούν το χαρτί αμέσως. Μην τα μαλώνεις όταν ξεχνούν — υπενθύμισε με ευγένεια δουλεύει καλύτερα.
- Καθαριότητα αντικειμένων και χώρου
- Δεν χρειάζεται εμμονή, αλλά καθαρίζω τα πιο κοινά «hotspots»: παιχνιδάκια, πόμολα, τραπέζια, τηλεκοντρόλ. Μια απλή καθαριότητα με σαπούνι ή αραιωμένο απολυμαντικό συχνά αρκεί.
- Στο σχολείο, οι παιδαγωγοί έχουν ευθύνη — μίλησε μαζί τους αν παρατηρείς συνεχόμενα κρούσματα.
- Όχι στο στενό χώρο όταν είναι απαραίτητο
- Αν κάποιος στο σπίτι είναι άρρωστος, προσπάθησε να μειώσεις την επαφή με τα υπόλοιπα μέλη όσο γίνεται. Δε χρειάζεται απομόνωση-φυλακή, αλλά λογική απόσταση, καλός αερισμός και χωριστά σκεύη όταν είναι δυνατόν.

Τόνωση και φροντίδα του ανοσοποιητικού — ρεαλιστικές συμβουλές
- Ύπνος ως μη αναλώσιμη «πρώτη γραμμή»
- Τα παιδιά που κοιμούνται καλά αρρωσταίνουν λιγότερο και μειώνουν τον χρόνο ανάρρωσής τους. Καθιέρωσε ρουτίνα ύπνου: ίδια ώρα για ύπνο/ξύπνημα, ήρεμες δραστηριότητες πριν τον ύπνο (διάβασμα, μπάνιο).
- Διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όχι μόνο «υπερτροφές»
- Φρούτα, λαχανικά, πλήρη δημητριακά, πρωτεΐνη και λίπη καλής ποιότητας. Δεν χρειάζεται υπερβολή με συμπληρώματα — αν το παιδί τρώει ποικιλία, παίρνει τα περισσότερα θρεπτικά.
- Ενσωμάτωσε μικρές αλλαγές: ένα κομμάτι φρούτο μαζί με το σνακ, λαχανικά στο αγαπημένο τους φαγητό, υγιεινά σνακ στο σπίτι.
- Προβιοτικά και σωστό έντερο
- Το έντερο παίζει ρόλο στο ανοσοποιητικό. Για τα περισσότερα παιδιά μια ισορροπημένη διατροφή με γιαούρτι ή κεφίρ και φυτικές ίνες αρκεί. Συμπληρώματα προβιοτικών μπορούν να βοηθήσουν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις — μίλησε με παιδίατρο.
- Φυσική δραστηριότητα και φρέσκος αέρας
- Η καθημερινή κίνηση ενισχύει το ανοσοποιητικό και την ψυχική υγεία. Μικρές βόλτες, παιχνίδι στην παιδική χαρά, ποδήλατο — όλα μετράνε. Ο φρέσκος αέρας και ο ήλιος (βιταμίνη D) είναι επίσης σημαντικά.
- Στοχευμένα συμπληρώματα (όταν χρειάζονται)
- Συμβουλέψου τον παιδίατρο πριν δώσεις βιταμίνες ή σκευάσματα.

Ψυχολογία, ρουτίνα και ανθεκτικότητα — το παραμελημένο κομμάτι
Το στρες και η έλλειψη ρουτίνας «μειώνουν» την αντίσταση. Τα παιδιά χρειάζονται προβλεψιμότητα: γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες, επαρκή ύπνο, και συναισθηματική ασφάλεια. Όταν ο γονιός είναι αγχωμένος, το μεταδίδει — προσπάθησε να διατηρήσεις ψυχραιμία, να μιλάς ήρεμα στα παιδιά και να δίνεις απλές εξηγήσεις για το γιατί πλένουμε τα χέρια ή μένουμε σπίτι όταν είμαστε άρρωστοι.
Τι να κάνεις αν η ίωση χτύπησε ήδη την πόρτα
- Ήρεμη φροντίδα στο σπίτι
- Ενυδάτωση, ανάπαυση, άνετη θερμοκρασία χώρου, και απλά παυσίπονα/αντιπυρετικά σύμφωνα με τις οδηγίες του παιδίατρου. Δεν χρειάζεται υπερβολική φαρμακευτική «επίθεση» σε κάθε ρινική καταρροή.
- Επικοινωνία με τον παιδίατρο
- Αν τα συμπτώματα είναι βαριά, αν το παιδί δυσκολεύεται να αναπνεύσει, έχει υψηλό ή επίμονο πυρετό ή μειωμένη ενέργεια, επικοινώνησε άμεσα.
- Επαναξιολόγηση ρουτίνας
- Όταν περάσει η ίωση, δες τι μπορούσες να κάνεις διαφορετικά: περισσότερος ύπνος, λιγότερη έκθεση, προληπτικά μέτρα για το υπόλοιπο της οικογένειας.
Προσωπικές μου συνήθειες που με βοήθησαν
- Ένα μικρό «κιτ υγείας» στο σπίτι: θερμόμετρο, απλά αντιπυρετικά, υγιεινά σνακ, ηλεκτρολύτες για παιδιά, και προβιοτικό γιαουρτάκι.
- Συνομιλία με το σχολείο: συνεργασία για καθαριότητα και ενημέρωση όταν υπάρχουν κρούσματα.
- Ισορροπία: δεν έγινα «υστερική» με κάθε μικρό βήχα. Έμαθα να διακρίνω τι απαιτεί δράση και τι υπομονή.
Υπομονή και προφύλαξη
Δεν υπάρχει τέλειος τρόπος να αποτρέψεις κάθε ίωση. Αλλά με σταθερές συνήθειες — καθαρά χέρια, καλός ύπνος, θρεπτική διατροφή, φρέσκος αέρας και ψυχική ηρεμία — μπορείς να μειώσεις τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των ασθενειών. Το σημαντικότερο; Δίνεις στα παιδιά σου εργαλεία για μια ισχυρή, ανθεκτική υγεία που θα τα συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή. Μικρά βήματα, υπομονή και αγάπη: αυτά κάνουν τη διαφορά.
Νικόλ-Σιμόν Κανταρτζή & Ελεάνα Μπαϊράμογλου: «Ως εκπαιδευτικοί και κυρίως ως γονείς νιώσαμε την ανάγκη για τη δημιουργία ενός θεσμού που θα προσφέρει ποιοτικές στιγμές σε όλη την οικογένεια»