Χρειάζεται πάντα οι γονείς να επικυρώνουν τα συναισθήματα των παιδιών;

Σ’ ένα άρθρο της στο Psychology Today η συγγραφέας και κοινωνική λειτουργός Claire Lerner γράφει:

Σε μια πρόσφατη διαβούλευση, οι γονείς ενός επτάχρονου, που από τη φύση του είναι πολύ αντιδραστικός, μοιράστηκαν ότι μετά από πολλή σκληρή δουλειά διαχειρίζονται τα δικά τους συναισθήματα και είναι λιγότερο αντιδραστικοί μαζί του όταν περνάει μια δύσκολη στιγμή, είναι πλέον πολύ καλύτερα σε θέση να ηρεμήσει τον εαυτό του. Θα μπει οικειοθελώς στο δωμάτιό του για να κάνει ένα διάλειμμα.

Αλλά ρώτησαν αν ήταν εντάξει να τον αφήσουν να το κάνει αυτό. Έχουν ακούσει τόσα πολλά για τη σημασία του συντονισμού και της αναγνώρισης των συναισθημάτων των παιδιών. Ανησυχούν ότι δεν θα καταλάβει ότι είναι εκεί για εκείνον –ότι νοιάζονται για τα συναισθήματά του– και αναρωτιούνται αν πρέπει να τον ακολουθήσουν και να τον κάνουν να μιλήσει.

Εδώ είναι ένα παιδί που έχει μάθει μια εκπληκτική δεξιότητα – να ρυθμίζει τον εαυτό του με έναν τόσο υγιή και θετικό τρόπο. Ενημερώνει ξεκάθαρα τους γονείς του ότι αυτό χρειάζεται. Θα υπάρξουν ευκαιρίες να μιλήσουν για συναισθήματα και να δείξουν ότι τον βλέπουν και τον αισθάνονται. Αλλά η καταδίωξή του αυτή τη στιγμή πιθανότατα θα θεωρηθεί παρεμβατική, χωρίς να σέβεται τα όριά του.

Ναι, είμαι επαγγελματίας ψυχικής υγείας που έχει αφιερώσει πάνω από τρεις δεκαετίες στην υποστήριξη της κοινωνικής και συναισθηματικής ευημερίας των παιδιών. Και ναι, πιστεύω ότι ο συντονισμός και η επικύρωση των συναισθημάτων είναι εξαιρετικά σημαντικοί για την ψυχική υγεία των παιδιών και για τις υγιείς σχέσεις γονέα-παιδιού.

Αλλά αυτό που βλέπω να συμβαίνει τώρα είναι ότι οι γονείς έχουν οδηγηθεί να πιστεύουν (κυρίως μέσω δημοφιλών λογαριασμών στο Instagram) ότι το να κλίνουν βαθιά στα συναισθήματα είναι πάντα αυτό που χρειάζονται τα παιδιά, όταν εξαρτάται πολύ από το πλαίσιο και το χρόνο. Δεν είναι χρήσιμο όταν:

είναι ενοχλητικό – το παιδί σας θέλει χώρο.

είναι συντριπτικό επειδή το παιδί σας είναι απορυθμισμένο και πιθανότατα δεν μπορεί να επεξεργαστεί οποιαδήποτε εισροή.

πρέπει να γίνει μια σημαντική εργασία ή δραστηριότητα.

παρατείνει την ώρα του ύπνου και το παιδί σας είναι εξαντλημένο το πρωί.

πρέπει να είστε στη δουλειά στην ώρα σας και το παιδί σας στο σχολείο στην ώρα του. (Σημειώστε ότι το να καθυστερείτε στο σχολείο είναι συχνά πολύ δυσρυθμιστικό για τα πολύ ευαίσθητα παιδιά – τα κάνει να ξεφεύγουν για την υπόλοιπη ημέρα.)

Ένα φαινόμενο που έχω παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια είναι ότι παιδιά ηλικίας τριών ετών έχουν καταλάβει το γεγονός ότι οι γονείς τους ανησυχούν τόσο πολύ για τα συναισθήματά τους που θα σταματήσουν τα πάντα για να τα εξερευνήσουν. Αυτά τα έξυπνα παιδιά έχουν καταλάβει ότι αν πουν στους γονείς τους ότι έχουν μεγάλα συναισθήματα, θα τραβήξουν περισσότερη προσοχή, θα παρατείνουν την ώρα του ύπνου, θα σταματήσουν να κάνουν μια εργασία ή μια δραστηριότητα, θα καθυστερήσουν στο σχολείο ή θα αποτρέψουν τους γονείς τους από το να θέσουν ένα σημαντικό όριο. .

Ένα άλλο μοτίβο που βλέπω είναι ότι για τη συντριπτική πλειονότητα των εκατοντάδων οικογενειών που συναντώ κάθε χρόνο, η βασική αιτία της πρόκλησης για την οποία ζητούν τη συμβουλή είναι η απουσία ορίων και οι αγώνες εξουσίας που ανθίζουν σε αυτό το κενό. Αυτό είναι που κάνει όλους –γονείς και παιδιά–δυστυχισμένους. Καθώς διερευνώ με τους γονείς ποια είναι τα εμπόδια για την εφαρμογή ορίων αγάπης και κρίσιμης σημασίας, το θεμελιώδες πρόβλημα είναι να εμπλακούν και να ανησυχούν για τα συναισθήματα του παιδιού τους.

Αυτό που βρίσκω ότι τα παιδιά χρειάζονται πιο συχνά στον καύσωνα της δύσκολης στιγμής είναι μια επιβεβαιωτική δήλωση και στη συνέχεια βοήθεια για να προχωρήσουν ή να προσαρμοστούν: «Το να πηγαίνεις από το σπίτι στο σχολείο είναι δύσκολο κάποιες μέρες. Θα είμαι ο βοηθός σου» καθώς το παίρνεις, όσο πιο ήρεμα μπορείτε, στο αυτοκίνητο για να το μετακινήσετε. Το να κολλήσετε μαζί του –προσπαθώντας να επεξεργαστείτε τα συναισθήματα όταν βρίσκονται σε αυτή την απορυθμισμένη κατάσταση– συχνά οδηγεί σε κλιμάκωση και όχι σε ήρεμη επίλυση, κάτι που χρειάζεται το παιδί.

Στη συνέχεια, όταν το παιδί σας είναι ρυθμισμένο, εξερευνάτε τα συναισθήματα πιο βαθιά και σκέφτεστε τι μπορείτε να κάνετε μαζί για να γίνουν αυτές τις στιγμές πιο διαχειρίσιμες.