«Να έχουμε ανήσυχο πνεύμα και ήρεμη ψυχή, η τέχνη μας βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση» Πόπη Γεωργοπούλου

Η τέχνη και η επαφή των παιδιών μαζί της είναι εξαιρετικά πολύτιμη και τους προσφέρει σημαντικά οφέλη ως προς την καλλιέργεια του πνεύματος, την εξάσκηση της οπτικής, τη διεύρυνση των ερεθισμάτων

Με αφορμή τα ψηφιακά εκπαιδευτικά παιχνίδια «Φώτα σκιές και χρώμα», βασισμένα στο έργο του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου μιλήσαμε με τη Μουσειολόγο-Μουσειοπαιδαγωγό Πόπη Γεωργοπούλου.

Μιλήστε μας για τα ψηφιακά εκπαιδευτικά παιχνίδια βασισμένα στο έργο του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου;

Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει πλέον κάποιος μουσειακός χώρος όπου να εκτίθενται αποκλειστικά έργα του Βασιλείου, η τεχνολογία καλύπτει με έναν τρόπο αυτό το κενό. Στόχος των παιχνιδιών είναι η γνωριμία τόσο με τον άνθρωπο όσο και με τον ζωγράφο Σπύρο Βασιλείου: τα χρόνια στο Γαλαξίδι, ο ερχομός στην Αθήνα, τα πρώτα χρόνια στη Σχολή Καλών Τεχνών, η πορεία του στο θέατρο, η εποχή της ξυλογραφίας κ.α. είναι μερικοί από τους σταθμούς του έργου του, στους οποίους γίνεται αναφορά, με αφορμή τα έργα του.

Μέσα από τα ψηφιακά παιχνίδια αναδεικνύεται η αδιαμφησβήτητη εικαστική αξία του έργου του Βασιλείου, ενώ παράλληλα παρουσιάζονται στις νεότερες ηλικίες, οι θεματικές του κατευθύνσεις, όπως οι αλλαγές του αστικού τοπίου, αντικείμενα-σύμβολα (π.χ. λάμπα, σκάλα, κατάρτια κλπ.), οι οικογενειακοί δεσμοί, αλλά και η φύση κ.α. Σε όλα τα παιχνίδια έχουν επιλεγεί διαφορετικά έργα, ώστε ο χρήστης να έχει πρόσβαση σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποικιλία θεματολογίας και χρονικών περιόδων.

Τι είναι αυτό που ξεχωρίζετε στο έργο του Σπύρου Βασιλείου και πώς προσεγγίσατε το έργο του ώστε να γίνει ψηφιακά προσιτό στα παιδιά;

Ο Βασιλείου υπήρξε εξαιρετικά παραγωγικός. Διοχέτευσε το ταλέντο του στη ζωγραφική, τη χαρακτική, τη σκηνογραφία. Προσωπικά θαυμάζω στους καλλιτέχνες την ώρα της παρατήρησης, τότε που περνάει ο κόσμος από το προσωπικό τους αισθητήριο και γεννιέται το έργο μέσα τους. Στο έργο του Σπύρου Βασιλείου υπάρχει αυτός ο ιδιότυπος συνδυασμός ρεαλισμού και αφαίρεσης. Ο ίδιος έλεγε: «παίρνω από την πραγματικότητα αυτό που χρειάζεται στον πίνακά μου».

Στόχος μας, λοιπόν, ήταν να πρωταγωνιστήσουν τα έργα του Σπύρου Βασιλείου γι’ αυτό τα παιχνίδια δεν είναι πολύπλοκα και επιτρέπουν τόσο την ατομική, όσο και την ομαδική διάδραση. Επίσης, στο παιχνίδι ερωτήσεων, οι επιλογές που δίνονται επιτρέπουν στα παιδιά να ανακαλύψουν τη σωστή απάντηση, με στόχο να οδηγηθούν μόνα τους στην πληροφορία που αφορά στο εκάστοτε έργο.

Πώς μπορούν να αξιοποιήσουν τα παιδιά το πρόγραμμα αυτό είτε στο σπίτι είτε στην τάξη τους στο σχολείο;

Τα ψηφιακά παιχνίδια απευθύνονται σε παιδιά από 7 ετών και άνω και μπορούν να αξιοποιηθούν ατομικά ή και ομαδικά, όχι μόνο για ατομική χρήση από οικογένειες, αλλά και ως επιπλέον εκπαιδευτικό εργαλείο από εκπαιδευτικούς της α’ βάθμιας και β’ βάθμιας εκπαίδευσης, αφού είναι συμβατά με τα αντίστοιχα αναλυτικά προγράμματα.

Μάλιστα, τα επιγραμματικά κείμενα στοχεύουν στην κάλυψη των αναγκών παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. Άλλωστε η τέχνη οφείλει να άρει περιορισμούς και να λειτουργεί ως εφαλτήριο για περαιτέρω εμπλοκή.

Πόσο σημαντική είναι η επαφή των παιδιών με την τέχνη και τι πρέπει να κάνουν οι γονείς αλλά και η εκπαιδευτική για να κοινωνούν στα παιδιά όσο γίνεται περισσότερες μορφές τέχνης;

Βοηθώντας το παιδί να αναπτύξει τα εργαλεία και το λεξιλόγιο για να ανταποκριθεί στο καλλιτεχνικό κάλεσμα, προωθείται η οπτική παιδεία του και καλλιεργείται το καλλιτεχνικό αισθητήριό του. Με την προτροπή να εξερευνήσει το δικό του δημιουργικό δυναμικό, ξεκλειδώνει τη δημιουργικότητά του. Ειδικά για τις μικρότερες ηλικίες η εξοικείωση με καλλιτεχνικά έργα οικοδομεί μια σχέση κατανόησης που οδηγεί στην πολιτισμική ενδυνάμωση.

Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί είναι σύμμαχοι! Αυτοί είναι που είτε θα εμπνεύσουν με τη στάση τους για αυτό το άνοιγμα του ορίζοντα προς αυτή την κατεύθυνση, είτε θα αντιληφθούν τυχόν κλίση και θα φροντίσουν να τη διευκολύνουν και να την τροφοδοτήσουν.

Πώς είναι η εμπειρία σας με τα παιδιά ως ξεναγός σε δράσεις του Athensforkids και ποια οφέλη έχουν τα παιδιά συμμετέχοντας σε τέτοιες δράσεις;

Εδώ και αρκετά χρόνια σχεδιάζω και υλοποιώ εκπαιδευτικές ξεναγήσεις για το Athensforkids, στοχεύοντας στη γνωριμία των παιδιών αλλά και των γονιών τους με σημαντικά μουσεία και εν γένει χώρους πολιτισμού. Φροντίζουμε ώστε οι περιηγήσεις μας να έχουν σαφείς στόχους, να κινητοποιούν πολλές αισθήσεις, να καλλιεργούν παράλληλα τον σεβασμό και να θέτουν τα θεμέλια για περαιτέρω αναζήτηση. Τα ενθαρρυντικά σχόλια και η πίστη με την οποία ακολουθούν πολλές οικογένειες με τα παιδιά τους τα προγράμματά μας, αποτελούν απόδειξη της ωφέλειας.

Πώς βλέπετε τη μουσειακή μας παιδεία και πώς εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια;

Ακολουθώντας τη διεθνή τάση, τα ελληνικά μουσεία φροντίζουν τη σύνδεσή τους με το κοινό και τα παιδιά. Σχεδιάζουν και εμπλουτίζουν τις εκπαιδευτικές τους δράσεις στον βαθμό του επιτρεπτού, λόγω οικονομικών και άλλων συνθηκών. Η πανδημία έπληξε μεταξύ άλλων τα μουσεία σε διεθνές επίπεδο. Όμως, όσο οι άνθρωποι των μουσείων θα είναι ολοένα και πιο καταρτισμένοι, θα αναζητούν τρόπους επικοινωνίας του πολιτισμικού αποθέματος με όλες τις ομάδες κοινού.

Τι άλλο πιστεύετε ότι χρειάζεται να γίνει για να εξοικειωθούν τα παιδιά με τη μουσειακή κληρονομιά μας;

Η εξοικείωση των παιδιών με την έννοια και τις λειτουργίες του μουσείου είναι πολύ σημαντική. Η επαναληπτικότητα των επισκέψεων ακόμη και στα ίδια μουσεία δημιουργεί το απαραίτητο αίσθημα του οικείου χώρου.

Ένα μουσείο ελληνικό που έχει κλέψει την καρδιά σας κι ένα του εξωτερικού που αγαπάτε πολύ;

Φυσικά μου αρέσουν πολλά μουσεία. Μιλώντας για τέχνη, όμως, θα ξεχωρίσω την έκθεση του Μουσείου Κατσίγρα (Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας), την οποία επισκέφθηκα πρόσφατα. Μου άρεσε ιδιαίτερα η ανθρωποκεντρική σκοπιά από την οποία έχει γίνει η προσέγγιση της επιμέλειας.

Και στο εξωτερικό επισκέπτομαι μικρά και μεγάλα μουσεία. Μεταξύ των αγαπημένων μου είναι το μικρό μουσείο – ατελιέ του Paul Cézanne στην Aix-en-Provence, όπου ο επισκέπτης αναγνωρίζει τα ερεθίσματα του τόπου στο έργο του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη.

Μια ευχή για τη νέα χρονιά;

See Also

Οι Έλληνες ξέρουμε ότι θα ζήσουμε πολλά χρόνια. Μπορούμε όμως να τα ζήσουμε όπως θέλουμε;

Η ευχή που αγαπώ να δίνω τα τελευταία χρόνια είναι να έχουμε «ανήσυχο πνεύμα και ήρεμη ψυχή». Η τέχνη μας βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση.

“Φώτα σκιές και χρώμα”

Ψηφιακά εκπαιδευτικά παιχνίδια, βασισμένα στο έργο

του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου (1903-1985)

Για παιδιά 7 ετών και άνω

Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρία Artifex, η οποία διαχειρίζεται το συνολικό αρχείο του γνωστού ζωγράφου της γενιάς του ΄30 Σπύρου Βασιλείου (1903-1985), σχεδίασε και υλοποίησε, σε συνεργασία με την Intelearn, ψηφιακά παιχνίδια τα οποία απευθύνονται σε παιδιά από 7 ετών και άνω και θα διατίθενται δωρεάν για το κοινό μέσω της ιστοσελίδας της Artifex, www.artifex.gr από τις 22 Δεκεμβρίου 2021.

Συντελεστές

Σχεδιασμός Εκπαιδευτικού Υλικού: Πόπη Γεωργοπούλου, Μουσειολόγος (MSc)

Σχεδιασμός – Υλοποίηση ψηφιακών εφαρμογών: Intelearn

Συντονισμός Έργου – Επικοινωνία: Έλενα Γρίβα

Οργάνωση Παραγωγής: Στέφανος Έλλιοτ

Παραγωγή: ΑΜΚΕ ARTIFEX