«Περίμενε» «σε λίγο» «άλλη φορά» – η υπομονή διδάσκεται!
Με απλές καθημερινές συνήθειες
Τα παιδιά τα θέλουν όλα και τα θέλουν αμέσως! Συνήθισαν άλλωστε από μωρά με το που κλάψουν να ικανοποιείται αμέσως το αίτημά τους. Ή μήπως όχι. Τα παιδιά μαθαίνουν. Και όπως μαθαίνουν τα πάντα, εκπαιδεύονται και στην υπομονή. Ακόμα κι αν φαίνεται δύσκολο, καθώς είναι στη φύση των παιδιών να είναι ανυπόμονα και να βιάζονται. Σημαντικό ωστόσο είναι να είστε κι εσείς υπομονετικοί στην καθημερινότητά σας και να μην χαρακτηρίζονται οι τρόποι και οι συνήθειές σας από βιασύνη ή ανυπομονησία. Παρακάτω ακολουθούν μερικές ιδέες και τρόποι για το πώς να μυήσετε τα παιδιά στην υπομονή!
Βάζοντας το χρόνο στη σειρά…
«Το θέλω τώρα!» – περίμενε λίγο, πρώτα θα κάνουμε αυτό… Όταν ένα παιδί θέλει κάτι άμεσα, για να το κάνουμε να περιμένει πρέπει να του δώσουμε ένα λογικό επιχείρημα. Πολλές φορές –εύλογα– το «περίμενε» ή «σε λίγο» δεν αρκεί. Αν όμως του δώσουμε να καταλάβει γιατί πρέπει να περιμένουμε το βάζουμε στη διαδικασία να αρχίσει να σκέφτεται τη λογική σειρά των πραγμάτων που οδηγούν στην ικανοποίηση της επιθυμίας ή ανάγκης του. Αν για παράδειγμα πουν «θέλω νερό» (δηλαδή ακόμα και για πιο απλά πράγματα) μπορείτε να εξηγήσετε τη διαδικασία που χρειάζεται: «Πρώτα θα πάρουμε ανοίξουμε το ντουλάπι, ύστερα θα πάρουμε ένα ποτήρι, μετά θα ανοίξουμε τη βρύση ή το ψυγείο και ορίστε». Αυτό μπορεί να έχει εφαρμογή σχεδόν για κάθε αίτημά τους, μάλιστα μπορείτε να κάνετε ακόμα πιο χρονοβόρα μια διαδικασία. Όσα περισσότερα στάδια (ή εμπόδια) εκμεταλλευτείτε μέχρι την ολοκλήρωση τόσο πιο επιτυχημένο γίνεται το μάθημα της υπομονής.
Κατανοώντας το χρόνο
Το «τώρα» είναι μια αγαπημένη λέξη των παιδιών κι αυτό είναι λογικό καθώς η έννοια του χρόνου είναι ακόμα σχετικά ασαφής. Όσο πιο νωρίς αρχίσουν τα παιδιά να κατανοούν το χρόνο τόσο πιο γρήγορα θα μάθουν και να τον χρησιμοποιούν ή να τον διαχειρίζονται σωστά. Τα 5 λεπτά συνήθως είναι κάτι που μπορεί να νομίζουν ότι είναι 5 δευτερόλεπτα. Το να αρχίζετε να λέτε πόση ώρα χρειάζεστε για μερικές βασικές καθημερινές σας πράξεις, όπως για παράδειγμα «χρειάζομαι δέκα λεπτά μέχρι να ντυθώ για να βγούμε βόλτα», «θέλω είκοσι λεπτά μέχρι να τελειώσω αυτή τη δουλειά και να έρθω να παίξουμε», «θα κοιμηθώ μισή ώρα και χρειάζομαι ησυχία για να ξεκουραστώ και να πάμε για ποδόσφαιρο».
Μαθαίνω να περιμένω
Στο δρόμο μέχρι το φανάρι να γίνει από κόκκινο πράσινο για να περάσω. Χρησιμοποιώ τα μέσα μαζικής μεταφοράς και μαθαίνω να περιμένω στη στάση. Παίρνω μαζί το παιδί σε διάφορες δουλειές όπου χρειάζεται να περιμένω στη σειρά για να εξυπηρετηθώ για να του δείξω στην πράξη πόσο σημαντικό είναι να περιμένουμε να έρθει η σειρά μας. Κάνω διασκεδαστικό το χρόνο αναμονής: βρίσκω ενδιαφέροντα θέματα για συζήτηση, παίζουμε παιχνίδια παρατηρητικότητας (πόσοι άνθρωποι κοντά μας φοράνε κόκκινη μπλούζα, πόσοι έχουν μουστάκι, πόσοι έχουν ξανθά μαλλιά) ή φαντασίας (πόσα παιδιά μπορεί να έχει ο μπροστινός κύριος, τι αυτοκίνητο μπορεί να οδηγεί η ταμίας).
Κάνω κάτι με διαλείμματα ή παρατείνω τη διάρκεια
Για παράδειγμα όταν διαβάζετε κάτι μπορείτε να σταματήσετε την ανάγνωση –ιδανικά σε ένα σημείο αγωνίας– ή όταν κάνετε κάτι διασκεδαστικό (όπως να παίζετε ένα επιτραπέζιο ή όταν φτιάχνετε μια κατασκευή) και να διακόψετε για ένα σνακ, για να πιείτε κάτι ή απλώς για να κάνετε ένα διάλειμμα – με αυτό τον τρόπο κάνετε στα παιδιά μικρές ασκήσεις καρτερικότητας.
Κάνοντας την αναμονή κάτι το διασκεδαστικό
Πέντε μέρες μέχρι να ανοίξουν τα σχολεία (αστειάκι), τριάντα μέρες ως τα Χριστούγεννα, δεκαπέντε ώρες μέχρι τα γενέθλιά σου, μια βδομάδα μέχρι να έρθει το δέμα που παραγγείλαμε… βάζοντας την αναμονή σε ένα πλαίσιο χαράς τα παιδιά μαθαίνουν να περιμένουν και να διαχειρίζονται την ανυπομονησία τους.
Δραστηριότητες που «καλλιεργούν» την υπομονή: Σκάκι, παζλ, κατασκευές, πλέξιμο, πολεμικές τέχνες, κηπουρική.