«Ωραίο είναι να μάθουμε τα παιδιά να ονειρεύονται, να ξέρουν ότι είμαστε εκεί, να μη φοβούνται να μας εμπιστεύονται ακόμα και στα λάθη τους» Έφη Παναγοπούλου
Μαμά, καλλιτέχνις, συγγραφέας, με πλούσια εκπαιδευτική και πολιτιστική δράση, η πολύπλευρη και πολυβραβευμένη Έφη Παναγοπούλου σε μια ουσιαστική συνέντευξη στην Αγγελική Λάλου για το childit.gr
Δεν θα αρκούσε μία συνέντευξη για να μιλήσουμε για όλα όσα έχει κάνει ή για όσα σχεδιάζει στο μέλλον, προσπαθήσαμε ωστόσο με τις ερωτήσεις μας να μάθουμε όσο περισσότερα γίνεται. Μαμά, καλλιτέχνης, συγγραφέας, με πλούσια εκπαιδευτική δράση, η πολύπλευρη και πολυβραβευμένη Έφη Παναγοπούλου σε μια ουσιαστική συνέντευξη στην Αγγελική Λάλου για το childit.gr.
«Έτσι ξεκίνησαν όλα» και «Έτσι συνεχίζονται όλα», ως εκπαιδευτικός και ως συγγραφέας πόσο σημαντική θεωρείτε τη συνέχεια και τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και πώς περνάτε την ιστορία στο συγγραφικό σας έργο;
Στην Τρίπολη χτύπησε η καρδιά της Ελλάδας. «Έτσι ξεκίνησαν όλα» και «Έτσι συνεχίζονται όλα», δύο καλλιτεχνικά έργαγια τον ανθρώπινο πόνο και τη φλόγα που δεν σβήνει μέσα μας, όσο κι αν οι συνθήκες είναι δύσκολες. Η Άλωση της Τριπολιτσάς, ένα ιστορικό γεγονός, αποτέλεσμα σκοτεινών χρόνων, καταπίεσης, θυσιών, βίας, σκλαβιάς. Πώς μέσα από τη μαυρίλα έρχεται το φως, πώς οι άνθρωποι ξεσπούν, διεκδικούν, αγωνίζονται. Πώς η βία γεννά βία. Πώς έρχεται η δικαίωση. Η ιστορική μνήμη έχει φωνή, περνά και στον ποιητικό λόγο δίνει ρίζες και σημείο αναφοράς σε ανθρώπους και λαούς. Αυτή υπήρξε για μένα η σπίθα για ένα ταξίδι στο παρελθόν. Ακόμα κι όταν δεν γίνεται καταγραφή ιστορικών γεγονότων, η ιστορία περνά μέσα από ψιθύρους, αγγίγματα, βλέμματα, διαλόγους, εξομολογήσεις. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μυθοπλασία, διατηρώντας και προβάλλοντας την ιστορική μνήμη.
Ποιες ιστορικές περίοδοι και ποια ιστορικά πρόσωπα σας έχουν εμπνεύσει και σας εμπνέουν περισσότερο;
Η Αναγέννηση και το μήνυμά της είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ομορφιά, το χρώμα, τη φρεσκάδα, την ελευθερία και την καλλιτεχνική έκφραση. Με εκφράζει λόγω ιδιοσυγκρασίας, ακόμα κι αν η Ελλάδα δεν την βίωσε όσο άλλοι λαοί. Απαρχαιωμένες αντιλήψεις συνεχίστηκαν να υπάρχουν στη χώρα μας, που καθυστέρησε να ακολουθήσει το ρεύμα και τις τάσεις της περιόδου. Σε σχέση με τα παραπάνω, μια γυναίκα πιο σύγχρονη, για την οποία γράφω την περίοδο αυτή και που με εμπνέει, γιατί πρωτοστάτησε και ήρθε σε ρήξη με το κατεστημένο, είναι η Σοφία Λασκαρίδου. Πρόκειται για μια μοναδική προσωπικότητα, ζωγράφο και λογοτέχνιδα, που πρωταγωνίστησε σε μια δύσκολη εποχή για τις γυναίκες που επιδίωκαν κάτι παραπάνω από την ήρεμη οικογενειακή ζωή, χωρίς να θέλω καθόλου να υποτιμήσω το τελευταίο.
Εκτός από την ιστορία, σας εμπνέουν και τα ποτάμια, μπορείτε να μας μιλήσετε για «Το Ταξίδι του Αλφειού»;
«Το Ταξίδι του Αλφειού», μαζί με τα έργα «Στα Νερά του Πηνειού» και «Στα Νερά του Ιλισσού», που ανήκει στον βραβευμένο κύκλο «Οι Μυθικές Μελωδίες των Ποταμών», αποτελεί μια πρωτοβουλία του οργανισμού ANTHOS MCE για την ανάδειξη των ποταμών ως φυσιολατρικών κέντρων και των σχετικών μύθων που συνδέονται με αυτούς. Το έργο, βασισμένο στο μύθο του ποταμού Αλφειού και της νύμφης Αρέθουσας, ξεκίνησε για την προβολή της ευρύτερης περιοχής του Πύργου. Έγινε βιβλίο που μεταφράστηκε στα ιταλικά για τα σχολεία, και μουσική παράσταση στο λιμάνι του Κατάκολου, με την Ορχήστρα της ΕΡΤ και σημαντικούς καλλιτέχνες, η οποία μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Το έργο αυτό ήταν ένα μαγικό πέρασμα στη φαντασία και τις ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας, που θεωρώ ότι αποτελούν ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, αφού συνδυάζουν υπέροχες ιστορίες, μοναδικά πλεγμένες σε μονοπάτια σχέσεων, έρωτα, ζήλιας, αγάπης, εκδίκησης, σε ένα εύρος συναισθημάτων και έντασης, που προκαλούν τεράστιο ενδιαφέρον. Είναι αμέτρητες οι ιστορίες που συνδέονται με τα ποτάμια και νιώθω τυχερή που έχω τη χαρά να ταξιδεύω και να ανακαλύπτω τις ιστορίες των υπέροχων ποταμών πριν τις αποτυπώσω με λόγια. Ο Αλφειός μάς ταξίδεψε και συνεχίζει να μας ταξιδεύει.
Ποια η σχέση σας με τη μουσική; Σας αρέσει περισσότερο να γράφετε κάτι που θα μελοποιηθεί;
Εδώ ανοίγουμε ένα τεράστιο κεφάλαιο, αφού ο σύντροφός μου είναι ο Γιώργος Βούκανος, συνθέτης με τεράστιο έργο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Παρόλο που η συνεργασία με έναν τόσο δικό σου άνθρωπο και καταξιωμένο καλλιτέχνη δεν είναι πάντα εύκολη, στην περίπτωσή μας λειτουργεί με απόλυτη αρμονία. Έχουμε την τύχη να γράφουμε μαζί ακόμα και όταν ταξιδεύουμε και η δημιουργία είναι η καθημερινότητά μας. Είναι υπέροχο να μελοποιείται το έργο μου, αυτό μού προκαλεί πολύ δυνατές συγκινήσεις. Αυτό συνέβη με το «Έτσι ξεκίνησαν όλα» , «Έτσι συνεχίζονται όλα», το «Ζάλογγο, Χορός Γυναικών, Συμφωνία Σιωπής», αλλά και «Το Ταξίδι του Αλφειού». Μοναδικές μελωδίες και τραγούδια που ετοιμάζουμε σύντομα και για το ευρύτερο κοινό, αφού θα τα ερμηνεύσουν νέοι καταξιωμένοι καλλιτέχνες.
Στο συγγραφικό σας έργο έχετε τιμήσει την ιδιότητα του εκπαιδευτικού και έχετε ασχοληθεί με θέματα που απασχολούν και αναφέρονται στα παιδιά, όπως, μεταξύ άλλων, το περιβάλλον, η συμπερίληψη, ο εκφοβισμός και η διαφορετικότητα – πείτε μας κάτι περισσότερο για τα σχετικά βιβλία.
Η σειρά «Τα Παιδιά μάς Μιλούν», που περιλαμβάνει τα βιβλία «Ο Θοδωρής και η Περιπέτεια της Υγιεινής Διατροφής», «Ποιος Πειράζει τη Χριστίνα» και «Η Γλυκιά Ιστορία του Χρήστου χωρίς Ζάχαρη», καθώς και πληθώρα άρθρων, ασχολείται με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στις σχέσεις τους με την οικογένεια, το σχολείο και τους φίλους τους. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να μοιραστούν και να μας μιλήσουν κι όχι πάντα με λόγια, με τη στάση τους, τη συμπεριφορά τους, τις επιλογές τους, τις σιωπές τους. Με την πολυετή εμπειρία μου στην εκπαίδευση και τις συζητήσεις με γονείς και παιδιά, έχω διαπιστώσει ότι το ζήτημα της συμπερίληψης είναι αυτό που τους απασχολεί περισσότερο. Η κοινωνία των παιδιών μπορεί να γίνει πολύ σκληρή και οι γονείς, συχνά, με την επέμβασή τους δεν βοηθούν την κατάσταση, αν και έχουν καλές προθέσεις. Μέσα από τα γραπτά μου προσπαθώ να αποτυπώσω τις ανησυχίες των παιδιών και να προσφέρω μηνύματα αισιοδοξίας και χαράς. Εξάλλου, τα περισσότερα ζητήματα αντιμετωπίζονται πιο αποτελεσματικά με χαμόγελο!
Επιπλέον σας έχει απασχολήσει ο παιδικός διαβήτης και η παιδική διατροφή – τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με αυτά τα δύο θέματα;
Το βιβλίο «Η Γλυκιά Ιστορία του Χρήστου χωρίς Ζάχαρη» είναι η αληθινή ιστορία ενός παιδιού, που στην ηλικία των έξι ετών μαθαίνει να ζει με το διαβήτη τύπου 1. Ο Χρήστος, ανήκει στο περιβάλλον μου και μέσα από την ιστορία του συνδέθηκα φιλικά με τη μητέρα του, η οποία μου εξιστόρησε αναλυτικά την περιπέτειά τους μέχρι, ύστερα από το πρώτο σοκ, να επιστρέψουν σε μια κανονικότητα. Η ιστορία της οικογένειας αποτέλεσε μεγάλο μάθημα, αφού πρόκειται για ανθρώπους χαρούμενους και δραστήριους, που έβαλαν προτεραιότητα τη θετική διάθεση και αποτέλεσαν μεγάλη έμπνευση για μένα με τη στάση ζωής τους. Η συζήτηση με γονείς και παιδιά και ο γενικότερος προβληματισμός γύρω από θέματα διατροφής με οδήγησε στο να γράψω το βιβλίο «Ο Θοδωρής και η Περιπέτεια της Υγιεινής Διατροφής» που σχετίζεται με τις διατροφικές συνήθειες και το σχολικό εκφοβισμό αλλά και ην ιδέα που έχουν παιδιά και έφηβοι για το σώμα τους και τα πρότυπα που επιβάλλει η κοινωνία. Τα βιβλία αγκάλιασε και στήριξε η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ και ετοιμάζουμε μία καμπάνια ενημέρωσης για ζητήματα υγιεινής διατροφής, ευεξίας και καλής διάθεσης, που αφορούν γονείς και παιδιά.
Ως Development Manager της σχολής CAMPION, πού θέλετε να εστιάζουν οι δράσεις σας, με ποια κριτήρια επιλέγετε τα εκάστοτε projects και πόσο σημαντικό θεωρείτε να υπάρχουν τέτοιου είδους δράσεις σε ένα σχολείο;
Ανήκω στην ομάδα του CAMPION, ένα σχολείο πρωτοποριακό, το οποίο ξεχώρισα κυρίως για την προσπάθεια που γίνεται να αναπτυχθούν ελεύθερες προσωπικότητες, που ακολουθούν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους, με το θάρρος της γνώμης τους και την καλλιέργεια ενσυναίσθησης, που τόσο απαραίτητη είναι στις μέρες μας. Όλα τα παραπάνω αποτελούν και κριτήρια των επιλογών μου. Η εκπαίδευση δεν πρέπει να είναι κουτάκια, στα οποία οφείλουν να προσαρμοστούν τα παιδιά, για να γίνουν εξαρτήματα ενός συνόλου, αλλά μέσο πνευματικής εξέλιξης και ανάπτυξης ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Οι δράσεις που προωθώ αυτό το στόχο έχουν και, φυσικά, η τέχνη σε όλες τις μορφές της εξυπηρετεί τους σκοπούς αυτούς.
Πώς νιώθετε ως γυναίκα του σήμερα για όλη αυτή την ειδεχθή πραγματικότητα που ζούμε και επικαιρότητα με την έμφυλη βία και τη δραματική αύξηση των γυναικοκτονιών, αλλά και τη γενικότερη οπισθοδρόμηση ως προς βασικά δικαιώματα των γυναικών;
Ανησυχώ και προβληματίζομαι για τη βία σε κάθε της μορφή. Είναι θλιβερό και εξοργιστικό το γεγονός ότι τα θύματα αυτών των πράξεων, ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης, συχνά παραμένουν αβοήθητα. Ειδικά στη βία κατά των γυναικών, θέμα για το οποίο έχω γράψει το έργο «Ζάλογγο, Χορός Γυναικών, Συμφωνία Σιωπής», θεωρώ αναχρονιστικό και απογοητευτικό το ότι εξακολουθεί να υφίσταται. Είναι συγκλονιστικό όταν γυναίκες μου εμπιστεύονται ότι έχουν υποστεί βία, αλλά είτε δεν θέλουν να το παραδεχτούν, είτε σιωπούν, είτε πιστεύουν πως μπορούν να το ελέγξουν. Είτε από ντροπή, είτε από φόβο, είτε ελπίζοντας πως αν το αγνοήσουν, θα εξαφανιστεί. Παρατηρώ με λύπη ότι σήμερα σημειώνεται οπισθοδρόμηση στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Όσοι κατέχουν κάποια μορφή εξουσίας, ακόμη και μικρή, συχνά προσπαθούν να επιβληθούν στους κατώτερούς τους, επιδεικνύοντας τη δύναμή τους. Αυτό το βλέπω τόσο σε μικρές καθημερινές συμπεριφορές, όπως η προτεραιότητα στον δρόμο, όσο και σε ανώτερα επίπεδα, όπως η αλαζονική συμπεριφορά ενός υπουργού. Οι σημερινές γυναίκες αντιμετωπίζουν πολλαπλές προκλήσεις σε έναν απαιτητικό κόσμο. Η οπισθοδρόμηση δεν είναι αποδεκτή και δεν πρέπει να επιτραπεί. Αυτό που χρειάζεται είναι ενίσχυση της υποστήριξης και εκστρατείες ενημέρωσης. Πρέπει κάποια στιγμή να μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας.
Νιώσατε ποτέ ότι υπήρχαν πράγματα που δεν μπορούσατε ή δεν θα μπορούσατε να κάνετε επειδή ήσασταν κορίτσι ή μεγαλώνοντας ως γυναίκα;
Στο παρελθόν το ένιωσα. Θεωρώ ότι δεν είχα την ελευθερία κινήσεων που χρειαζόμουν λόγω του φύλου μου. Μεγαλώνοντας, αισθανόμουν, ενώ είχα πάντα ένα υπερπλήρη εργασιακό φόρτο, ότι η ευθύνη του σπιτιού και των παιδιών επιβάρυνε κυρίως εμένα, αλλά κι αν κάτι δε λειτουργούσε σωστά, το θεωρούσε δικό μου λάθος. Ένιωθα ενοχές, που δεν τα προλάβαινα όλα. Ένιωθα ενοχές όταν δεν βρισκόμουν συνεχώς σε κίνηση. Δεν μπορούσα να χαλαρώσω μήπως μείνουν πίσω οι υποχρεώσεις μου. Επίσης, διαπιστώνω, με αφορμή την ερώτησή σας, ότι αυτό το θεωρούσα φυσιολογικό και δεν με προβλημάτιζε, ενώ δε θα έπρεπε να συμβαίνει αυτό.
Αντιμετωπίσατε στην καριέρα σας τυχόν δυσκολίες που αφορούσαν το φύλο σας;
Αντιμετώπισα, δυστυχώς, τέτοιες δυσκολίες και, όσο παράξενο κι αν φαίνεται, δεν οφείλονταν μόνο στο αντίθετο φύλο. Αντιμετώπισα δυσκολίες που αφορούν σε στερεότυπα σχετικά με την εμφάνιση, το στιλ, τις προτιμήσεις μου, σε ρούχα, αξεσουάρ, χρώμα μαλλιών ακόμα και στο ύψος των τακουνιών μου. Φαίνεται αστείο αλλά, πιστέψτε με, δεν είναι καθόλου. Χρειάστηκε αρκετές φορές να αποδείξω την ποιότητα της δουλειάς μου, αφού το ότι με ενδιαφέρει η εμφάνιση θεωρείται αρνητικό, λες και το ένα ανατρέπει το άλλο.
Θα μεγαλώνατε διαφορετικά ένα αγόρι από ένα κορίτσι και πώς πρέπει να μεγαλώσουμε τα σημερινά παιδιά για να εκλείψουν στερεότυπα και αρνητικές συμπεριφορές;
Όλοι μας έχουμε μεγαλώσει με στερεότυπα, όσο κι αν στην πορεία μας προσπαθούμε να τα ανατρέψουμε. Θεωρώ ότι καλό θα ήταν να μάθουμε να ακούμε, και δεν εννοώ μόνο με τα αφτιά. Ιδανικό για ένα γονιό είναι να παρατηρεί, να αντιλαμβάνεται, να βαδίζει με γνώμονα τις προτιμήσεις των παιδιών ανεξαρτήτως φύλου, να του ανοίγει δρόμους, να του δείχνει άγνωστα μονοπάτια, πέρα από την πεπατημένη, χωρίς να ακολουθεί ό,τι κάνουν και οι άλλοι. Ωραίο είναι να μάθουμε τα παιδιά να ονειρεύονται, να ακολουθούν τα οράματά τους, να τα στηρίζουμε, να ξέρουν ότι είμαστε εκεί, να μη φοβούνται να μας εμπιστεύονται ακόμα και στα λάθη τους. Η αλήθεια είναι αν είχα αγόρι δεν θα σκεφτόμουν να το στείλω μπαλέτο, αν, όμως, μου το ζητούσε δεν θα έλεγα όχι. Μεγαλώνουμε ανθρώπους ανεξάρτητους, χαρούμενους και αισιόδοξους, που στηρίζουν τις επιλογές τους, που λένε αυτό που πιστεύουν, που βοηθάνε όπου μπορούν, που αναγνωρίζουν την αξία των άλλων χωρίς φθόνο, που αγωνίζονται για τα πιστεύω τους. Αυτό είναι για μένα το ιδανικό ανεξαρτήτως φύλου. Άνθρωποι, πάνω από όλα άνθρωποι.
Τι σας δίνει δύναμη κι ελπίδα να προχωράτε;
Αντιμετώπισα δύσκολες καταστάσεις στη ζωή μου. Εκείνο που με βοήθησε είναι η στήριξη αγαπημένων προσώπων αλλά και το πείσμα μου ότι θα βγω νικήτρια στα δύσκολα και η επιμονή μου. Η τέχνη είναι μια μεγάλη κινητήρια δύναμη. Με κάνει να αντιμετωπίζω δυσκολίες και εμπόδια, γιατί η δημιουργία είναι πάνω από όλα. Σε βάζει αυτόματα σε μια θέση ισχύος, γιατί βάζεις τα δικά σου όρια και ανοίγεις τους δικούς σου δρόμους, ακόμα κι αν εκτίθεσαι, ακόμα κι αν κρίνεσαι. Είτε αρέσει η δημιουργία σου είτε όχι, είναι το δικό σου παιδί. Αυτό έχει σημασία.
Ποιες είναι για εσάς οι 3 σημαντικότερες αξίες πάνω στις οποίες έχετε στηρίξει την πορεία σας;
Ακεραιότητα, σεβασμός, επιμονή.
Πώς είναι μια συνηθισμένη σας μέρα;
Γεμάτη. Σηκώνομαι πολύ πρωί, πίνω τον πρώτο καφέ εκτός σπιτιού, προσπαθώ να ανακαλύπτω καινούργια μέρη, που μου αρέσουν, και στη συνέχεια συναντήσεις, και, ανάλογα με το τι ετοιμάζω, χρόνος για γράψιμο. Από το κέντρο που είναι το σπίτι μου, πηγαίνω στο γραφείο μου στην Παλλήνη και είμαι τυχερή γιατί χαίρομαι τη φύση, τα χρώματα, την εναλλαγή των εποχών ακόμα και τους παπαγάλους που πετούν ελεύθεροι, τους παρατηρώ από τη βεράντα μου και είναι πολύ εξοικειωμένοι με την παρουσία μου. Το απόγευμα γυμναστική και πρόβες ή παραστάσεις. Χρόνος με τα αγαπημένα μου πρόσωπα με τα οποία είμαι σε συνεχή τηλεφωνική επικοινωνία. Ταξίδια, όποτε μου δίνεται η ευκαιρία, διάβασμα και γράψιμο. Γενικά, δεν μου αρέσει η ρουτίνα. Προσπαθώ να αλλάζω παραστάσεις και συνήθειες, για να μην πλήττω. Είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας.
Ποιες γυναίκες έχουν μέχρι στιγμή αποτελέσει την πηγή έμπνευσής σας;
Μαντάμ Κιουρί, Σιμόν Ντε Μποβουάρ, Σοφία Λασκαρίδου, Μελίνα Μερκούρη. Πηγή έμπνευσης αποτέλεσαν και η μητέρα μου, δυναμικός και εύστροφος άνθρωπος αλλά και η γιαγιά μου, η χαρά της ζωής. Μου αρέσουν οι άνθρωποι που συνδυάζουν χιούμορ, ενέργεια, θετική διάθεση και γνώση. Άνθρωποι που έχουν ποικιλία ενδιαφερόντων και που εξελίσσονται, δεν μένουν στις ίδιες συνήθειες βλέπουν τη θετική πλευρά της ζωής και δεν γκρινιάζουν.
Ποια ήταν τα αγαπημένα σας παιδικά βιβλία, ποια διαβάσατε περισσότερα στα παιδιά σας και τώρα ποια βιβλία προτιμάτε να διαβάζετε περισσότερο;
Η αλήθεια είναι ότι διάβαζα ό,τι έπεφτε στα χέρια μου και ό,τι ήταν προσβάσιμο. Δεν υπήρχε η πολυτέλεια να διαλέξω σε ένα βιβλιοπωλείο αυτό που μου άρεσε περισσότερο, έμενα στα κλασικά βιβλία, τα οποία διάβαζα αρκετές φορές. Αυτό που θυμάμαι πολύ χαρακτηριστικά είναι η πρώτη φορά που πήγα σε παιδική παράσταση, μια αίσθηση ονείρου και πραγματικότητας σε ένα σύνολο. Ταξίδι του μυαλού σε χώρα ονειρική, μια πρωτόγνωρη εμπειρία που δεν ξεχνιέται, ειδικά όταν όλα τα παιδιά ανεβήκαμε στη σκηνή και συμμετείχαμε,
Ως μαμά έχετε χρησιμοποιήσει παιδικά βιβλία για να μιλήσετε για «δύσκολα θέματα» στα παιδιά σας;
Το σπίτι μας ήταν γεμάτο παιδικά βιβλία, τα οποία ήταν και αφετηρία ατελείωτων συζητήσεων. Πάντα η αρχική ιστορία ήταν σαν μια εισαγωγή που την εξελίσσαμε, την διαμορφώναμε, γελούσαμε, προσθέταμε στοιχεία, μαλώναμε, συζητούσαμε για το τι ήταν σωστό και τι θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά. Πάντα ήμουν ανοιχτή στη συζήτηση, παρόλο που θα με χαρακτήριζα «αυστηρή» σε κάποια ζητήματα ή καλύτερα αδιαπραγμάτευτη σε ορισμένες βασικές αρχές. Παρ’ όλ’ αυτά τα παιδιά ήξεραν, όσο έντονη κι αν ήταν η συζήτηση, ότι μπορούν να διαφωνήσουν και με έναυσμα ιστορίες βιβλίων να εκφράσουν διαφορετικές αντιλήψεις και απόψεις.
Τι άλλο να περιμένουμε από το Project σας «Τα παιδιά μας μιλούν» και ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
«Τα Παιδιά μάς Μιλούν» αποτελεί ένα έργο με πολλαπλές δράσεις, βιβλία, άρθρα, θεατρικά και βιντεάκια που ετοιμάζονται. Οι δράσεις θα πραγματοποιηθούν σε σχολεία και Δήμους. Η ανταπόκριση είναι πολύ θερμή και ήδη λαμβάνω προσκλήσεις για να μιλήσω σχετικά με το έργο αυτό. Είναι μια προσέγγιση συγγραφική, η οποία λόγω της πολυετούς πείρας μου στην εκπαίδευση έχει και μερικές φορές και πρακτικό χαρακτήρα. Συγχρόνως, συνεργάζομαι και με ειδικούς επιστήμονες, για πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση. Θα ακολουθήσει η σειρά «Οι Γονείς μάς Μιλούν» όπου θα θίξουμε με χιούμορ και διάθεση ενδοσκόπησης κάποια ζητήματα και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γονείς στην ανατροφή των παιδιών τους και θα συνεχίσουμε με άλλες κοινωνικές ομάδες. Παράλληλα, βρίσκεται στα σκαριά το Έργο «Ομπρέλες» με αφορμή το έργο του Γιώργου Ζογγολόπουλου, τοπόσημο της Θεσσαλονίκης, αλλά και «Η Παλέτα του Πάθους», για την εμβληματική Σοφία Λασκαρίδου. Τα δύο αυτά έργα μαζί με την όπερα «Προμηθέας» η οποία έχει ολοκληρωθεί και θα παρουσιαστεί στα πλαίσια μιας πολιτιστικής συνεργασίας με την Κίνα γίνονται σε μουσική του Γιώργου Βούκανου. Νιώθω τυχερή που συμμετέχω σε μια παλέτα έργων, που θα παρουσιαστούν σύντομα στο κοινό, και που μπορώ να δημιουργώ σε διαφορετικά επίπεδα έργα που αγγίζουν ευαίσθητες χορδές των ανθρώπων.