Καθαρά Δευτέρα είναι… οι παραδόσεις της!

Καθαρά Δευτέρα. Από τις πρώτες μέρες του χρόνου που περιμένεις με ανυπομονησία, γεμάτη συναισθήματα και προσδοκίες για τις ίδιες αγαπημένες γεύσεις, την παραδόσή της και φυσικά τις πολύτιμες οικογενειακές στιγμές. Για εμένα, αυτή η μέρα είχε πάντα κάτι το ιδιαίτερο. Ήταν πάντα εκεί, ακολουθώντας τα βήματα της παράδοσης, που μας συνδέει μέχρι και σήμερα με τα απλά, γλυκά πράγματα της ζωής.

Πάνω απ’ όλα, για εμάς, την Καθαρά Δευτέρα, υπήρχε ένα μέρος που γινόταν η απόλυτη οικογενειακή συνάντηση: το Γαλαξίδι. Κάθε χρόνο, η Καθαρά Δευτέρα ήταν εκεί, στο γραφικό αυτό χωριό, με τους παππούδες να μας περιμένουν και όλη την οικογένεια να μαζεύεται γύρω από το τραπέζι. Θυμάμαι σαν χθες την ατμόσφαιρα που δημιουργούσαμε, γεμάτη γέλια και ατελείωτες ιστορίες. Εκεί, ανάμεσα στην απλότητα της φύσης και την παράδοση του τόπου, αναβίωνε η μαγεία της Καθαράς Δευτέρας.

Η αγαπημένη μου στιγμή της ημέρας ερχόταν το μεσημέρι, όταν όλοι μαζευόμασταν γύρω από το τραπέζι, πάντα με τη φρέσκια λαγάνα να συνοδεύει τα νηστίσιμα μεζεδάκια. Αυτό όμως που θυμάμαι περισσότερο είναι που πάντα κρατούσα χώρο για το πιο γλυκό κομμάτι της ημέρας. Και εκεί ήταν ο Μακεδονικός Χαλβάς, με την αυθεντική του γεύση που πάντα έβαζε την τελευταία πινελιά σε κάθε γεύμα. Κάθε χρόνο, χωρίς αποτυχία, ήταν εκεί και κανείς δεν το ξεχνούσε. Με τη μοναδική του υφή που άφηνε μια γλυκιά αίσθηση στο στόμα, αποτελούσε πάντα το επιστέγασμα αυτών των στιγμών.

Όπως κάθε χρόνο, λοιπόν, έτσι και φέτος, ανυπομονώ να περάσω την Καθαρά Δευτέρα στο Γαλαξίδι και να συμμετέχω στον διάσημο αλευροπόλεμο! Ανυπομονώ για την ενέργεια του εθίμου, το γέλιο που αντηχεί στα στενά και το χρώμα που εκτοξεύουν οι συμμετέχοντες. Εμείς, εγώ και  η οικογένειά μου, θα γεμίσουμε ξανά αλεύρι και φούμο. Η ενέργεια παντού είναι τόσο έντονη και χαρούμενη. Κάθε χρόνο, αυτό το έθιμο στο Γαλαξίδι αποτελεί το σημείο της χρονιάς που μας ενώνει όλους μας και μας υπενθυμίζει πόσο σημαντικό είναι να διατηρούμε τις παραδόσεις ζωντανές.

Στο τέλος, όλη η οικογένεια μαζεύεται γύρω από το τραπέζι και παρά την ταλαιπωρία από τη μάχη με το αλεύρι, μας περιμένει πάντα ο Μακεδονικός Χαλβάς να μας γλυκάνει. Η γεύση του είναι η απόλυτη ανταμοιβή, όπως και η υπόσχεση πως, παρά τα χρόνια που περνάνε, η Καθαρά Δευτέρα θα παραμένει μια μέρα γεμάτη γεύση, παράδοση και αγάπη.

Παραδόσεις σε όλα τα μέρη της Ελλάδας

Δεν είναι όμως μόνο το Γαλαξίδι όπου η Καθαρά Δευτέρα γιορτάζεται με έναν μοναδικό τρόπο. Από τα βόρεια ως τα νότια της Ελλάδας, πολλές περιοχές διαθέτουν το δικό τους ιδιαίτερο έθιμο, που προσφέρει μια επιπλέον μοναδικότητα στην ξεχωριστή αυτή μέρα και φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά, δημιουργώντας αξέχαστες αναμνήσεις.

Για παράδειγμα, στην Κάρπαθο, η μέρα περιλαμβάνει το Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων. Οι ντόπιοι συμμετέχουν σε ένα αυτοσχέδιο δικαστήριο, γεμάτο χιούμορ και ευφάνταστες ποινές, οι οποίες προάγουν τη διασκέδαση και το γέλιο.

Στην Κοζάνη, η μέρα αποκτά χρώμα μέσα από τα εντυπωσιακά αερόστατα. Στον Πεντάλοφο του Δήμου Βοΐου, κάτοικοι και επισκέπτες κατασκευάζουν και διακοσμούν αερόστατα με παιδικές εικόνες ή γνωστά πρόσωπα, μεταμορφώνοντας τον ουρανό σε μια μαγευτική παλέτα.

Στη Θήβα, η παράδοση του Βλάχικου γάμου μας ταξιδεύει πίσω στον 19ο αιώνα, με φαντασταστικές γαμήλιες πομπές όπου άνδρες υποδύονται τις νύφες, εμπλουτίζοντας την ατμόσφαιρα με παραδοσιακά έθιμα και γέλια.

Στην Μεθώνη της Μεσσηνίας, η Καθαρά Δευτέρα φέρνει του Κουτρούλη τον γάμο, έναν διασκεδαστικό καρναβαλίστικο γάμο που χρονολογείται από τον 14ο αιώνα, με ατέλειωτο χορό και γλέντι.

Ανεξαρτήτως από το πού βρισκόμαστε τη μέρα αυτή, η Καθαρά Δευτέρα είναι μια ευκαιρία για σύνδεση και ενότητα, όπου παραδόσεις, οικογένειες και κοινότητες συναντιούνται και γιορτάζουν μαζί.

Μεταλαμπαδεύοντας την παράδοη στη νέα γενιά

Επειδή, λοιπόν, η Καθαρά Δευτέρα είναι – πάνω απ’ όλα – οι παραδόσεις της, ποιος μπορεί να τις διατηρήσει αν όχι η νέα γενιά; Γι’ αυτό και φέτος ο Μακεδονικός Χαλβάς, σε συνεργασία με την HOPEgenesis που δραστηριοποιείται ενεργά στην αντιμετώπιση του δημογραφικού στην Ελλάδα, στηρίζει 10 εγκύους απομακρυσμένων ορεινών ηπειρωτικών χωριών, καλύπτοντας όλα τα έξοδα κύησης, τοκετού, μεταφοράς και διαμονής τους σε συνεργαζόμενα νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα.

Όπου και αν στρωθεί, λοιπόν, το φετινό γιορτινό τραπέζι, σε κήπο ή μπαλκόνι, στο σπίτι ή σε πικ νικ στην εξοχή, η Καθαρά Δευτέρα αποτελεί μια γευστική και συναισθηματική παράδοση, μια γέφυρα που μας ενώνει με το παρελθόν και τις ρίζες μας. Και όπως κάθε παράδοση, αξίζει να τη μοιραζόμαστε και να τη συνεχίζουμε, για να μη χαθεί ποτέ.

Επισκεφθείτε το www.katharadeftera.gr για να μάθετε περισσότερα για το πώς γιορτάζεται η Καθαρά Δευτέρα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και να λάβετε μέρος στον πιο νόστιμο διαγωνισμό!