Mελέτη δείχνει ότι οι γονείς πρέπει να δίνουν ισχυρό παράδειγμα και όσον αφορά τον χρόνο οθόνης
«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι γονείς να ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες και να εφαρμόζουν αυτό που κηρύττουν», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Μεταξύ των πολλών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι γονείς αυτές τις μέρες, ο χρόνος οθόνης φαίνεται σαν μία από τις μεγαλύτερες, ειδικά καθώς τα παιδιά κινούνται προς την ηλικία των προεφηβικών και εφηβικών ετών. Μια νέα μελέτη υπογραμμίζει τους παράγοντες που επηρεάζουν τη χρήση της συσκευής στους πρώιμους εφήβους. Και γονείς, θα θέλετε να αφήσετε κάτω το τηλέφωνο… αφού ολοκληρώσετε την ανάγνωση αυτής της ιστορίας, φυσικά.
Δημοσιεύτηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα στο περιοδικό Pediatric Research, μια ομάδα ειδικών στην παιδιατρική υγεία ερεύνησε περισσότερους από 10.000 Αμερικανούς 12 και 13 ετών και τους γονείς τους, με τις δύο ομάδες να απαντούν σε ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τη χρήση της οθόνης και τις στρατηγικές γονικής μέριμνας. Οι συμμετέχοντες, οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά φυλετικά και οικονομικά υπόβαθρα, δήλωσαν εάν πίστευαν ότι η σχέση τους με τις συσκευές ήταν προβληματική ή όχι –δηλαδή, θεωρούν ότι είναι δύσκολο να αφήσουν τις συσκευές τους κάτω, εάν χάνουν την αίσθηση του πόσο συχνά τις χρησιμοποιούν και εάν ο χρόνος οθόνης παρεμβαίνει σε σχολικές ή κοινωνικές δραστηριότητες.
Με βάση τα δεδομένα, φαίνεται ότι τα παιδιά επηρεάζονται άμεσα από τη χρήση του τηλεφώνου των γονιών τους, όπως λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης στην Washington Post. «Ένας από τους μεγαλύτερους προγνωστικούς παράγοντες για τη χρήση της οθόνης από τους εφήβους είναι η χρήση της οθόνης από τους γονείς τους», λέει ο Jason Nagata, παιδίατρος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο. «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι γονείς να ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες και να εφαρμόζουν αυτό που κηρύττουν, γιατί ακόμα κι αν πιστεύουν ότι τα παιδιά τους δεν τους παρακολουθούν, στην πραγματικότητα το κάνουν».
Φαίνεται ότι συγκεκριμένες περιπτώσεις είχαν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, με περισσότερο από το ένα τρίτο των συμμετεχόντων να παραδέχονται ότι χρησιμοποιούν οθόνες κατά τη διάρκεια των γευμάτων, ενώ σχεδόν οι μισοί από τους έφηβους συμμετέχοντες είχαν πρόσβαση στο τηλέφωνό τους στο κρεβάτι. Η μελέτη διαπίστωσε ότι αυτά τα δύο χρονικά πλαίσια –η ώρα του γεύματος και η ώρα ύπνου– είχαν άμεση σχέση με περισσότερο χρόνο οθόνης συνολικά καθώς και με προβληματικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, βιντεοπαιχνίδια και χρήση smartphone.
Πώς μπορούν λοιπόν οι γονείς να βοηθήσουν στον περιορισμό του χρόνου οθόνης καθώς μαθαίνουν να διαμορφώνουν καλύτερη συμπεριφορά με τις οικογένειές τους; Ο περιορισμός της χρήσης συσκευών την ώρα του ύπνου μπορεί να είναι απλώς το εισιτήριο για μια πιο υγιή σχέση με τις οθόνες, υσχιρίζεται ο Nagata. «Από τις διαφορετικές πρακτικές γονικής μέριμνας που εξετάσαμε, αυτή που είχε το πιο σημαντικό αποτέλεσμα ήταν ο περιορισμός της χρήσης οθόνης πριν τον ύπνο. Επομένως, εάν επιλέξετε μόνο έναν κανόνα για εφαρμογή, αυτός μπορεί να είναι ο πιο αποτελεσματικός για τη μείωση του συνολικού χρόνου οθόνης».
Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα: το 78% των συμμετεχόντων γονέων ανέφεραν ότι αφαίρεσαν την πρόσβαση σε συσκευές ως τιμωρία, ενώ σχεδόν το 40% ανέφερε ότι το πρόσφερε ως ανταμοιβή για καλή συμπεριφορά. «Η χρήση των οθονών είτε ως τιμωρία είτε ως ανταμοιβή συσχετίστηκε με συνολικά περισσότερο χρόνο στην οθόνη», υποστηρίζει ο Nagata στο ρεπορτάζ. «Αυτό ήταν λίγο αναπάντεχο εύρημα για μένα, αρχικά… αλλά πολλοί νέοι έφηβοι είναι πολύ γνώστες της τεχνολογίας, οπότε ακόμα κι αν προσπαθήσετε να επιβάλετε περιορισμούς ή τιμωρίες, μπορεί να καταφέρουν να τους παρακάμψουν».
Όσον αφορά τη γενικότερη εικόνα, οι ερευνητές εξακολουθούν να προσδιορίζουν τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της εξάρτησης από τη συσκευή στην ψυχική υγεία των εφήβων, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι οι γονείς είναι αδύνατοι και ότι η ντροπή απλά δεν είναι μια χρήσιμη στρατηγική για κανέναν γονέα. Εξάλλου, τα παιδιά χρειάζονται έναν στοργικό και παρόν γονέα, όχι έναν τέλειο.
Ο Nagata συνιστά να κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε για να διατηρήσετε μια ανοιχτή και ειλικρινή γραμμή επικοινωνίας σχετικά με τις συσκευές, κατά προτίμηση χωρίς τηλέφωνα στο χέρι. «Ξέρω ότι αυτό είναι πραγματικά δύσκολο για όλους και παρά τις καλύτερες προθέσεις μας, τα παιδιά και οι ενήλικες μπορεί να μην μπορούν να ακολουθούν πάντα αυτούς τους κανόνες», τονίζει. «Επομένως, πιστεύω επίσης ότι είναι μια καλή ευκαιρία να κάνετε ανοιχτές συζητήσεις με τα προεφηβικά σας παιδιά, όταν μερικές φορές δίνουμε το κακό παράδειγμα».
«Σε λίγα χρόνια, θα είναι μεγαλύτεροι έφηβοι και μόλις γίνουν 18 ετών, θα μπορούν να πάρουν όλες αυτές τις αποφάσεις μόνοι τους», προσθέτει ο Nagata, «έτσι θέλετε να τους διδάξετε καλές πρακτικές που μπορούν να ενσωματώσουν στην ενήλικη ζωή τους».
Όπως συμβαίνει με κάθε γονεϊκό ενδιαφέρον, το check-in με έναν αξιόπιστο θεραπευτή είναι πάντα μια καλή ιδέα, ειδικά αν ανησυχείτε για την εξάρτηση του παιδιού σας (ή της δικής σας) από συσκευές. Δεν είναι ντροπή να αναζητάς υποστήριξη, ανεξάρτητα από το θέμα.
