Τι ακούει ένα παιδί όταν του λέμε «όχι»;
Πώς μπορούμε να βάλουμε θετικές βάσεις στη λεκτική μας επικοινωνία
H έρευνα δείχνει ότι οι γονείς κατά μέσο όρο λένε όχι περισσότερο από 400 φορές την ημέρα. Και, λέγοντας όχι πολύ συχνά σκουπίζει τις φυσικές τάσεις των παιδιών να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους. Όμως, ενώ ο στόχος να λέμε ναι πιο συχνά ήταν η αρχική ιδέα, το κίνημα “Ναι Γονείς” έχει ανεβάσει τη γονική μέριμνα σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο.
Το «όχι», το «μην», το «δεν» είναι απλές μικρές λέξεις που όλοι χρησιμοποιούμε στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Είναι εύκολες, σύντομες και περνάνε αμέσως το μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε. Ωστόσο δεν ισχύει αυτό ακριβώς και στη λεκτική μας επικοινωνία με ένα παιδί. Στα παιδιά η άρνηση αφήνει ένα αίσθημα ματαίωσης με το οποίο καμιά φορά αργούν να συμφιλιωθούν. Όλοι μας ακούμε και θα ακούμε συχνά «όχι», αλλά είναι πράγματι απαραίτητο να το ακούμε συνέχεια και από τους γονείς μας ή από τα μέλη της οικογένειάς μας. Το να είσαι γονιός σημαίνει ασφαλώς το να παίρνεις αποφάσεις, να κάνεις επιλογές και θα πρέπει σαφώς να είσαι σε θέση να πεις «όχι» χωρίς ενοχές. Ακόμα και στην πιο θετική προσέγγιση γονεϊκότητας το «όχι» κάποιες φορές όχι απλώς δεν αποφεύγεται αλλά επιβάλλεται κιόλας.
Πότε το όχι είναι αδιαπραγμάτευτο
- Όταν τίθεται θέμα ασφάλειας του παιδιού
- Όταν υπάρχει θέμα παραβατικότητας του παιδιού
- Όταν υπάρχει κίνδυνος να χαθεί η εμπιστοσύνη και η ειλικρίνεια μεταξύ σας
- Όταν υπάρχει αθέτηση συμφωνίας
- Όταν ξεπερνιούνται τα επιτρεπτά όρια
Τι ακούει μερικές φορές ένα παιδί σε ένα όχι ή σε μια επικοινωνία με αρνητικό πρόσημο
- «δεν είμαι αρκετό καλό για αυτό που ζητάω»
- «δεν είμαι όπως με θέλουν»
- «τα κάνω όλα λάθος»
- «έχω μόνο υποχρεώσεις και όχι δικαιώματα»
- «δεν με αγαπούν»
- «δεν αξίζω»
Φράσεις που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα «όχι», «μην», «δεν»
- Καλύτερα να
- Έχω μια άλλη ιδέα
- Έλεγα να
- Μήπως να …
- Θες να δοκιμάσουμε…
- Τι λες να…
- Ας κάνουμε ένα διάλειμμα
- Πάμε μαζί μια βόλτα
- Καταλαβαίνω πώς νιώθεις
- Ίσως σε λίγο
- Αργότερα θα ήταν καλύτερα
- Να το συζητήσουμε σε λιγάκι
- Κάνω κάτι άλλο τώρα
- Ήρθε η ώρα να φύγουμε
- Θα ήθελα να…
Όταν είστε γονέας, είστε σε θέση εξουσίας. Στην πραγματικότητα, είστε ηγέτης, είτε σας αρέσει είτε όχι. Και όταν πρόκειται να είμαστε ηγέτης, έχουμε επιλογές. Άλλοι ηγέτες προσανατολισμένοι στην ενσυναίσθηση προσπαθούν να υποστηρίξουν τους άλλους στις προσπάθειές τους, οικοδομώντας ένα θεμέλιο εμπιστοσύνης στον εαυτό του. Οι σκοτεινοί και πεινασμένοι για εξουσία ηγέτες επικεντρώνονται περισσότερο στον εκφοβισμό των άλλων και τους υποτάσσουν ως μηχανισμό για την άσκηση της εξουσίας τους. Εάν είστε γονέας, η σκέψη για αυτά τα δύο διαφορετικά στυλ ηγεσίας μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη εικόνα για το πώς να χειριστείτε τα παιδιά σας.
Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ενθάρρυνση, κατανόηση, αποδοχή. Έχουν ανάγκη από σαφή όρια, από επιλογές, από συνέπεια, από ξεκάθαρες κοινές αποφάσεις και των δύο γονιών σε θέματα ανατροφής. Έχουν ανάγκη από σεβασμό και υπομονή. Έχουν ανάγκη να μάθουν από τα λάθη τους, για αυτό πρέπει να έχουν δικαίωμα στο λάθος. Η θετική στάση και θετική προσέγγιση τα φέρνει κοντά στους γονείς τους, τα κάνει πιο δεκτικά και τα κάνει να ακούνε και κυρίως να κατανοούν με πιο αποτελεσματικό κι επιτυχή τρόπο. Η θετική λεκτική προσέγγιση χτίζει γερές βάσεις ουσιαστικής επικοινωνίας.
