4 σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας δεν έχει ενσωματωθεί ακόμα στο σχολείο του και τι να κάνετε γι’ αυτό

Γιατί τα παιδιά μπορεί να μην αισθάνονται ευπρόσδεκτα στο σχολείο τους; Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι έως και 29% των μαθητών γυμνασίου και έως και 27% των μαθητών μέσης εκπαίδευσης λένε ότι δεν αισθάνονται ότι ανήκουν στο σχολείο τους. Εν τω μεταξύ, μια δημοσκόπηση του 2022 σε 1.000 μαθητές γυμνασίου βρήκε σχεδόν τους μισούς από αυτούς νιώθουν ότι δεν ανήκουν εκεί.

Τα παιδιά μπορεί να μην αισθάνονται ευπρόσδεκτα για διάφορους λόγους. Ο ένας είναι να είσαι νέος σε ένα σχολείο. Η έρευνα έχει βρει ότι το 70% των παιδιών θα αλλάξουν σχολείο πριν από το γυμνάσιο. Και περίπου το 13% θα πάει σε τέσσερα ή περισσότερα σχολεία κατά τη διάρκεια του γυμνασίου. Κάθε μετάβαση αντιμετωπίζεται συχνά με τρόμο, αίσθημα αποτυχίας ή ακατάλληλη. Μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, θλίψη ή αίσθημα απώλειας.

Σε ένα πρόσφατο διαδικτυακό σεμινάριο, η Rebecca Slaby του AmazeWorks και η Rebecca Chrysta από το Raising a Reader είπαν ότι, κατά την είσοδό τους σε μια τάξη, τα παιδιά συχνά αναρωτιούνται αν μοιάζουν με τους άλλους στο δωμάτιο ή αν οι γύρω τους μοιράζονται τις προτιμήσεις, τις αξίες και την κουλτούρα τους.

Άλλοι παράγοντες που μπορούν να δημιουργήσουν ένα αίσθημα διαχωρισμού περιλαμβάνουν την ταυτότητα του δασκάλου ή το να μην αισθάνοται συνδεδεμένα μαζί του, ενδείξεις για την κοινωνική τάξη, το φυσικό περιβάλλον του σχολείου και τον εκφοβισμό.

Η έλλειψη συμμετοχής σχετίζεται με χαμηλότερα ακαδημαϊκά επιτεύγματα, λιγότερη κοινωνική δέσμευση και κακή ψυχική και σωματική υγεία.

Όταν δεν αισθάνονται ευπρόσδεκτοι, οι μαθητές τείνουν να κάθονται στο πίσω μέρος της τάξης, να μην σηκώνουν τα χέρια τους ή να μη θέλουν να τους καλέσουν. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να μείνουν πίσω στο σχολείο — ένα μοτίβο που μπορεί να συνεχιστεί καθώς μεγαλώνουν.

Σημάδια ότι το παιδί σας δεν προσαρμόζεται στο σχολείο

Ως γονιός, υπάρχουν λίγα συναισθήματα χειρότερα από το να ανακαλύψετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται να ταιριάξει στο σχολείο. Σύμφωνα με την Allison Taylor, PsyD, κλινική ψυχολόγο με έδρα τη Νέα Υόρκη που εργάζεται με παιδιά και εφήβους, υπάρχουν πολλά πιθανά σημάδια που πρέπει να προσέξετε. Αυτά περιλαμβάνουν:

Έλλειψη ενθουσιασμού: Το παιδί σας μπορεί να μην είναι ενθουσιασμένο για να πάει στο σχολείο και αυτό μπορεί να κλιμακωθεί σε σχολική αποφυγή/άρνηση.

Δεν μιλάνε για το σχολείο: Μπορεί να μην έχουν πολλά να μοιραστούν για τη μέρα τους όταν γυρίζουν στο σπίτι, ακόμα και όταν τους κάνετε ερωτήσεις.

Σωματικά συμπτώματα: Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν ανεξήγητους πόνους στο στομάχι και/ή συχνές επισκέψεις στη νοσοκόμα στο σχολείο.

Αλλαγές στη διάθεση: Για παράδειγμα, μπορεί να εμφανίζουν σημάδια άγχους ή/και θλίψης.

Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς

Πέρα από τις προσπάθειες ευγενικών και αφοσιωμένων δασκάλων, οι κοινότητες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την κρίση των παιδιών που αισθάνονται ανεπιθύμητα στο σχολείο. Αλλά οι γονείς μπορούν επίσης να παίξουν ρόλο βοηθώντας τα παιδιά τους σε αυτή τη δύσκολη στιγμή.

Check in με το παιδί σας

Για να κατανοήσετε καλύτερα αν νιώθουν ευπρόσδεκτα ή όχι, κάντε τους ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, όπως τι κοινό είχαν με τους συμμαθητές τους, με ποιους γευμάτισαν ή τι έκαναν στο διάλειμμα.

Άλλες ερωτήσεις —όπως αν σηκώνουν τα χέρια τους ή αν συμμετέχουν— βοηθούν να δώσουν μια αίσθηση ως προς το εάν μπορεί να αισθάνονται ότι τα βλέπουν, τα ακούνε ή τα εκτιμούν στο νέο τους περιβάλλον.

Πάρτε τους βιβλία με τα οποία μπορούν να σχετίζονται

Τα βιβλία μπορούν να βοηθήσουν να μετατραπεί αυτό το αίσθημα χωρισμού σε σύνδεση. Ξεκινά με την επιβεβαίωση της αίσθησης ταυτότητας και τη δημιουργία χώρων όπου τα παιδιά αισθάνονται ασφαλή και αποδεκτά. Ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά, τα βιβλία λειτουργούν ως «καθρέπτες, παράθυρα και συρόμενες πόρτες», ένας όρος που επινοήθηκε από την Rudine Sims Bishop, EdD, επίτιμη καθηγήτρια εκπαίδευσης στο The Ohio State University. «Η λογοτεχνία μεταμορφώνει την ανθρώπινη εμπειρία και την αντανακλά πίσω σε εμάς, και σε αυτόν τον προβληματισμό, μπορούμε να δούμε τις ζωές και τις εμπειρίες μας ως μέρος της ευρύτερης ανθρώπινης εμπειρίας», έγραψε σχετικά.

Η Taylor συμφωνεί ότι τα βιβλία μπορούν να παίξουν μεγάλο ρόλο βοηθώντας τα παιδιά και τους εφήβους να βρουν την αίσθηση ότι ανήκουν. «Το να βλέπουν τον εαυτό τους στους χαρακτήρες μπορεί να προσφέρει άνεση με την έννοια ότι δεν αισθάνονται μόνα στις αγωνίες τους. Η χρήση των χαρακτήρων στα βιβλία ως συμβολικές αναπαραστάσεις για να δουλέψει μέσα από αγώνες επιτρέπει στα παιδιά να εξερευνήσουν και να κατανοήσουν χωρίς τον κίνδυνο να κατακλυστούμε συναισθηματικά».

Μοιραστείτε παρόμοιες εμπειρίες

Μιλήστε για μια παρόμοια εμπειρία που είχατε, όπου νιώθατε ότι δεν ταιριάζατε ή δεν νιώθατε ευπρόσδεκτοι και πώς το ξεπεράσατε.

Η Δρ. Taylor προτείνει ότι αυτό μπορεί να είναι «πολύ χρήσιμο για παιδιά και εφήβους όταν γίνεται με τρόπο που είναι επικυρωτικός και ενσυναίσθητος. Αυτό το είδος της κοινής χρήσης είναι ένας ισχυρός τρόπος για να τους βοηθήσει να αισθάνονται λιγότερο μόνοι, περισσότερο συνδεδεμένοι και να κατανοήσουν τα συναισθήματα και τις εμπειρίες τους».

Συνδεθείτε με τους υπεύθυνους του σχολείου

Οι γονείς μπορούν να απευθυνθούν στον δάσκαλο του παιδιού τους για να μάθουν περισσότερα για την τάξη τους και το είδος των πραγμάτων για τα οποία μιλούν στο σχολείο. Αυτό μπορεί να τα βοηθήσει να αναγνωρίσουν ανοιχτούς διαύλους επικονωνίας που μπορεί να μην είχαν συνειδητοποιήσει.

Οι γονείς μπορούν επίσης να ρωτήσουν για το με ποιον κάνει παρέα το παιδί τους στο μεσημεριανό γεύμα ή με ποιον ζευγαρώνει για ομαδικά έργα. Φαίνονται σαν να ταιριάζουν; Η εξέταση παραδειγμάτων της εργασίας τους στην τάξη μπορεί επίσης να προσφέρει ενδείξεις.

Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να ρωτήσετε για δραστηριότητες που μπορεί να ενδιαφέρουν το παιδί σας.

«Μάθετε για συλλόγους ή άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες όπου μπορούν να επιδιώξουν ένα ενδιαφέρον και να συναντήσουν άλλους που μοιράζονται αυτό το ενδιαφέρον», προτείνει η Δρ Taylor. «Οι σχέσεις μπορούν να ανθίσουν σε αυτά τα περιβάλλοντα και τα οφέλη θα μεταφερθούν στη σχολική μέρα».

Ζητήστε βοήθεια όταν χρειάζεται

Όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να αισθάνονται ευπρόσδεκτα. Όπως όλα τα παιδιά θέλουν να νιώθουν ότι ανήκουν. Αλλά μερικές φορές οι γονείς μπορεί να δυσκολεύονται να βοηθήσουν το παιδί τους να πλοηγηθεί σε ένα θέμα όπως αυτό – και αυτό είναι εντάξει.

Εάν ανησυχείτε ότι το παιδί σας αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως η μακροχρόνια θλίψη που μπορεί να σχετίζεται με την αίσθηση του ανήκειν, είναι καλή ιδέα να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια.