Η Γλυκερία Γκρέκου, εκπαιδευτικός και συγγραφέας, μας προετοιμάζει για τη νέα σχολική χρονιά
Σε μια ουσιαστική συζήτηση εφ’ όλης της ύλης
Τι θα έλεγες σε ένα πρωτάκι που έχει άγχος για την πρώτη χρονιά;
Αυτό που θα ήθελα να κάνουν σε μένα, κάθε φορά που άλλαζα περιβάλλον. Αυτό που κάνω κάθε χρόνο, στα παιδιά που διακατέχονται από το «άγχος του αποχωρισμού». Σκύβω στο μπόι του, το κοιτάζω στα μάτια και του λέω να μην ανησυχεί, πως οι γονείς του θα έρθουν στην ώρα να το πάρουν πάλι μαζί τους, πως θα γνωρίσει καινούργιους φίλους, κυρίως όμως επιμένω να το καθησυχάζω, όσον αφορά την αγωνία του μήπως το ξεχάσουν, και πως, ό,τι κι αν νιώσει, το διαβεβαιώνω πως είμαστε εκεί κοντά του για ό,τι χρειαστεί.
Τι συμβουλεύεις τους γονείς των μαθητών και αλλάζουν οι συμβουλές αυτές ανάλογα την τάξη;
Φυσικά και είναι διαφορετικές οι «συμβουλές» στους γονείς όσο μεταπηδούν σε άλλη τάξη τα παιδιά τους. Άλλες κι οι ανάγκες, οι φόβοι, οι προβληματισμοί των παιδιών της πρώτης, είναι διαφορετικές σε μεγαλύτερα παιδιά. Κάθε χρόνο προσαρμόζουμε τη ματιά μας στην εξελικτική πορεία και τις διαφορετικές ανάγκες των μαθητών μας και ανάλογα συζητάμε με τους γονείς.
Πόσο σημαντική είναι η συνεργασία γονέων εκπαιδευτικών και πόσο εφικτή είναι τελικά στην πράξη;
Οι γονείς και εκπαιδευτικοί είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που βοηθούν την εκπαιδευτική διαδικασία και τη διαμόρφωση της επίδοσης του μαθητή στο σχολείο. Ακόμα πολύ σημαντική θεωρείται η συνεργασία για να διαμορφωθεί και να αναδυθεί η προσωπικότητα του μαθητή. Όταν αντιληφθούν και οι δύο πλευρές, πως συμπορεύονται με σκοπό να βοηθήσουν το παιδί σε όλους τομείς, αν δεν είναι «αντίπαλοι», τότε η συνεργασία μόνο καλά προσφέρει. Δεν είναι πάντα εφικτή. Πολλοί λόγοι, που είναι δύσκολο να αναφερθούν σε λίγες σειρές, καθιστούν αυτή τη συνεργασία δύσκολη ή ανέφικτη. Από το παλιό «Το κρέας δικό σου, τα κόκαλα δικά μου. Μην τον λυπάσαι, δέρνε τον, κάνε τον άνθρωπο» του Ν. Καζαντζάκη, φτάσαμε στο αντίθετο άκρο. Συχνά οι εκπαιδευτικοί συναντούν απαξίωση για τον ρόλο τους.
Πόσο αλλάζουν τα παιδιά στο διάστημα που μεσολαβεί από την αρχή έως το τέλος της σχολικής χρονιάς;
Τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, τροποποιούν τη συμπεριφορά τους ανάλογα με τις εμπειρίες, ανάλογα με αυτό που εισπράττουν από το διπλανό τους, τον απέναντί τους, το εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκονται, τα προβλήματα, που πιθανόν προκύπτουν στην οικογένεια, τη στάση του δασκάλου, απέναντί τους. Και συχνά, στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς, χαιρόμαστε για κάθε αλλαγή κάποιου παιδιού, που μας προβλημάτιζε η επίδοση και η συμπεριφορά του, ή αντίθετα προβληματιζόμαστε, όταν ένα παιδί αλλάζει και αυτή η αλλαγή δημιουργεί προβλήματα στο ίδιο και τους γύρω του.
Τι προβλήματα καλείται να αντιμετωπίσει ένας σύγχρονος εκπαιδευτικός σήμερα;
Πολλά και μάλλον θα γίνω κουραστική αν τα αναλύσω. Από την απαξίωση του ρόλου του, τα βιβλία που καλείται να διδάξει, τις υποδομές, μην ξεχνάμε και τις ειδικότητες που στερούνται , συχνά, το βασικότερο: Ένα γυμναστήριο, μια αίθουσα για εικαστικά, μουσική κ.λπ.
Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι σου για τη φετινή χρονιά;
Επειδή, ως διευθύντρια διδάσκω λίγες ώρες, έχω επιλέξει τα τελευταία χρόνια να κάνω το μάθημα, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτόν το όρο, της Φιλαναγνωσίας. Επομένως ένα βιβλίο τη βδομάδα, είναι το όχημά μας για ταξίδια στον χώρο της λογοτεχνίας στο σχολείο. Και ανυπομονώ εγώ και τα παιδιά να ξεκινήσει!
Χρησιμοποιείς τα παιδικά βιβλία ως εκπαιδευτικό εργαλείο κι αν ναι πες μας κάποια που σου αρέσει να δουλεύεις στις τάξεις σου;
Τα παιδικά, λογοτεχνικά βιβλία ήταν απαραίτητο βοήθημα από τα χρόνια που εργαζόμουν σε σχολείο ειδικής αγωγής, από τότε κατάλαβα την τεράστια αξία τους. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ημέρα που καλέσαμε τον Άρη Δημοκίδη, στο σχολείο, τη χαρά των παιδιών, όταν γνώρισαν από πολύ κοντά τον συγγραφέα του βιβλίου, που διαβάζαμε για μέρες. Και βέβαια χρόνια τώρα τα έχω σύμμαχο όταν μπαίνω στην τάξη. Είναι τόσα πολλά, πού να σας τα λέω τώρα. Πάντως την επόμενη εβδομάδα, πρώτη μέρα της φετινής σχολικής χρονιάς θα ξεκινήσω με ένα βιβλίο που απόκτησα πρόσφατα: «Πώς να κρύψεις ένα λιοντάρι στο σχολείο».
Θες να μοιραστείς μαζί μας μια εμπειρία από το σχολείο που δεν θα ξεχάσεις ποτέ;
Είναι αρκετές, μιας και εργάζομαι χρόνια. Η πιο πρόσφατη είναι περσινή, βρίσκομαι στο γραφείο και ο δάσκαλος της πρώτης έρχεται με ένα παιδί που κλαίει γοερά. Θέλει να φύγει, θέλει να τηλεφωνήσουμε στη μαμά του. Προσπαθούμε να το καθησυχάσουμε, και μέσα σε αναφιλητά μου λέει: «Τώρα γιατί νιώθω εγώ έτσι, γιατί πονάει η καρδιά μου, θα πάθω κάτι φοβερό, θα πεθάνω; Πες μου;» Ήταν για μένα συγκλονιστικό, ένιωσα λες και είχα έναν ενήλικα σε απόγνωση, που μου ζητούσε βοήθεια. Αυτό επαναλήφθηκε αρκετές φορές στη διάρκεια της χρονιάς. Ευτυχώς, στο τέλος τον Ιούνιο, στη σχολική γιορτή, τρέχει χαρούμενος και μας λέει πως είναι καλά! (αναφέρω πως η επίδοσή του στα μαθήματα ήταν άριστη από την πρώτη μέρα.)
Τι σου αρέσει περισσότερο στη δουλειά σου;
Όσο κι αν γκρινιάζω, όσο κι αν λέω πως κουράστηκα, η καθημερινή εμπλοκή με τα παιδιά με κάνει και νιώθω, συχνά, ένα μεγάλο παιδί. Αυτό το θεωρώ μεγάλο δώρο.
Μια ευχή για τη νέα χρονιά;
Να πορευτούμε με υγεία, σώματος και ψυχής.
(περισσότερα για τη Γλυκερία Γκρέκου biblionet.gr)
