«Ήθελα να γίνω γλύπτης σε όλη τη ζωή μου, αλλά για να το κάνω έπρεπε να σταματήσω να ζωγραφίζω» Fernando Botero
10 πράγματα που αξίζει να θυμάστε για τον Fernando Botero, που πέθανε στις 15/9/2023 σε ηλικία 91 ετών
Ο Φερνάντο Μποτέρο (Fernando Botero), γεννήθηκε στις 19 Απριλίου 1932 και πέθανε στις 15/9/2023 σε ηλικία 91 ετών.
Ο Fernando Botero ήταν ένας Κολομβιανός καλλιτέχνης με τάση για ογκώδεις χαρακτήρες και μια εκρηκτική χρωματική παλέτα. Το χαρακτηριστικό του στυλ, γνωστό ως «Boterismo», απεικονίζει ανθρώπους και φιγούρες σε μεγάλους, υπερβολικούς τόμους, που έχει χρησιμοποιηθεί για να αναπαραστήσει πολιτική κριτική ή χιούμορ ανάλογα με το έργο.
Εδώ μερικά σημαντικά γεγονότα στην ζωή και την πορεία του:
Ο Μποτέρο γράφτηκε για να εκπαιδευτεί ως ταυρομάχος
Ο θείος του Μποτέρο, ο οποίος ανέλαβε σημαντικό ρόλο στη ζωή του καλλιτέχνη μετά τον θάνατο του πατέρα του, τον έγραψε σε μια σχολή εκπαίδευσης ταυρομάχων. Ο Μποτέρο ήταν μόλις 12 ετών και ο θείος του σύντομα συνειδητοποίησε ότι ο ανιψιός του ενδιαφερόταν πολύ περισσότερο να σχεδιάζει και να ζωγραφίζει ταύρους παρά να τους πολεμά. Τα πρώτα έργα του Μποτέρο ήταν ακουαρέλες ταύρων και ματαντόρ και κατέληξαν να πουληθούν από έναν άνθρωπο που αντάλλαζε εισιτήρια για ταυρομαχίες.
Μία από τις πρώτες του δουλειές ήταν η δημιουργία εικονογραφήσεων για μια τοπική εφημερίδα
Το 1948, όταν ο Μποτέρο ήταν μόλις 16 ετών, δημοσίευσε τις πρώτες του εικονογραφήσεις σε μια από τις πιο σημαντικές εφημερίδες στο Μεντεγίν, το El Colombiano. Τα χρήματα που έβγαζε από αυτά επέτρεψαν στον Μποτέρο να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του στην τέχνη. Στη δεκαετία του 1950, ο καλλιτέχνης μετακόμισε στη Μαδρίτη για να σπουδάσει στην Ακαδημία Τέχνης του Σαν Φερνάντο, αλλά άρχισε να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και έτσι πούλησε μερικά σχέδια και πίνακες στα περίχωρα του Museo del Prado για να βγάλει κάποια χρήματα.
Το να δει το έργο των Παλαιών Δασκάλων ήταν ένα σημείο καμπής για αυτόν
Σε ηλικία 20 ετών, ο Μποτέρο είχε κερδίσει το δεύτερο βραβείο στο Salón Nacional de Artistas της Μπογκοτά. Για να γιορτάσει, ο καλλιτέχνης έκλεισε ένα εισιτήριο για την Ευρώπη, ταξιδεύοντας με μια ομάδα συναδέλφων καλλιτεχνών. Πέρασε ένα χρόνο μαθαίνοντας για τους καλλιτέχνες της Αναγέννησης. Στην Ισπανία επισκέφτηκε γκαλερί και αντέγραψε τους πίνακες των Παλαιών Δασκάλων, επισκέφτηκε το Λούβρο στο Παρίσι και στη συνέχεια ταξίδεψε στη Φλωρεντία όπου μελέτησε την Ιταλική Αναγέννηση. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ο Μποτέρο έβλεπε την ευρωπαϊκή τέχνη από πρώτο χέρι και όχι μέσω αναπαραγωγών. Αυτό άλλαξε τη ζωή για τον καλλιτέχνη και τον παρακίνησε να μπει βαθύτερα στο έργο του.
Η πραγματική του σημαντική στιγμή όμως ήρθε με ένα μαντολίνο
Η έμπνευση ήρθε στον Botero στα πρώτα του χρόνια μέσω των γνώσεων και των εμπειριών του από τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη. Επηρεασμένος από τους Ισπανούς καλλιτέχνες Pablo Picasso και Juan Gris, ο Botero άρχισε επίσης να πειραματίζεται με τη φόρμα και το σχήμα. Η στιγμή του «ευρήκα» του ήρθε το 1956 ενώ ζούσε στην Πόλη του Μεξικού. Ο καλλιτέχνης ζωγράφισε ένα μαντολίνο με μια ασυνήθιστα μικροσκοπική τρύπα ήχου, με αποτέλεσμα το όργανο να πάρει υπερβολικές διαστάσεις. Ο Μποτέρο ενθουσιάστηκε από αυτές τις φαινομενικά νέες δυνατότητες και πυροδότησε τη δια βίου εξερεύνηση του όγκου.
Ο Μποτέρο βλέπει τις παχουλές φιγούρες του να παραπέμπουν στον «αισθητισμό της φόρμας»
Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Μποτέρο ήταν ανένδοτος ότι δεν «ζωγραφίζει χοντρούς ανθρώπους» όπως έχουν προτείνει πολλοί κριτικοί. Αντιθέτως, βλέπει αυτό που ζωγραφίζει ως όγκο, περιγράφοντας κάποτε το έργο του ως εξερεύνηση του «αισθητισμού της φόρμας». Οι ζωηρές φιγούρες του τον έχουν δει να καταπιάνεται με μια ποικιλία θεμάτων, όπως επανερμηνείες έργων ζωγραφικής των Παλαιών Δασκάλων, σκηνές δρόμου από τη Λατινική Αμερική, οικιακή ζωή και σατιρικά πορτρέτα πολιτικών προσώπων. Ο όγκος των χαρακτήρων του επιτρέπει στον καλλιτέχνη να τονίσει και να αναδείξει ορισμένα χαρακτηριστικά, αυξάνοντας την απήχησή τους.
Ο καλλιτέχνης έχει μια εντυπωσιακή συλλογή έργων τέχνης
Εκτός από δημιουργός τέχνης, ο Botero ήταν γνωστός συλλέκτης και υπήρξε ιδιοκτήτης ενός σημαντικού αριθμού έργων ζωγραφικής από τους Ευρωπαίους Δασκάλους του 19ου και του 20ού αιώνα. Στην πραγματικότητα, μεταξύ 1990 και 2000, ο Μποτέρο δώρισε περισσότερα από 300 έργα, συμπεριλαμβανομένων μερικών δικών του στο Μουσείο Antioquia στο Μεντεγίν, καθώς και στην Banco de la República στην Μπογκοτά. Αυτή η συλλογή συνέχισε να αποτελεί τη βάση αυτού που είναι σήμερα γνωστό ως Μουσείο Botero στην πρωτεύουσα της Κολομβίας, το οποίο έχει γίνει μια από τις σημαντικότερες διεθνείς συλλογές τέχνης της Λατινικής Αμερικής.
Ο Μποτέρο δεν ζωγράφιζε απλώς, ήταν επίσης γλύπτης
Ο Μποτέρο είναι περισσότερο γνωστός για τους πίνακές του, αλλά είναι επίσης ένας ολοκληρωμένος γλύπτης που δημιουργεί εντυπωσιακές φόρμες που φαίνονται σαν προέκταση των δισδιάστατων έργων του. Ο καλλιτέχνης είπε: «Ήθελα να γίνω γλύπτης σε όλη τη ζωή μου, αλλά για να το κάνω έπρεπε να σταματήσω να ζωγραφίζω». Ως αποτέλεσμα, ο καλλιτέχνης έφτιαξε αντίγραφα των αγαπημένων του πινάκων, ώστε να μπορούν να τους απολαύσουν και εξωτερικά περισσότεροι άνθρωποι, και ως εκ τούτου δώρισε κομμάτια στους δρόμους της πατρίδας του Μεντεγίν και μεγαλύτερα έργα σε Νέα Υόρκη, Παρίσι, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Ιερουσαλήμ, μεταξύ πολλών άλλων τόπων.
Ένα από τα γλυπτά του Μποτέρο βομβαρδίστηκε από τρομοκρατική ομάδα
Το 1995, μια τρομοκρατική ομάδα που αργότερα συνδέθηκε με τον διαβόητο έμπορο ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ, τοποθέτησε μια βόμβα κάτω από το γλυπτό του Μποτέρο Pájaro (Πουλί) , το οποίο είχε δωρίσει στην πόλη Μεντεγίν . Περίπου 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 200 άλλοι τραυματίστηκαν και ενώ το κίνητρο δεν μπορούσε να επιβεβαιωθεί, έγινε σε μια περίοδο στην Κολομβία όπου υπήρχαν σοβαρές απειλές για την ασφάλεια που αντιμετώπιζε η κολομβιανή κυβέρνηση. Την εποχή εκείνη ο γιος του Μποτέρο, Φερνάντο Μποτέρο Ζέα, ήταν υπουργός Άμυνας της Κολομβίας και πέταξε από την Μπογκοτά στο Μεντεγίν για να επιβλέπει την έρευνα της έκρηξης. Η απάντηση του ίδιου του Μποτέρο ήταν να δωρίσει το La Paloma de la Paz (Το Περιστέρι της Ειρήνης) στο Μεντεγίν, ένα γλυπτό που τώρα τοποθετείται δίπλα στα μπερδεμένα υπολείμματα του προηγούμενου έργου.
Ονόμασε τον εαυτό του «ο πιο Κολομβιανός από τους Κολομβιανούς καλλιτέχνες
Το πάθος του Botero για τη χώρα του είναι τόσο τεράστιο, που του έδωσε τον τίτλο του «πιο Κολομβιανού καλλιτεχνών της Κολομβίας» και φαίνεται ότι η χώρα και ο κόσμος συμφωνούν . Υπάρχουν πλατείες, δρόμοι και πλατείες που φέρουν το όνομά του στη γενέτειρά του, Μεντεγίν, και η τέχνη του παρουσιάζεται στα μεγαλύτερα μουσεία σε όλη τη Λατινική Αμερική, συμπεριλαμβανομένου του εύστοχα ονομαζόμενου Μουσείου Μποτέρο.
Ο Μποτέρο είχε πολλές κατοικίες, καθεμία αφιερωμένη σε ένα συγκεκριμένο καλλιτεχνικό μέσο
Όταν είσαι επιτυχημένος καλλιτέχνης, έρχεται μια στιγμή που μπορείς να ενδώσεις σε κάθε ιδιοτροπία σου, αυτό ακριβώς που έκανε ο Μποτέρο κατά τη διάρκεια του καριέρα πολλών δεκαετιών. Επί του παρόντος, ο καλλιτέχνης έχει σπίτια σε πολλές χώρες, όχι ως καταφύγια διακοπών, αλλά το καθένα είναι αφιερωμένο σε ένα συγκεκριμένο καλλιτεχνικό μέσο. Στο Παρίσι, ο Μποτέρο ζωγραφίζει τις μεγάλες ελαιογραφίες του, στο Μόντε Κάρλο και τη Νέα Υόρκη χρησιμοποιεί παστέλ λάδια και ακουαρέλες, στο Zihuatanejo και την Κολομβία σχεδιάζει και στο σπίτι του στην Τοσκάνη δημιουργεί τα χάλκινα γλυπτά του.
The Museum of Modern Art, Saitama
