Μεγαλώνοντας ένα παιδί που γκρινιάζει όλη μέρα
Tips αντιμετώπισης από την Αμερικανίδα αρθρογράφο, μητέρα και… παθούσα Elizabeth Broadbent.
Ξεκινάει από την ώρα που ξυπνάει. «Δεν θέλω να δω River Monsters», γκρινιάζει ο τετράχρονος γιος μου, επίμονα, απελπισμένα, λες και κάποιος απειλεί να του ξεριζώσει τα νύχια και όχι να ανοίξει την τηλεόραση. «Μισώ το River Monsters. Δεν θέλω να δω Wild Kratts. Δεν θέλω να δω Octonauts».
«Μα σου αρέσει το Octonauts», σχολιάζει ο οκτάχρονός μου, ενώ αναστενάζει σαν κάποιος βετεράνος σε αυτόν τον πόλεμο. Άντε πάλι από την αρχή.
Είναι 6 το πρωί και ο μεγαλύτερος γιος μου φωνάζει στο μικρότερο ότι έχει κουραστεί με την γκρίνια του, ότι γκρινιάζει συνέχεια, ότι είναι ένα γκρινιάρικο μωρό και πρέπει να σταματήσει να το κάνει. Κατά βάθος, γνέφω επιδοκιμαστικά. Από μέσα μου, επικροτώ το μεγαλύτερο γιο μου.
Εξωτερικά, προσπαθώ να εξομαλύνω την κατάσταση. Αλλά είμαι γεμάτη απογοήτευση. Γιατί ο Sunny όντως γκρινιάζει όλη την ώρα. Σχεδόν για τα πάντα. Και αυτό είναι εξαντλητικό για όλους μας.
Ένα γκρινιάρικο παιδί δεν επηρεάζει μόνο τον εαυτό του, αλλά και όλους γύρω του. Δεν με πιστεύετε; Ρωτήστε οποιαδήποτε μαμά ενός «γκρινιάρη» και θα σας πει το ίδιο. Οι μικρές, καθημερινές μανούβρες που κάνει η οικογένεια της τσακίζουν το ηθικό. Φανταστείτε ότι ζητάτε από τα παιδιά σας να ντυθούν. Έχετε βγάλει τα ρούχα τους από την ντουλάπα. Είναι απόλυτα ικανά να το κάνουν μόνα τους. Τα ρούχα τους δεν διαθέτουν δύσκολα κουμπώματα. Αλλά το μικρότερο παιδί σας αποφασίζει, με το τετράχρονο μυαλό του, ότι δεν μπορεί να ντυθεί χωρίς βοήθεια και αντί να σας πει ήρεμα «Μαμά, θέλω βοήθεια», απλά κλαίει και γκρινιάζει και χτυπιέται.
Και εσείς, που μπορεί εκείνη τη στιγμή να ακολουθείτε μια καθημερινή ρουτίνα περιποίησης στο μπάνιο ή να είστε με το σουτιέν καθώς ψάχνετε στη στοίβα των καθαρών ρούχων για μια μπλούζα, αναστενάζετε. Συγκεντρώνετε όλη την ψυχραιμία σας. Συνειδητοποιείτε το λόγο της γκρίνιας και μετά σκέφτεστε έναν τρόπο αντιμετώπισης: «Φέρε εδώ τα ρούχα σου να σε βοηθήσω». Έτσι βρίσκεστε να προσπαθείτε, μόνο με το σουτιέν, να φορέσετε ένα παντελόνι στο τετράχρονο παιδί σας ενώ θα έπρεπε να μπορεί να το κάνει μόνο του, ενώ αναρωτιέστε σε ποιο σημείο θα πρέπει να σταματήσετε να το βοηθάτε να διαχειριστεί τα συναισθήματά του και να το αφήσετε να χαράξει με κόπο το μονοπάτι του προς την ανεξαρτησία.
Γιατί ξέρετε ότι όλοι κατηγορούν εσάς για αυτό, ιδιαίτερα αν το γκρινιάρικο παιδί είναι το μικρότερο της οικογένειας. Εσείς δημιουργήσατε αυτό το τέρας, τους ακούτε να σκέφτονται, γιατί τον κανακεύατε για υπερβολικά πολύ καιρό και τώρα έχει γίνει κακομαθημένος. Εσείς φταίτε. Εκτός αν δεν φταίτε εσείς, γιατί περιμένατε να είναι σε θέση να φέρνει τα παπούτσια του στην ηλικία που το έκαναν και τα άλλα παιδιά σας (κάτι που του προκαλεί ένα ξέσπασμα γκρίνιας, με αποτέλεσμα όλοι να νευριάζετε και τελικά να αργείτε στο ραντεβού σας). Τα άλλα παιδιά σας δεν έχαναν τη γη κάτω από τα πόδια τους όταν αρνιόσασταν να τους αγοράσετε αυτοκόλλητα σε κάθε επίσκεψή σας σε κατάστημα παιχνιδιών.
Και για κάποιο λόγο, αυτό το παιδί απεχθάνεται μέχρι θανάτου τη λάσπη και την κοπριά και τις αυλές, και εσείς είστε μια οικογένεια που λατρεύετε τη λάσπη και την κοπριά και τις αυλές. Έτσι, όταν όλοι βγαίνετε έξω, εκείνος γκρινιάζει και κοπανιέται και κλαίει και ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να βρει τις γαλότσες του και τελικά δηλώνει ότι θέλει να μείνει στο σπίτι και ενώ εσείς ίσως τελικά συμφωνήσετε μαζί του, μετά θέλει να μείνει και κάποιος άλλος μαζί του και αυτός ο άλλος να είστε εσείς.
Αποχαιρετήστε λοιπόν την κηπουρική, μαμά/μπαμπά, γιατί τώρα πρέπει να ψυχαγωγήσετε ένα κακοδιάθετο 4χρονο. Διαφορετικά, όλοι οι άλλοι θα το ακούνε να ουρλιάζει και να κλαίει και τελικά κανένας δεν θα περάσει καλά. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν υπάρχει καλή επιλογή.
Και προσπαθήστε να λέτε τη λέξη «γαμώτο» μόνο από μέσα σας, διαφορετικά εκείνος θα την πιάσει αμέσως και μετά οι άλλοι θα κατηγορούν εσάς.
Ένα γκρινιάρικο παιδί αρκεί για να εξαντλήσει όλη την οικογένεια. Είναι σαν ένα μικρό γκρίζο σύννεφο βροχής που εμφανίζεται ξαφνικά και σας χαλάει όλα τα σχέδια. Ώρα να πάμε για πίτσα; Ο μικρός γκρινιάρης πετάγεται και ουρλιάζει: «Εγώ μισώ την πίτσα!». Μόνο που την προηγούμενη εβδομάδα λάτρευε την πίτσα. Κανένα πρόβλημα. Τώρα όλοι έχουν θυμώσει μαζί του και έχουν νευριάσει γενικά και αρχίζουν να αμφισβητούν την επιλογή της πίτσας γιατί πηγαίνοντας για πίτσα σημαίνει ότι θα τον ακούνε να γκρινιάζει όλη την ώρα.
Ενδίδουμε στο μικρό τύραννο; Τον τραβάμε με το ζόρι στην πιτσαρία παρά τις κλωτσιές και τα ουρλιαχτά του; Τι είναι καλύτερο την παρούσα στιγμή για την ευτυχία και την αρμονική συνύπαρξη της οικογένειας; Και τι είναι καλύτερο για το μικροσκοπικό τύραννο, που πρέπει να μάθει ότι δεν μπορεί να κάνει κουμάντο σε όλους με την γκρίνια του; Για μία ακόμα φορά, δεν υπάρχει καλή επιλογή.
Ναι, το ξέρω ότι είναι μόλις τεσσάρων. Ξέρω τα πάντα για αυτή την ηλικία. Μεγάλωσα δύο ακόμα αγόρια που πέρασαν από την ηλικία των τεσσάρων, με όλη την προσκόλληση και τα ξεσπάσματα και τα δάκρυά της. Και την γκρίνια της. Αλλά μα το Θεό, κανένας τους δεν γκρίνιαζε όπως αυτό το παιδί.
Το μωρό μου ξεσπάει σε κλάματα για τα πάντα. Για παπούτσια που έχει χάσει. Για παπούτσια που δεν μπορεί να δέσει τα κορδόνια τους. Για το σκύλο που κατεβαίνει από τον καναπέ. Για το λάθος βιβλίο, τη λάθος εκπομπή στην τηλεόραση, τη λάθος μπλούζα ή το λάθος παιχνίδι. Πεινάει. Διψάει. Είναι κουρασμένος. Και αρνείται επίμονα να εκφράσει αυτές τις ανάγκες ευγενικά, όπως «Θέλω να φάω κάτι, μαμά» ή «Τώρα θέλω να πάω σπίτι, μαμά». Οι αδερφοί του είχαν μάθει να το κάνουν στην ηλικία του. Αλλά ο γκρινιάρης μου; Ποτέ. Επιμένει να σας ρωτάει ξανά και ξανά και ξανά πότε θα φύγουμε μέχρι που του βάζετε τις φωνές και δίνετε την εντύπωση στους περαστικούς και σε άλλους γονείς ότι είστε το μεγαλύτερο τέρας. Και νιώθετε σαν τέρας. Αλλά πραγματικά αισθάνεστε ότι το κεφάλι σας θα εκραγεί αν ακούσετε για μία ακόμα φορά το «Είμαι κουρασμένος».
Έτσι, κάνετε υπομονή. Ζείτε με αυτό, περιστασιακά ξεσπώντας. Και ελπίζετε ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν. Ελπίζετε, γιατί δεν μπορείτε να συνεχίσετε να ζείτε άλλο έτσι για πολύ ακόμα. Ειλικρινά, σύμπαν, δεν αντέχω άλλο.
Για την ώρα, το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να απολαμβάνετε τις αγκαλιές του μικρού σας γκρινιάρη, κάθε δευτερόλεπτο που κρατούν – γιατί όσο κι αν τον αγαπάτε, ανυπομονείτε να μεγαλώσει και να αλλάξει.
