Το παιχνίδι με τους συνομηλίκους παραμένει ζωτικής σημασίας ανάγκη για τα παιδιά
Με τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης πρέπει να ξαναμπεί στη ζωή τους συνιστούν οι ειδικοί
Ενώ η πανδημία του κορωνοϊού έχει μικρότερο κίνδυνο προβλημάτων υγείας για τα παιδιά, έχει μεταμορφώσει την κοινωνική ζωή των παιδιών πιο ριζικά από ό,τι θα μπορούσε κανείς να φανταστεί.
Εξήντα τοις εκατό των παιδιών παγκοσμίως, περίπου 1,4 δισεκατομμύρια παιδιά, ζουν επί του παρόντος υπό μερική ή πλήρη κατάσταση κοινωνικής απομόνωσης.
Συναισθηματική ευεξία
Πρόσφατα στοιχεία, που συλλέχθηκαν τις πρώτες εβδομάδες καραντίνας, έδειξαν ότι τα δύο τρίτα των γονέων είχαν ήδη αντιληφθεί ότι το παιδί τους αισθανόταν μοναχικό. Αυτό αντανακλά μια αύξηση περίπου 50% σε σύγκριση με τα κανονικά επίπεδα, η οποία επικεντρώνεται στο πώς αντιμετώπισαν οι οικογένειες την καραντίνα, κι έδειξαν ότι περισσότεροι από τους μισούς γονείς ανησύχησαν για τη συναισθηματική ευημερία του παιδιού τους.
Αυτές οι προκλήσεις για την ψυχική υγεία των παιδιών υποστηρίζονται από μια πρόσφατη ταχεία συστηματική ανασκόπηση, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση επηρεάζουν αρνητικά τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ψυχική υγεία των παιδιών.
Δεδομένων αυτών των γεγονότων, φαίνεται πολύ πιθανό ότι η συναισθηματική υγεία των παιδιών υποφέρει ή υπέφερε από την καραντίνα και για πολλούς αυτές οι συνέπειες θα συνεχιστούν μακροπρόθεσμα. Η κακή συναισθηματική υγεία στην παιδική ηλικία συνδέεται όχι μόνο με μακροχρόνιες δυσκολίες ψυχικής και σωματικής υγείας αλλά και με κακή εκπαίδευση και αρνητικά επαγγελματικά αποτελέσματα.
Αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις επηρεάζουν δυσανάλογα παιδιά από μειονεκτικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας έτσι στις αυξανόμενες ανησυχίες ότι η κοινωνική απομόνωση θα επιδεινώσει τις υπάρχουσες υγειονομικές και κοινωνικές ανισότητες.
Η σημασία του παιχνιδιού
Το παιχνίδι είναι τόσο σημαντικό για την ευημερία των παιδιών, που η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού, άρθρο 31, ορίζει το παιχνίδι ως θεμελιώδες δικαίωμα. Ωστόσο, η σημασία του παιχνιδιού για την ευημερία των παιδιών εξακολουθεί να παραβλέπεται πολύ εύκολα και δυστυχώς ακόμη περισσότερο εν μέσω μιας παγκόσμιας πανδημίας. Για την κοινωνική και συναισθηματική ευεξία, τα παιδιά πρέπει να ασχολούνται με όλους τους τύπους παιχνιδιού.
Αν και μερικά παιδιά θα διαθέτουν περισσότερο χρόνο παίζοντας κατά τη διάρκεια της κοινωνικής απόστασης, είτε μόνα τους είτε με γονείς ή αδέλφια, τα παιδιά έχουν σήμερα έλλειμμα παιχνιδιού επειδή στερούνται της ευκαιρίας να παίξουν με συνομηλίκους. Το παιχνίδι με συνομηλίκους έχει πολύ σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Χωρίς αυτό, τα παιδιά μπορούν να αισθάνονται μοναχικά και απομονωμένα.
Το παιχνίδι είναι ιδιαίτερα ευεργετικό όταν τα παιδιά αισθάνονται άγχος. Σε πολύ αγχωτικές καταστάσεις, και όπου τα παιδιά στερούνται ευκαιριών παιχνιδιού (π.χ. ζώνες πολέμου, νοσοκομείο, ορφανοτροφεία), υπάρχουν ενδείξεις ότι η επαναφορά ευκαιριών παιχνιδιού με άλλα παιδιά είναι θεραπευτική.
Το παιχνίδι βοηθά τα παιδιά να εργαστούν μέσα από συναισθήματα, να κατανοήσουν τα πράγματα που δυσκολεύονται να κατανοήσουν και υποστηρίζει την αντιμετώπισή τους και τη συναισθηματική τους ανθεκτικότητα και συνεπώς πρέπει να αποτελεί σημαντικό μέλημα η ευκαιρία να παίξουν με τους συνομηλίκους τους.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα στοιχεία, οι ειδικοί προτείνουν, εκτός σχολείου, να επιτρέπεται στα παιδιά να παίζουν με τους φίλους τους το συντομότερο δυνατό, ακόμη και αν οι συγκεντρώσεις παιδιών είναι πολύ μικρές, πρέπει να πραγματοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους ή να περιορίζονται αρχικά σε συχνότητα.
Μέσα στα σχολεία, ένας παραδοσιακός χρόνος διακοπής μπορεί να μην είναι δυνατός, ενώ η κοινωνική απόσταση παραμένει απαραίτητη, αλλά με λίγη δημιουργικότητα, ελπίζουν ότι όλα τα παιδιά μπορούν να έχουν συχνές ευκαιρίες να παίζουν με τους φίλους τους κάθε μέρα. Το ελεύθερο παιχνίδι όπου τα παιδιά επιλέγουν τι θέλουν να κάνουν και πώς θέλουν να παίξουν είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τη σωματική και ψυχική ευεξία των παιδιών.
Συνιστούν να παίζουν και να μαθαίνουν σε εξωτερικούς χώρους, όπου οι σχολικές εγκαταστάσεις το επιτρέπουν και δεδομένης της πιθανής μείωσης του κινδύνου μόλυνσης σε εξωτερικούς χώρους. Το παιχνίδι στο ύπαιθρο, ειδικότερα, συνδέεται με τη βελτιωμένη σωματική υγεία, καθώς και την κοινωνική και συναισθηματική υγεία και υπάρχουν πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα των εξωτερικών μαθησιακών προσεγγίσεων.
Τα παιδιά δεν μπορούν να μάθουν αποτελεσματικά όταν παλεύουν συναισθηματικά. Είναι σημαντικό να δοθεί στα σχολεία ο χρόνος, οι πόροι και η σαφής καθοδήγηση για να επικεντρωθούν στη συναισθηματική ευεξία και να ενθαρρύνουν το παιχνίδι ως προτεραιότητα, παρά μόνο την ακαδημαϊκή πρόοδο. Ωστόσο, καταλαβαίνουμε ότι πολλοί εκπαιδευτικοί και οι γονείς θα ανησυχούν για τους κινδύνους που ενέχουν τα παιδιά επιτρέποντάς τους να παίζουν μεταξύ τους καθώς και ανησυχίες για την ακαδημαϊκή πρόοδο.
Για να αντιμετωπιστούν αυτές τις ανησυχίες, προτείνουν την ευρεία διάδοση μηνυμάτων δημόσιας υγείας που κοινοποιούν τα κοινωνικά και συναισθηματικά οφέλη του παιχνιδιού με τους συνομηλίκους, μαζί με σαφή καθοδήγηση για τυχόν αντικειμενικούς κινδύνους για τη σωματική υγεία των παιδιών.
Θα υπάρξουν πολλές παραλλαγές στις εμπειρίες απομόνωσης των παιδιών και στις ανησυχίες τους για επιστροφή στο σχολείο. Για πολλά παιδιά που επιστρέφουν στο σχολείο μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα στο σπίτι θα είναι δύσκολο και ενοχλητικό.
Μερικά παιδιά χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη με αυτήν τη μετάβαση από άλλα, όπως παιδιά που αντιμετωπίζουν θλίψη, παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και παιδιά με υπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας. Όπου είναι απαραίτητο, οι οικογένειες και το εκπαιδευτικό προσωπικό πρέπει να συνεργαστούν για την ανάπτυξη μεμονωμένων σχεδίων για τη μετάβαση των παιδιών στο σχολείο.
(το άρθρο έχει στηριχθεί σε δημοσιευμένη μελέτη από το acamh.org)
