«Μαμά, μη βάζεις τις ζωγραφιές μου στην ανακύκλωση…»
Μερικά από τα παράπονα των παιδιών δεν φτάνουν ποτέ στ’ αφτιά μας… αλλά τα πληγώνουν απίστευτα!
Πολλές φορές ως γονείς έχουμε πολλές ανησυχίες, πολλές ανασφάλειες ως προς τον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά, αλλά ενίοτε έχουμε κι αρκετές προσδοκίες ή απαιτήσεις από τον τρόπο που εκείνα συμπεριφέρονται. Πόσες φορές ωστόσο αναρωτιόμαστε αν κάνουμε πράγματα που ενοχλούν ή δεν αρέσουν στα παιδιά, κι αν έστω κι άθελά μας τα πληγώνουμε….
Στη σκέψη και στον προβληματισμό αυτό μπήκα πρόσφατα, όταν καλεσμένη σε ένα δημοτικό σχολείο για ένα σεμινάριο δημιουργικότητας, έδινα την επιλογή στα παιδιά είτε να κρατήσουν αυτό που έφτιαξαν είτε να το δώσουν σε μένα – τα περισσότερα παιδιά αποφάσισαν να το κρατήσουν για να το δείξουν στην οικογένειά τους, κάποια το έδωσαν σε μένα, ένα ωστόσο ήρθε και μου το έδωσε λέγοντας: «κυρία, σας το δίνω – έτσι κι αλλιώς η μαμά μου ό,τι της πάω το βάζει στην ανακύκλωση»…
Εκείνη τη στιγμή μαζί με το παράπονο της μικρής ήχησαν διάφορα καμπανάκια και συναγερμοί μέσα μου για το τι λάθη μπορεί να έχω κάνει κι εγώ ασυναίσθητα στο γιο μου και πόσο εύκολο είναι να πληγώσουμε ένα παιδί χωρίς καν να το αντιληφθούμε. Έτσι μάζεψα μερικά «παράπονα» των παιδιών που ίσως να μη φτάσουν ποτέ στα αφτιά μας, αλλά καλό θα είναι να προσέξουμε να μην δώσουμε αφορμή στα παιδιά για να τα πουν και κυρίως να τα διορθώσουμε ή αλλάξουμε για να μη συνεχίσουν να τα νιώθουν ως παράπονα.
Την προσοχή σου, παρακαλώ!
Όταν ένα παιδί σου δείχνει κάτι που έφτιαξε: δώστε του χρόνο και προσοχή, πείτε του τι σας αρέσει, επιβραβεύστε το, ακόμα και αν δεν το βρίσκετε κάτι ιδιαίτερο ή σημαντικό για εκείνο σημαίνει πολλά. Αν θέλετε να το βελτιώσει, βρείτε έναν ευγενικό τρόπο να του πείτε τι μπορεί να αλλάξει χωρίς όμως να το μειώσετε ή να το κάνετε να αισθανθεί άσχημα.
Δεν υπάρχει «γιατί, έτσι!»: Κάποια στιγμή τα αποθέματα υπομονής ακόμα και των πιο ζεν ή υπομονετικών γονιών εξαντλούνται, ωστόσο όταν απαιτούμε ή ζητάμε κάτι από τα παιδιά κι εκείνα ρωτάνε «γιατί», η απάντηση «γιατί έτσι!», δεν κλείνει ένα θέμα ακόμα κι αν φαίνεται ότι το τακτοποιεί… Αντιθέτως, ανοίγει έναν φαύλο κύκλο κακής επικοινωνίας.
Όταν το «σε λίγο»… δεν έρχεται ποτέ: Δεκτόν, όλες οι στιγμές δεν είναι ίδιες και υπάρχουν πράγματα που επείγουν ή είναι πιο σημαντικά από άλλα… Αλλά όταν λέμε σε ένα παιδί που ζητάει την προσοχή μας, που θέλει να μας πει ή να μας δείξει κάτι, «σε λίγο» – αυτό το «σε λίγο» κάποτε πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Κι αυτό καλό είναι να γίνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και δίνοντας την προσοχή σας στο παιδί κι όχι απλώς να θέλετε να του κάνετε χάρη ή να κάνετε κάτι απλώς για να τελειώνετε…
Ο περίεργος καθρέφτης των άλλων
Τα παιδιά, τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, αποκτούν την εικόνα του εαυτού τους σε μεγάλο βαθμό απ’ αυτό που εισπράττουν από τους άλλους, απ’ αυτό που οι άλλοι τους κάνουν να νιώθουν. Η ενθάρρυνση, η εμπιστοσύνη, η υποστήριξη, ο τρόπος που οι γονείς τους μιλάνε, τους φέρονται, ο χρόνος που περνάνε μαζί, το πώς δείχνουν την αγάπη και την τρυφερότητά τους, παίζει σημαντικό ρόλο ως προς το θα αρχίσουν τα ίδια να βλέπουν και να αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους. Το αν θα πιστεύουν στις δυνατότητές τους, αν θα έχουν αυτοπεποίθηση ή αν θα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι κάτι που ξεκινάει από την οικογένειά τους και τη μεταξύ σχέση, επαφή κι επικοινωνία των μελών.
Κι οι λεπτομέρειες είναι αυτές που κάνουν τη διαφορά. Χρησιμοποιείτε την οπτική επαφή, να κοιτάτε τα παιδιά όταν σας μιλούν και όταν τους απευθύνετε τον λόγο. Αν το πρόγραμμά σας είναι πιεστικό καθιερώστε ένα συγκεκριμένο χρόνο που θα ξέρουν ότι είναι ο δικός σας χρόνος και ότι τότε μπορούν να σας πουν όλα όσα έχουν ανάγκη. Δώστε τους την ευκαιρία και την ελευθερία να εκφραστούν δημιουργικά και να ανακαλύψουν τι τους αρέσει, με εσάς όμως να έχετε ενεργό ρόλο σε αυτή τους την ανακάλυψη.
Και να τους λέτε ότι τα αγαπάτε, όσο πιο συχνά μπορείτε, και να τους το δείχνετε…