Οι ευτυχισμένες παιδικές αναμνήσεις είναι το πιο γερό δίχτυ ασφαλείας
Και είναι πολύτιμο εφόδιο ζωής για όλη την ενήλικη ζωή ενός ατόμου
Μεγαλώνοντας, όλο και πιο πολύ συνειδητοποιούμε πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην ενήλικη ζωή μας η παιδική ηλικία που βιώσαμε. Όσο πιο ευτυχισμένοι ήμασταν ως παιδιά, όσες περισσότερες αναμνήσεις έχουμε που το αποδεικνύουν αυτό μέσα μας, τόσο πιο γερά θεμέλια νιώθουμε ότι έχουμε και τόσο πιο ασφαλείς αισθανόμαστε παρά τις αγωνίες και τα σημερινά προβλήματα που ενδέχεται να μας απασχολούν.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του Αμερικανικού Ψυχολογικού Συλλόγου, οι άνθρωποι που έχουν καλές αναμνήσεις από την παιδική τους ηλικία και τις σχέσεις τους με τους γονείς τους είναι πιο υγιείς και πιο ευτυχισμένοι ως ενήλικες. Ενώ παρόμοιες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι οι τραυματικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας μπορεί να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα και να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο εθισμού, προβλήματα ψυχικής υγείας, τραύμα ως ενήλικες και απειλητικές για τη ζωή συνθήκες υγείας.
Επομένως, τι μπορούμε να κάνουμε, ως γονείς, για να βεβαιωθούμε ότι οι αναμνήσεις των παιδιών μας για την παιδική τους ηλικία είναι καλές; Το να προσφέρουμε στο παιδί καλές αναμνήσεις δεν είναι μόνο σημαντικό, είναι απαραίτητο. Ήδη από την αρχή της ζωής του, ένα μωρό μαθαίνει πόσο συχνά ικανοποιούνται οι ανάγκες του και αρχίζει να αξιολογεί εάν ο κόσμος του είναι εντάξει ή ασφαλής. Εάν η οικογένειά του είναι σταθερή, το παιδί θα έχει σταθερότητα. Αν του συμβεί μια τραυματική εμπειρία, αυτό θα είναι μια ρωγμή στον κόσμο του. Αυτό που θα βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει κάτι τραυματικό και να αποκτήσει ανθεκτικότητα είναι η κοινωνική και συναισθηματική υποστήριξη – και αυτό το κομμάτι αφορά τις αναμνήσεις.
Οι ευτυχισμένες αναμνήσεις είναι ο σημαντικότερος αυτόματος κι εσωτερικός μηχανισμός επούλωσης γύρω από τα τραυματικά πράγματα που όλοι μας βιώνουμε. Για να δημιουργήσουμε αυτό το είδος συναισθηματικής ασφάλειας, δεν χρειάζεται να κάνουμε πολλά. Τα παιδιά μαθαίνουν μέσω του παιχνιδιού, με χαμόγελα και επικεντρωμένα στο παρόν. Ξέρουν πότε είμαστε παρόντες και πότε δεν είμαστε – κι αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι, αλλά να είμαστε εκεί και κυρίως διαθέσιμοι όταν μας έχουν ανάγκη.
Η επαφή, η τρυφερότητα, η οικειότητα, το χάδι, η αγκαλιά δημιουργούν ένα έντονο συναίσθημα θαλπωρής και λειτουργούν ως ασφαλές καταφύγιο ακόμα και για πολλά χρόνια μετά. Τα παιδιά επίσης θυμούνται λέξεις και χαρακτηρισμούς που έχουμε χρησιμοποιήσει για να τα «περιγράψουμε», οπότε είναι σημαντικό να αποφεύγουμε αρνητικά επίθετα που αφορούν απλώς στιγμιαίες συμπεριφορές. Αντίθετα η στήριξη, η ενθάρρυνση και η επιδοκιμασία έχουν πολύ ισχυρότερο και πολύ πιο θετικό αντίκτυπο.
Οι αναμνήσεις χτίζονται χρησιμοποιώντας και αναπτύσσοντας όλες τις αισθήσεις:
Η γεύση: με τα σπιτικά μαγειρευτά φαγητά. Το να φτιάχνουμε γλυκά και να μαγειρεύουμε μαζί με το παιδί. Να γνωρίζουμε μαζί νέες γεύσεις.
Η ακοή: με το να του τραγουδάμε και να του μιλάμε από μωρό, να του διαβάζουμε παραμύθια, να του αφηγούμαστε ιστορίες.
Η όσφρηση: τα καθαρά ρούχα, η μυρωδιά μας, το πώς μυρίζει το σπίτι μας – είναι λεπτομέρειες που εγγράφονται στη μνήμη.
Η όραση: Παρόλο που βλέπουμε και κοιτάζουμε όλη την ώρα, από τη στιγμή που ξυπνάμε μέχρι την ώρα που θα κοιμηθούμε ο εγκέφαλός μας απασχολείται με εκατομμύρια οπτικά ερεθίσματα. Ωστόσο, τι είναι αυτό που εντυπώνεται μέσα μας, ειδικά όταν είμαστε παιδιά; Τα έντονα χρώματα, οι πρώτες εικόνες από κάτι, οι δυνατές συγκινήσεις από κάτι που βλέπουμε. Τα πρόσωπα της οικογένειάς μας, οι εκφράσεις τους.
Η αφή: Από τις πιο δυνατές αισθήσεις της παιδικής και πρώιμης παιδικής ηλικίας. Τα παιδιά μαθαίνουν στην αρχή τον κόσμο με την αφή. Και κυρίως τους μαθαίνουμε με την αφή την αγάπη μας.
Ευτυχισμένη παιδική ηλικία δεν σημαίνει να μεγαλώνει το παιδί στη γυάλα ούτε ότι δεν θα συμβούν άσχημα πράγματα, αυτό που έχει σημασία είναι να έχει ευχάριστες μνήμες που να του δείχνουν ποιος είναι, τι σημαίνει για την οικογένειά του, να μπορεί να επιστρέφει σε αυτές για να αντλεί δύναμη και να μπορεί να χαμογελά με όλα όσα θυμάται.
