Ένα φιλί ή ένα παραμύθι για καληνύχτα
Και ζήσαν αυτοί καλά… ό,τι κι αν έχει μεσολαβήσει μέσα στη μέρα, μην πέφτετε για ύπνο θυμωμένοι ή με μούτρα
Είναι δύσκολο ως γονιός να κρατήσεις ισορροπίες. Πολλές φορές, ή μάλλον τις περισσότερες, η θεωρία απέχει πολύ από την πράξη. Ωραίες όλες οι παιδαγωγικές αρχές, τα συστήματα πειθαρχίας, οι κανόνες για τα όρια και οι συμβουλές για συνέπειες αντί για τιμωρία. Τι γίνεται όμως όταν έχεις περάσει μια δύσκολη μέρα, αν έχεις τα νεύρα σου, κι αν ταυτόχρονα το παιδί σου για τους δικούς του λόγους έχει αποφασίσει να είναι απείθαρχο ή έχει κάνει κάτι για το οποίο πρέπει να του επιβληθούν συνέπειες;
Τα παιδιά διασκεδάζουν μερικές φορές δοκιμάζοντας τις αντοχές και τις αντιδράσεις των γονιών τους. Μερικές φορές αυτό που εμείς εισπράττουμε ως κοροϊδία, ως ασέβεια ή ως έλλειψη σεβασμού δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα απλό παιχνίδι για εκείνα. Είναι ο δικός τους τρόπος να ζητήσουν την προσοχή μας ή δική τους αντιμετώπιση προς τα προβλήματα των μεγάλων. Για τα παιδιά όλα λύνονται με το παιχνίδι. Για τα παιδιά όλα είναι παιχνίδι…
Όμως για τους μεγάλους δεν ισχύει το ίδιο. Οι προθέσεις ενίοτε των παιδιών παρεξηγούνται, ειδικά αν θεωρηθεί ότι η συμπεριφορά τους παρατράβηξε ή αν είχε ως αποτέλεσμα να γίνει κάποια ζημιά ή να αν ξεστόμισαν κάτι ιδιαίτερα άστοχο, ασύνετο ή προσβλητικό.
Πολύ εύκολα μία πλάκα των παιδιών μπορεί να ξεφύγει, η μια αθώα μεταξύ σας διαφωνία να ανεβάσει και στους δύο τους τόνους και να χαθεί η ψυχραιμία εκατέρωθεν και να ειπωθούν λόγια που κανείς σας δεν τα εννοεί. Ως γονιός είναι καθήκον σας να επαναφέρετε την τάξη και την ισορροπία. Να επιβάλετε τις συνέπειες και να μείνετε σταθερός σε αυτό.
Όμως χωρίς θυμό. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητός ο λόγος για τον οποίο επιβάλλονται συνέπειες. Εξαιτίας της συμπεριφοράς, του αποτελέσματος ή ενδεχόμενης προσβολής. Αν με τη συμπεριφορά σας εξωθήσατε το παιδί να συμπεριφερθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο πρέπει να το αναγνωρίσετε, και να ζητήσετε συγνώμη στο βαθμό που σας αναλογεί. Στη συνέχεια πρέπει να συζητήσετε τι ήταν αυτό που σας ενόχλησε και τι είναι αυτό από την πλευρά του παιδιού που δεν πρέπει να επαναληφθεί. Μπορείτε να το επιπλήξετε, να του επισημάνετε το λάθος του και να του εξηγήσετε σε τι αποσκοπεί η συνέπεια που ακολουθεί.
Όλες τις πράξεις τις διέπει η σχέση αιτίας-αιτιατού, δράσης-αντίδρασης, αιτίας-αποτελέσματος. Το συναισθηματικό κομμάτι ανήκει σε αυτή τη διαδικασία αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή. Μην ενθαρρύνετε τα «μούτρα», τον παρατεταμένο θυμό και γενικώς τα αρνητικά συναισθήματα. Σαφώς και υπάρχουν και αυτά. Σαφώς και αγκαλιάζουμε όλα τα συναισθήματα. Μαθαίνουμε ωστόσο και δείχνουμε με το παράδειγμά μας και στο παιδί πώς να τα διαχειρίζεται.
Δεν τα παραβλέπουμε. Τα αξιολογούμαι και τα επαναπροσδιορίζουμε. Και μαθαίνουμε με δημιουργικό τρόπο να μεταμορφώνουμε τα αρνητικά συναισθήματα σε θετικά. Κάθε περίεργο επεισόδιο με το παιδί μπορεί να γίνει μια ευκαιρία για συμφιλίωση, για ενδυνάμωση της σχέσης, για βελτίωση της επικοινωνίας και για ακόμα πιο αποτελεσματική έκφραση της αγάπης μας.
Για αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην πέφτετε για ύπνο μουτρωμένοι. Ούτε εσείς προς τα παιδιά σας, ούτε τα παιδιά σας προς εσάς. Ο θυμός είναι ένα πολύ τοξικό συναίσθημα. Κι επιπλέον ευθύνεται συχνά για εκδικητικές πράξεις και μνησικακία. Μάθετε στα παιδιά να λένε, να την εννοούν και να δέχονται τη συγνώμη. Κι εσείς με τη σειρά σας μην το κρατάτε μανιάτικο. Βάλτε τα για ύπνο με ένα παραμύθι ή ένα φιλί για καληνύχτα… Αύριο είναι μια καινούργια ημέρα.
