6 πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για τα νηπιακά ξεσπάσματα
Τι μπορούμε να κάνουμε την ώρα της κρίσης και τι πρέπει να αποφεύγουμε.
1. Τα νηπιακά ξεσπάσματα είναι φυσιολογικά. Αν έχετε δει ένα, είναι σαν να τα έχετε δει όλα. Συνήθως αρχίζουν με μια έκρηξη θυμού που σταδιακά ξεθυμαίνει σε σιγανό κλαψούρισμα. Γιατί ακολουθούν συγκεκριμένο μοτίβο; Επειδή ο νηπιακός εγκέφαλος είναι γενετικά προγραμματισμένος να περιέρχεται σε μια κατάσταση «πάλης ή φυγής» όποτε αντιλαμβάνεται οποιαδήποτε απειλή – παρόλο που η προσλαμβάνουσα απειλή στην εποχή μας μπορεί να μην είναι π.χ. ένα ζώο θηρευτής, αλλά το γεγονός ότι το παιδί δεν μπορεί να φάει παγωτό.
2. Δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να διδάξουμε κάτι στο παιδί μας. Σίγουρα δεν είναι η ιδανική ώρα για να του μάθουμε πώς να είναι π.χ. πιο υπομονετικό ή δίκαιο. Στη διάρκεια του ξεσπάσματος το παιδί κυριεύεται από θυμό ή φόβο και δεν είναι σε θέση να επεξεργαστεί π.χ. το συσχετισμό μεταξύ πράξης-συνέπειας και να επικοινωνήσει αποτελεσματικά με τους γονείς του.
3. Το γεγονός ότι ένα παιδί ξεσπάει δεν σημαίνει αυτομάτως πως εμείς έχουμε κάνει κάτι λάθος. Παρόλο που σε ένα ξέσπασμα σε δημόσιο χώρο θα βρεθεί πάντα κάποιος να κρίνει το γονιό, η δική μας προτεραιότητα είναι να βοηθήσουμε το παιδί μας να ηρεμήσει και όχι να προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τις ενοχές μας ή ανησυχούμε για το «τι θα πει ο κόσμος».
4. Δεν πρέπει να βάλουμε τις φωνές στο παιδί μας. Ένα νήπιο που ξεσπάει είναι ήδη συναισθηματικά φορτισμένο και σίγουρα δεν θα το βοηθήσει αν αντιδράσουμε κι εμείς με θυμό. Βάζοντάς του τις φωνές τού περνάμε το μήνυμα ότι οι φωνές είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να διαχειριστούμε μια δύσκολη κατάσταση. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να παραμείνουμε ήρεμοι.
5. Δεν μπορούμε από τη μια στιγμή στην άλλη να ηρεμήσουμε το παιδί μας. Ακόμα και αν υιοθετήσουμε την πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα ξέσπασμα πρέπει να κάνει τον κύκλο του, όπου ο αρχικός θυμός δίνει σταδιακά τη θέση του στη λύπη και την απογοήτευση. Δεν έχει νόημα λοιπόν να πιέζουμε την κατάσταση ζητώντας εκείνη τη στιγμή από το παιδί μας να ηρεμήσει. Μπορούμε όμως να του δείξουμε ότι κατανοούμε τα συναισθήματά του, λέγοντάς του π.χ.: «Το καταλαβαίνω ότι στεναχωρήθηκες που δεν αγοράσαμε παγωτό. Θα σου φτιάξω στο σπίτι τον αγαπημένο σου χυμό». Από την άλλη, ο τρόπος που διαχειριζόμαστε ένα ξέσπασμα εξαρτάται και από τις εκάστοτε συνθήκες. Αν, για παράδειγμα, το παιδί μας το χρησιμοποιεί ως εργαλείο για να πετύχει κάτι, ας πούμε για να αποφύγει να συμμαζέψει τα παιχνίδια του, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να επιμείνουμε να κάνει αυτό που του ζητήσαμε, όχι με θυμό αλλά με συνέπεια.
6. Στο τέλος ενός ξεσπάσματος ας επιβεβαιώσουμε στο παιδί μας την αγάπη μας. Με μια αγκαλιά και ένα φιλί μπορούμε να του δείξουμε πως ό,τι κι αν συμβεί, ακόμα και μετά από μια μεγάλη ένταση, εμείς συνεχίζουμε να το αγαπάμε άνευ όρων. Αν παραμείνουμε θυμωμένοι και του το δείξουμε, π.χ. αποφεύγοντας το παιδί μας μετά το ξέσπασμα, ανοίγουμε το δρόμο για να ριζώσει βαθιά μέσα του μια ανασφάλεια, πως η μεταξύ μας σχέση αγάπης δεν είναι αδιαμφισβήτητη και εφ’ όρου ζωής, αλλά μπορεί να διαταραχθεί αν το παιδί μας δεν είναι διαρκώς «καλό» και «υπάκουο».
