5 απλές συμβουλές για την καλή ανατροφή των παιδιών

Όλοι θέλουμε τα παιδιά μας να εξελιχθούν σε ανθρώπους με ευγένεια, ειλικρίνεια, κατανόηση και διάθεση για προσφορά. Σε πρότυπα, δηλαδή, για τους γύρω τους. Το ερώτημα είναι: πώς θα το πετύχουμε; Σε αυτό θα μας βοηθήσουν οι παρακάτω θεμελιώδεις συμβουλές από ερευνητές του Χάρβαρντ.

1. Περάστε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά σας και κάντε μαζί τους ουσιαστικές συζητήσεις. Αφιερώνοντάς τους χρόνο, τους δίνετε το παράδειγμα ώστε να δείχνουν ενδιαφέρον και τρυφερότητα στους ανθρώπους που αγαπούν, ενθαρρύνετε τις προσπάθειές τους και επιβραβεύετε τις επιτυχίες τους, τα στηρίζετε στα εύκολα και στα δύσκολα και χτίζετε μαζί τους μια σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού, που μπορεί να γίνει το πρότυπο για τις σχέσεις που τα παιδιά σας θα καλλιεργήσουν με άλλους ανθρώπους στο μέλλον.
2. Γίνετε εσείς το καλύτερο πρότυπό τους. Όσο κι αν προσπαθείτε να τα «νουθετήσετε» με λέξεις, δεν έχει νόημα αν με τις πράξεις σας υπονομεύετε τα λεγόμενά σας. Εφαρμόστε λοιπόν στην πράξη τις αξίες που τους διδάσκετε – την ειλικρίνεια, τη μετριοφροσύνη, την προσφορά στις κοινότητές στις οποίες ανήκουν. Όταν κάνετε κάποιο λάθος, επειδή λάθη αναπόφευκτα γίνονται, μη διστάσετε να το παραδεχτείτε μπροστά τους, συμπληρώνοντας όμως ότι θα κάνετε ό,τι περνάει από το χέρι σας για να το διορθώσετε.
3. Κάντε προτεραιότητά σας το ενδιαφέρον για τους άλλους. Έτσι βοηθάτε τα παιδιά να ανεβάσουν ψηλά τον πήχη των ηθικών αξιών τους, όχι μόνο στο σπίτι, αλλά και στο σχολείο και σε όποια άλλη κοινότητα ανήκουν. Τονίστε στα παιδιά σας πόσο σημαντικό είναι να είναι ευγενικά και να δείχνουν ενδιαφέρον για τους άλλους και ενθαρρύνετέ τα, κάθε φορά που καλούνται να λύσουν ένα πρόβλημα, να σκεφτούν με ποιον τρόπο οι επιλογές τους θα επηρεάσουν και τους υπόλοιπους ανθρώπους.
4. Μην απαλλάσσετε τα παιδιά σας από κάθε ευθύνη. Όταν για παράδειγμα τους ζητάτε να μοιραστούν μαζί σας τις δουλειές του σπιτιού, τους διδάσκετε από μικρά ότι δεν μπορούν να τα έχουν όλα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, στο πιάτο. Συζητήστε μαζί τους επίσης για τα σημαντικά προβλήματα του κόσμου, όπως η άνιση κατανομή του πλούτου και η καταστροφή του περιβάλλοντος, και πείτε τους ότι δεν πρέπει να περιμένουν από κάποια κυβέρνηση ή άλλη «ανώτερη δύναμη» να τα λύσει, αλλά είναι στο χέρι τους να συμβάλουν στην αντιμετώπισή τους. Αφήστε τα να επιλέξουν το σκοπό που θέλουν να υπηρετήσουν: για παράδειγμα παρακινήστε τα να προσφέρουν τα παλιά ρούχα και παιχνίδια τους σε ένα φιλοζωικό παζάρι.
5. Βοηθήστε τα να αναγνωρίσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Ενθαρρύνετέ τα να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους και στη συνέχεια παρέχετέ τους τα εργαλεία ώστε να αρχίσουν να τα ελέγχουν –π.χ. παίρνοντας βαθιές ανάσες ή μετρώντας μέχρι να ηρεμήσουν– αλλά και να αρχίσουν να καταλαβαίνουν πώς αισθάνονται οι άλλοι. Ακόμα και τα μικρότερα παιδιά μπορούν να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο των συναισθημάτων, μέσα από βιβλία, ταινίες και φυσικά μέσα από το παιχνίδι.