Το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά
Ο μπαμπάς –όσο και η μαμά– είναι το μεγαλύτερο παράδειγμα για ένα παιδί
Μέχρι τώρα η ψυχολογία και η ανατροφή έδινε μεγαλύτερη βαρύτητα στο ρόλο της μαμάς ως το κυρίαρχο πρόσωπο στην οικογένεια. Ίσης σημασίας κι αξίας ωστόσο είναι και έχει ο μπαμπάς. Όχι μόνο ως προς τα έξοδα και την οικονομική κατάσταση, ούτε μόνο ως προς τις αποφάσεις. Αλλά ως ρόλος. Ως παράδειγμα προς τα παιδιά. Τα παιδιά αντιγράφουν τους γονείς τους. Πέρα από τα γονίδια που κληρονομούν, από τη μέρα που γεννιούνται παρακολουθούν τα πάντα, σε λεπτομέρειες που μερικές φορές δεν είμαστε σε θέση να καταλάβουμε ή να συνειδητοποιήσουμε. Άσχετα από το αν μεγαλώνετε αγόρι ή κορίτσι ή και τα δύο, τα παιδιά βρίσκουν τρόπο να ταυτιστούν με τον μπαμπά τους. Άλλοτε συνειδητά κι άλλοτε ασυνείδητα υιοθετούν συμπεριφορές – δέχονται ή αρνούνται να αποδεχτούν συνήθειες και πολλές φορές στοιχεία που εγγράφονται ως δικά τους χαρακτηριστικά έχουν προκύψει ως αποτέλεσμα είτε μιμητισμού είτε επίδρασης.
Για τους βιολογικούς παράγοντες που κληροδοτούμε στα παιδιά μας δεν είμαστε σε θέση να επιλέξουμε και να φροντίσουμε εμείς να δώσουμε τις καλύτερες δυνατές επιλογές. Για τις συνήθειες ή τις συμπεριφορές που θα «πάρουν» από εμάς μπορούμε να είμαστε πιο προσεχτικοί, καθώς η ευθύνη που κουβαλάμε, τόσο η μαμά όσο και ο μπαμπάς είναι μεγάλη.
Τι είναι λοιπόν σημαντικό εσείς ως μπαμπάς να έχετε υπόψη σας:
Αγάπη πάνω απ’ όλα
Το ότι είστε μπαμπάς, το ότι τα αγαπάτε και σας αγαπούν, δεν είναι κάτι απλό, ούτε κάτι δεδομένο. Η αγάπη είναι πράξη είναι και λέξη. Να τη δείχνετε, να τη λέτε, να την εκφράζετε σε κάθε δυνατή ευκαιρία. Μια μέρα χωρίς αγάπη, είναι μια μέρα χαμένη, παραφράζοντας τη φράση του Τσάρλι Τσάπλιν ότι «μια μέρα χωρίς γέλιο είναι μια μέρα χαμένη» – και μια που το έφερε η κουβέντα, και το γέλιο, το να γελάτε, είναι εξίσου σημαντικό.
Ελευθερία έκφρασης
Όμως δεν υπάρχει μόνο το γέλιο. Υπάρχουν πολλά συναισθήματα, κι αν θέλετε τα παιδιά σας να έχουν ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη, πρέπει κι ο μπαμπάς τους να μπορεί να εκφράζει και να διαχειρίζεται όλη την γκάμα των συναισθημάτων. Μπορεί άνετε να κλάψει μπροστά στα παιδιά του σε μια συγκινητική σκήνη στην παιδική ταινία που παρακολουθούν όλοι μαζί.
Προσοχή στα στερεότυπα
Έτσι όχι μόνο μπορεί να βάλει τα κλάματα, καταργώντας αυτόματα και στην πράξη στο στερεότυπο «οι άντρες/τα αγόρια δεν κλαίνε», αλλά μπορεί να παίξει τόσο με μπάλες αλλά και με κούκλες. Μπορεί να βάλει πλυντήριο, να μαγειρέψει, και να βάλει και τα παιδιά στη διαδικασία να βοηθήσουν με τις δουλειές του σπιτιού.
Η ευγένεια είναι κάτι που διδάσκεται
Η τρυφερότητα και η οικειότητα μερικές φορές μάς κάνουν να χάνουμε τους τρόπους μας… νιώθουμε αρκετά άνετα να «ρευτούμε», να κάνουμε περίεργους ήχους, αλλά και πιο σημαντικό να μιλήσουμε ή να φερθούμε καμιά φορά μεταξύ μας με αγένεια. Να προσέχετε πώς μιλάτε στους άλλους –και κυρίως οι δύο γονείς μεταξύ σας– όταν είναι μπροστά τα παιδιά σας. Επίσης προσέχουμε τη συμπεριφορά μας κι εκτός σπιτιού. Αν ρίχνουμε σκουπίδια, αν δεν προσέχουμε πώς οδηγούμε, αν δεν σεβόμαστε νόμους και κανονισμούς, τα παιδιά το βλέπουν, το καταγράφουν και παίρνουν το λάθος μήνυμα.
Σεβασμός
Αν θέλετε τα παιδιά σας μεγαλώνοντας να σας σέβονται, πρέπει να κερδίσετε τον σεβασμό τους. Ο σεβασμός κερδίζετε με τη σωστή επικοινωνία. Με το να μην παίρνετε αποφάσεις για τα παιδιά με το έτσι θέλω. Το κίνητρό σας πρέπει να είναι πάντα η ασφάλεια και το καλό του παιδιού, μην τα φορτώσετε με απωθημένα ή με δικές σας υψηλές προσδοκίες.
Η ώρα του παιχνιδιού
Να παίζετε μαζί τους, για τα παιδιά η ώρα του παιχνιδιού είναι ιερή. Αν γίνετε εφευρετικοί και παίζετε μαζί τους πρωτότυπα παιχνίδια, θα γίνουν δημιουργικά. Αν δεν τα αφήνετε μόνο να κερδίζουν θα μάθουν να χάνουν. Αν δεν εκνευριστείτε όταν χάσετε, θα μάθουν να διαχειρίζονται την ήττα. Αν δεν είστε πολύ ανταγωνιστικοί δεν θα φοβούνται να τα «βάλουν» μαζί σας ή με κάποιον που θεωρούν ανώτερο από τον εαυτό τους. Αν σέβεστε τους κανόνες του παιχνιδιού θα μάθουν να σέβονται. Αν υπάρξουν κυρώσεις όταν κάποιος δεν σεβαστεί τους κανόνες θα καταλάβει ότι υπάρχουν όρια.
Φωτεινός παντογνώστης
Τα παιδιά έχουν ερωτήσεις, έχουν απορίες για όλα. Θέλουν να μάθουν τα πάντα και οι πρώτοι στους οποίους θα απευθυνθούν είναι οι γονείς τους. Έχουν μια τάση να εξιδανικεύουν τόσο τη μαμά όσο και τον μπαμπά τους. Να απαντάτε με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις τους, ακόμα κι όταν μεγαλώσουν, μη τα αποθαρρύνετε, μη φοβηθείτε ωστόσο να τους πείτε ότι δεν τα ξέρετε όλα. Μην πείτε κάτι που δεν ισχύει, μην πείτε, ψέματα ή μην τα αποπάρετε για να τα ξεφορτωθείτε αν δεν ξέρετε την απάντηση σε κάτι. Πείτε την αλήθεια, πείτε ότι δεν το ξέρετε και ψάξτε το μαζί τους – ή ζητήστε τους χρόνο να τους απαντήσετε μόλις το ψάξετε.
Τα παιδιά είναι κομμάτι του εαυτού σας, όσο μπορείτε φροντίστε να τους δίνετε το καλύτερο κομμάτι του εαυτού σας – αλλά πάνω απ’ όλα να είστε ο εαυτός σας. Γιατί τα παιδιά μπορεί να είναι οι πιο αυστηροί κριτές μας αλλά είναι και οι πιο δίκαιοι!