Το καλοκαίρι είναι η τέλεια εποχή για να γίνουν τα παιδιά πιο υπεύθυνα
Γιατί κι εκείνα όσο μεγαλώνουν θέλουν να νιώθουν όλο και πιο ανεξάρτητα
Το καλοκαίρι έχει ήδη φτάσει σχεδόν στη μέση και περίπου στη μέση είναι και οι καλοκαιρινές διακοπές των παιδιών. Οι δικές σας διακοπές μπορεί να μην έχουν καν αρχίσει και ίσως έχετε πιάσει τον εαυτό σας να μετράει αντίστροφα τις μέρες που θα ανοίξουν τα σχολεία… Αν, ωστόσο, αυτό το μέτρημα σας κάνει να αγχώνεστε περισσότερο με τη σκέψη ότι από Σεπτέμβριο θα έχετε πολλές περισσότερες σκοτούρες, υποχρεώσεις και ευθύνες, μήπως είναι η ώρα να δώσετε κάποιες από τις αρμοδιότητές σας στους καθ’ ύλην αρμόδιους;
Τώρα που έχουν χαλαρώσει αρκετά, έχουν ξεκουραστεί και έχουν αφήσει πίσω τους το αυστηρό πρόγραμμα του σχολείου και της χειμερινής καθημερινότητας, αιφνιδιάστε τα με το μαλακό και αρχίζετε να βάζετε σιγά σιγά μέσα στη μέρα τους μικρά καθήκοντα που τα αφορούν και που είναι σημαντικό να αρχίζουν να εκτελούν μόνα τους ώστε κάποια στιγμή (στο κοντινό μέλλον κι όχι όταν πάρουν απολυτήριο λυκείου) να μπορούν να είναι σε θέση να είναι υπεύθυνα για τον εαυτός τους σε ικανοποιητικό βαθμό.
Αρχίστε με απλά πράγματα
- Για παράδειγμα τη μία μέρα πείτε: «Σήμερα θα φτιάξεις μόνο σου το πρωινό» ή αν είναι πιο μικρό «όταν τελειώσεις το πρωινό σου θα βάλεις τα πιάτα στο νεροχύτη».
- Όταν έρθει η ώρα να πάτε στην παραλία φροντίστε να έχει τη δική του τσάντα για την οποία να είναι μόνο εκείνο υπεύθυνο. Προσοχή: Μην υποκύψετε στην γκρίνια τύπου «πού είναι η πετσέτα μου;», «πού είναι το μαγιό μου» «δεν χωράει το φτυαράκι στην τσάντα» – φτιάξτε του μία φορά (έστω δύο φορές) την τσάντα του με την προϋπόθεση να είναι δίπλα σας και να σας βλέπει, δείξτε του πού είναι το καθετί που χρειάζεται, εξηγήστε του που πρέπει να επιστρέφει το καθετί και ποια είναι η θέση απ’ όπου την επόμενη φορά θα το αναζητήσει.
- Κάντε «παιχνίδια» με ασκήσεις χρόνου: Όλοι έχουμε υπάρξει παιδιά οπότε ξέρουμε από προσωπική πείρα ότι στα παιδιά (μεταξύ μας και σε κανέναν) δεν αρέσει να του λένε τι να κάνει. Ειδικά αναπτύσσουν από μικρά αλλεργία σε οτιδήποτε υποχρεωτικό και σε αρκετά «πρέπει». Η δε «έννοια του χρόνου» στα παιδιά παραείναι σχετική. Όμως αυτό στο οποίο δεν μπορούν να αντισταθούν εύκολα τα παιδιά είναι οι προκλήσεις και τα παιχνίδια. Τώρα λοιπόν που έχετε την άνεση του χρόνου… εκμεταλλευτείτε το! Βάλτε τα στη διαδικασία να χρονομετρούν το χρόνο τους για διάφορες απλές καθημερινές ιεροτελεστίες «σε πόση ώρα θα φάνε το πρωινό τους», «σε πόση ώρα θα είναι έτοιμα για να πάτε στη θάλασσα» «σε πόση ώρα θα πλύνουν τα δόντια τους» – και κάντε ως παιχνίδι να θέλουν να μειώσουν κι άλλο αυτό τον χρόνο. Όταν φτάσετε στον επιθυμητό χρόνο, ο οποίος θα είναι και ο αναγκαίος χρόνο όταν ξεκινήσουν τα σχολεία, συντηρήστε αυτή τη συνήθεια απλώς ως «ασκήσεις ετοιμότητας».
- Στους περισσότερους αρέσει να νιώθουν «βασιλιάδες» «βασίλισσες» «αρχηγοί»… μπορεί οι βασιλιάδες να έχουν «υπηρετικό προσωπικό» αλλά έχουν κι ευθύνες για το βασίλειό τους… Έτσι όσο το παιδί μεγαλώνει σταματήστε να του κάνετε το υπηρετικό προσωπικό κι αρχίστε να το κάνετε να νιώθει ότι είναι ο βασιλιάς στο βασίλειό του. Δηλαδή στο δωμάτιό του, και αυτό σημαίνει να το κρατάει σε καλή κατάσταση, να βοηθάει στον καθαρισμό και στην τακτοποίησή του.
- «Μαμά πού είναι το…» Αντί να πάτε να φέρετε ή να εμφανίσετε το οτιδήποτε σας ζητάνε κάθε φορά, απλώς πείτε τους πού είναι. Δείξτε τους πού να το αναζητάνε και δείξτε τους πώς να το παίρνουν χωρίς να αφήνουν πίσω τους χάος. Πολλές φορές οι μαμάδες για να γλιτώσουμε το «μετά» αυτής της αναζήτησης προτιμάμε να γλιτώσουμε κόπο και να τους το πάμε – αλλά έτσι εγκαθιστούμε «κακές συνήθειες».
Το να κάνουν κάποια ζημιά είναι μέσα στο πρόγραμμα, το να θέλουν να λουφάρουν επίσης, θα υπάρχουν εύκολες μέρες και δύσκολες μέρες, μπορεί να υπάρξει γκρίνια, μπορεί να υπάρξει εκνευρισμός, αλλά αν το κάνετε με χαλαρό τρόπο, λίγο λίγο, και να φαίνεται σαν παιχνίδι θα καταφέρετε να τα μυήσετε στον κόσμο των ευθυνών χωρίς καν να το καταλάβουν. Μη τα μαλώσετε για τις ζημιές και τα λάθη, ανεχθείτε την γκρίνια τους κάθε φορά που θα ξεχνάνε κάτι, αναγνωρίστε την προσπάθειά τους και πείτε το, ενθαρρύνετε τα, επαινέστε τα, δείξτε τους ότι εκτιμάτε αυτό που κάνουν ή προσπαθούν να κάνουν και θα αρχίσουν να εκτιμούν και εκείνα περισσότερο όσα κάνετε για αυτά, όσα έχετε ήδη κάνει και όσα θα συνεχίσετε να κάνετε…