Ο εγκέφαλός τους φταίει! Γιατί οι έφηβοι παίρνουν συχνά άστοχες αποφάσεις

Οι ενήλικες παρουσιάζουν μια γενική τάση να λαμβάνουν καλύτερες αποφάσεις από τους έφηβους και αυτή η βελτίωση οδηγεί σε αύξηση σε συγκεκριμένες και πιο εξελιγμένες συμπεριφορές επιλογής, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 14 Νοεμβρίου στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης PLOS Biology από τους Vanessa Scholz και Lorenz Deserno και συναδέλφων από το Πανεπιστήμιο του Würzburg της Γερμανίας.

Η μάθηση και η λήψη αποφάσεων αλλάζουν σημαντικά από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή.

Οι έφηβοι υφίστανται αναπτυξιακές αλλαγές σε συγκεκριμένες συμπεριφορές επιλογής, όπως συμπεριφορές που κατευθύνονται προς τον στόχο και κινητήριες επιρροές στην επιλογή.

Επίσης, εμφανίζουν σταθερά υψηλά επίπεδα «θορύβου» απόφασης, δηλαδή επιλέγουν τις μη βέλτιστες επιλογές.

Ωστόσο, παραμένει άγνωστο εάν αυτές οι παρατηρήσεις –η  ανάπτυξη συγκεκριμένων και πιο περίπλοκων διαδικασιών επιλογής και υψηλότερος θόρυβος απόφασης– είναι ανεξάρτητες ή σχετικές.

Είναι πιθανό η ανάπτυξη συγκεκριμένων διαδικασιών επιλογής να επηρεαστεί από αλλαγές που εξαρτώνται από την ηλικία στον θόρυβο των αποφάσεων.

Για να δοκιμάσουν αυτή την ιδέα, οι Scholz και Deserno και οι συνεργάτες τους ανέλυσαν δεδομένα από 93 συμμετέχοντες ηλικίας μεταξύ 12 και 42 ετών.

Οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν τρεις εργασίες ενίσχυσης μάθησης: μια εργασία που αξιολογεί τις επιρροές κινήτρων στις επιλογές, μια εργασία μάθησης που συλλαμβάνει την προσαρμοστική λήψη αποφάσεων ως απάντηση στις περιβαλλοντικές αλλαγές και μια εργασία μέτρησης της συμπεριφοράς που κατευθύνεται προς τον στόχο.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι τα επίπεδα θορύβου συσχετίστηκαν έντονα μεταξύ των εργασιών ενίσχυσης μάθησης.

Ουσιαστικά, τα επίπεδα θορύβου μεσολάβησαν αυξήσεις ανάλογα με την ηλικία σε πιο εξελιγμένες συμπεριφορές επιλογής και κέρδη απόδοσης.

Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο μη ειδικός θόρυβος μεσολαβεί στην ανάπτυξη πολύ συγκεκριμένων λειτουργιών ή στρατηγικών.

Ένας λόγος για αυτά τα αποτελέσματα της διαμεσολάβησης θα μπορούσε να είναι η περιορισμένη διαθεσιμότητα γνωστικών πόρων στους εφήβους λόγω της συνεχούς ανάπτυξης των περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον γνωστικό έλεγχο.

Η κατοχή λιγότερων γνωστικών πόρων μπορεί να κάνει τους εφήβους πιο επιρρεπείς να βασίζονται σε υπολογιστικά φθηνότερες στρατηγικές αποφάσεων, καθιστώντας τους πιο επιρρεπείς σε συναισθηματικές, παρακινητικές και κοινωνικές επιρροές.

Συνολικά, η μελέτη παρέχει νέες γνώσεις σχετικά με τις υπολογιστικές διαδικασίες που διέπουν τις αναπτυξιακές αλλαγές στη λήψη αποφάσεων.

Σύμφωνα με τους συγγραφείς, μελλοντική εργασία μπορεί να αποκαλύψει τη νευρωνική βάση καθώς και την αναπτυξιακή και κλινική σχέση του θορύβου απόφασης για νευροαναπτυξιακές διαταραχές.

Οι συγγραφείς προσθέτουν, «Οι έφηβοι παίρνουν λιγότερο βέλτιστες, τις λεγόμενες “θορυβώδεις” αποφάσεις. Ενώ αυτές οι θορυβώδεις αποφάσεις μειώνονται όταν μεγαλώνουν, αυτή η μείωση συνδέεται επίσης με την ανάπτυξη βελτιωμένων σύνθετων δεξιοτήτων λήψης αποφάσεων, όπως ο προγραμματισμός και η ευελιξία».