5 (ή 3) μαγικές λέξεις που θα καταπραΰνουν το ξέσπασμα ενός θυμωμένου παιδιού
Μετατρέποντας την αντιδραστικότητα σε εμπιστοσύνη με πέντε απλές λέξεις.
Ως γονιός, είναι δύσκολο να δεις το παιδί σου να ταλαιπωρείται από ένα συναισθηματικό ξέσπασμα. Είτε είναι απογοητευμένο, πληγωμένο ή συγκλονισμένο, τα μεγάλα συναισθήματα μπορεί να οδηγήσουν σε έντονα ξεσπάσματα που σας αφήνουν να αισθάνεστε ανίσχυροι. Σε αυτές τις στιγμές, τέσσερις απλές λέξεις μπορούν να βοηθήσουν: «Βλέπω ότι κάτι σε δυσκολεύει». Το παιδί σας με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αισθάνεται ότι αναγνωρίζεται, ότι γίνεται κατανοητό και ότι είναι ορατό από εσάς και αυτό φέρνει μια εκπληκτική αίσθηση ηρεμίας και στους δύο σας. Αν και μπορεί να μοιάζει αδιανόητο να λες τόσο απλές λέξεις όταν μαίνεται μια καταιγίδα συναισθημάτων, ωστόσο καθώς προσφέρουν αναγνώριση του πόνου και της απογοήτευσης, συχνά είναι τα κλειδιά για να μειώσετε την ένταση.
Αυτή η προσέγγιση για την ηρεμία των παιδιών σε έντονες στιγμές βασίζεται σε αρχές που ενθαρρύνουν ήπιες, κατανοητές απαντήσεις για να διευκολύνουν την προκλητική συμπεριφορά. Ας διερευνήσουμε γιατί αυτές οι λέξεις λειτουργούν τόσο καλά, πώς μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά και μερικές πρακτικές συμβουλές για να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Γιατί λειτουργούν αυτές οι λέξεις
Όταν ένα παιδί, όπως η 7χρονη Λίνα, βρίσκεται στη μέση ενός ξεσπάσματος, συχνά αδυνατεί να επεξεργαστεί περίπλοκους συλλογισμούς ή να ανταποκριθεί σε εντολές. Λέγοντας «Βλέπω ότι δυσκολεύεσαι» ή «βλέπω ότι κάτι σε δυσκολεύει, δίνεται στο παιδί να καταλάβει ότι δεν είστε εκεί για να το μαλώσετε ή για να προσπαθήσετε να το «διορθώσετε» εκείνη τη στιγμή. Επικυρώνετε χωρίς να τροφοδοτείτε τον θυμό. Για τα παιδιά, η αναγνώριση από έναν γονέα μπορεί να είναι μια συναισθηματική σανίδα σωτηρίας. Μπορεί να μην έχουν τα λόγια για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, αλλά το να ακούνε ότι καταλαβαίνετε τον αγώνα τους, τα βοηθά να αισθάνονται λιγότερο μόνα.
Πάρτε τον Γιάννη, για παράδειγμα, ο οποίος είχε συχνά καταρρεύσεις για φαινομενικά δευτερεύοντα ζητήματα, όπως ρουτίνες πριν τον ύπνο ή τα παιχνίδια με την αδερφή του. Η μητέρα του διαπίστωσε ότι λέγοντας ήρεμα: «Βλέπω ότι δυσκολεύεσαι», οι έντονες αντιδράσεις του μειώθηκαν σταδιακά. Για τον Γιάννη, καταλαβαίνοντας ότι η απογοήτευσή του γινόταν αντιληπτή χωρίς κρίση, του επέτρεψε να αρχίσει να ηρεμεί μόνος του.
Συμβουλές για τη χρήση αυτών των λέξεων
1. Κρατήστε υπό έλεγχο τα δικά σας συναισθήματα. Όταν το παιδί σας έχει μια κατάρρευση, το ένστικτό σας μπορεί να είναι να αντιδράσετε με απογοήτευση. Ωστόσο, το να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να αναπνεύσετε πριν μιλήσετε μπορεί να κάνει τη διαφορά. Όταν διαμορφώνετε την ηρεμία, βοηθάτε επίσης το παιδί σας να τακτοποιηθεί. Θυμηθείτε, από σας αντλούν παραδείγματα. Θα είναι πιο πιθανό να ακολουθήσουν το παράδειγμά σας εάν δείξετε ότι είστε ήρεμοι.
2. Η χρήση της παύσης. Αφού πείτε «Βλέπω ότι δυσκολεύεσαι», κάντε μια παύση και δώστε στο παιδί σας μια στιγμή να αφήσει τις λέξεις να ησυχάσουν μέσα του. Δεν πρόκειται για άμεση διόρθωση της κατάστασης. Έχει να κάνει με το να δείξετε ότι είστε πρόθυμοι να καθίσετε μαζί του στον αγώνα του χωρίς να το πιέσετε να νιώσει καλύτερα κατόπιν εντολής. Οι καταρρεύσεις συχνά χρειάζονται χρόνο για να υποχωρήσουν. Η παύση αφήνει χώρο για να ξετυλιχθούν τα συναισθήματα του παιδιού σας με ασφάλεια.
Προσφέροντας ενσυναίσθηση αντί για λύσεις
Ενώ λέτε: «Βλέπω ότι δυσκολεύεσαι» παρέχετε μια άγκυρα για το παιδί σας, η προσθήκη φράσεων με ενσυναίσθηση μπορεί να το βοηθήσει να νιώσει ακόμα πιο κατανοητό. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε, «Αυτό φαίνεται δύσκολο για εσάς αυτή τη στιγμή, και αυτό είναι εντάξει». Αυτή η προσέγγιση είναι αποτελεσματική για μεγαλύτερα παιδιά, όπως ο 10χρονος Σπύρος, ο οποίος νιώθει πιο «μεγάλος» και εκτιμά ότι οι γονείς του τον λαμβάνουν στα σοβαρά. Άρχισε να πιστεύει ότι τα συναισθήματά του ήταν σεβαστά αντί να απορρίπτονται.
Στο βιβλίο του, 10 Days to a Less Defiant Child, ο Jeffrey Bernstein τονίζει τη σημασία της ενσυναίσθησης για την εκτόνωση των έντονων συναισθημάτων. Η ενσυναίσθηση καθησυχάζει ένα παιδί ότι δεν έχει πρόβλημα επειδή αισθάνεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο, κάτι που είναι κρίσιμο για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Τα παιδιά που αισθάνονται επικυρωμένα είναι πιο πιθανό να ηρεμήσουν και λιγότερο πιθανό να καταφύγουν στην περιφρόνηση στο μέλλον.
Ενθαρρύνετε την έκφραση μετά την κατάρρευση
Αφού περάσει μια κατάρρευση, ενθαρρύνετε απαλά το παιδί σας να μιλήσει για την εμπειρία του εάν είναι έτοιμο. Για μικρότερα παιδιά όπως η Ειρήνη, αυτό μπορεί να είναι τόσο απλό όσο να πείτε: «Θα ήθελες να μου πεις τι ένιωσε να σε δυσκολεύει τόσο;» Για μεγαλύτερα παιδιά, μπορείτε να πείτε: «Όταν νιώσεις ξανά έτσι, τι μπορώ να κάνω για να σε βοηθήσω;» Το να τους επιτρέψετε να ανακαλούν την περίοδο μετά την κατάρρευση τους δείχνει ότι είναι ασφαλές να εκφραστούν, ακόμη και μετά από έντονα συναισθήματα.
Γιατί η συνέπεια είναι το κλειδί
Η χρήση του «Βλέπω ότι δυσκολεύεσαι» βοηθά συνεχώς στην ενίσχυση του μηνύματος ότι είστε στο πλευρό του παιδιού σας. Όσο πιο συχνά το ακούνε, τόσο πιο πιθανό είναι να σας εμπιστευτούν, ακόμα και όταν αισθάνονται εκτός ελέγχου.
Να θυμάστε
Όταν αισθάνεστε ότι τα συναισθήματα του παιδιού σας δεν είναι διαχειρίσιμα, θυμηθείτε ότι αυτές οι πέντε ή τρεις λέξεις μπορούν να είναι μια ισχυρή άγκυρα για αυτό. Παρέχουν μια αίσθηση ασφάλειας, επικύρωσης και μια σύνδεση που το βοηθά να αισθάνεται ότι βλέπετε τον αγώνα του. Όταν ένα παιδί αισθάνεται ότι το βλέπει κανείς, συχνά δεν χρειάζεται να προσπαθήσει τόσο έντονα για να ακουστεί. Με υπομονή, εξάσκηση και ενσυναίσθηση, μπορείτε να τα βοηθήσετε —και τον εαυτό σας— να βρουν πιο ήρεμες ακτές σε στιγμές συναισθηματικής αναταραχής.
