Μαθαίνοντας στα παιδιά πώς να χάνουν
Η διαχείριση της ήττας πρέπει να ξεκινάει από μικρή ηλικία
Για να αποφευχθούν αισθήματα δυσαρέσκειας και πικρίας πολλές φορές οι γονείς κάνουν τα στραβά μάτια όταν παίζουν με τα παιδιά τους. Προκειμένου να τονώσουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών ενίοτε τα αφήνουν να κερδίσουν.
Το παιχνίδι ωστόσο είναι ένας ασφαλής χώρος όπου τα παιδιά μαθαίνουν ή έρχονται σε επαφή με πολλές σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες που αφορούν την πραγματική ζωή.
Επομένως τόσο η νίκη όσο και η ήττα τους προσφέρουν πολλά σπουδαία μαθήματα.
Κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού ή ενός αγώνα τα παιδιά μαθαίνουν να ακολουθούν κανόνες, οδηγίες και συγκεκριμένα βήματα.
Εκπαιδεύονται με έναν χαλαρό και διασκεδαστικό τρόπο να περιμένουν τη σειρά τους, καλλιεργώντας την υπομονή τους.
Εξασκούν την κριτική τους ικανότητα, τηρώντας τους κανόνες ενός παιχνιδιού και αναπτύσσουν το αίσθημα δικαίου.
Ένα παιχνίδι και ειδικά η συμμετοχή σε ένα παιχνίδι πρέπει να γίνεται κυρίως για τη χαρά του παιχνιδιού. Σαφώς κι όλοι όσοι παίζουν θέλουν να κερδίζουν αλλά είναι σημαντικό τόσο η νίκη του άλλου όσο και η ήττα η δική μας να μην καταστρέφει τη χαρά της συμμετοχής και την απόλαυση του παιχνιδιού.
Κι επειδή τα παιδιά συνήθως αντιγράφουν αυτό που βλέπουν και ζούνε, είναι βασικό οι αντιδράσεις και η συμπεριφορά σας πριν, κατά τη διάρκειά και στο τέλος του παιχνιδιού να μη δίνουν λανθασμένα μηνύματα!
Χρησιμοποιήστε τη θέση σας ως ο «χαμένος» σε ένα παιχνίδι για να:
- Δώσετε συγχαρητήρια στον αντίπαλο που κέρδισε, αλλά και σε όσους συμμετείχαν
- Τονίσετε ότι απολαύσατε το παιχνίδι παρά το ότι χάσατε
- Πείτε ότι την άλλη φορά θα προσπαθήσετε περισσότερο
- Επισημάνετε ότι είναι πολύ σημαντικό ότι όλοι τήρησαν τους κανόνες, ότι ήταν ένα δίκαιο παιχνίδι και αποτέλεσμα και ότι δεν έγιναν ζαβολιές
Χρησιμοποιήστε τη θέση σας ως ο «νικητής» σε ένα παιχνίδι για να:
- Επιβραβεύσετε και όσους συμμετείχαν
- Πείτε ότι περάσατε τόσο ωραία που ακόμα κι αν είχατε χάσει το συναίσθημα της χαράς και της απόλαυσης δεν θα μειωνόταν
- Μοιραστείτε το έπαθλο – αν υπάρχει έπαθλο και αν είναι κάτι που μοιράζεται…
- Δώσετε την ευκαιρία να πάρουν τη ρεβάνς – αν το επιθυμούν
Χρησιμοποιήστε τη θέση σας ως ο «χαμένος» σε ένα παιχνίδι για να ΜΗΝ:
- Νευριάσετε!
- Χάσετε την ψυχραιμία σας
- Μιλήσετε άσχημα
- Πετάξετε κάτω το παιχνίδι – ή δείξετε τη δυσαρέσκειά σας κάνοντας κάτι άσχημο, βίαιο ή βγείτε εκτός εαυτού
- Αμφισβητήσετε το αποτέλεσμα (εκτός αν είστε σίγουροι ότι δεν τηρήθηκαν οι κανόνες ή υπήρξαν ζαβολιές)
Χρησιμοποιήστε τη θέση σας ως ο «νικητής» σε ένα παιχνίδι για να ΜΗΝ:
- Μιλήσετε υποτιμητικά για τους αντιπάλους σας
- Πανηγυρίσετε με προσβλητικό προς τους αντιπάλους τρόπο
- Δείξετε ότι παίξατε μόνο για να κερδίσετε κι ότι σας ένοιαζε μόνο η νίκη κι όχι η συμμετοχή κι η απόλαυση του παιχνιδιού
- Αρνηθείτε να δώσετε την ευκαιρία να ισοφαρίσουν
- Δεχτείτε τη νίκη σας αν κάνατε ζαβολιές για να κερδίσετε (ναι ακόμα κι οι γονείς «κλέβουν» καμιά φορά!)
Αγκαλιάστε τα συναισθήματα όλων και καλλιεργήστε την ενσυναίσθηση
Όσο κι αν εκλογικεύουμε καταστάσεις, όσο κι αν εκπαιδεύουμε ή εκπαιδευόμαστε ως προς το να εμφανίζουμε συγκεκριμένες συμπεριφορές, τα συναισθήματα δεν πρέπει να καταπιέζονται αλλά πρέπει να δίνεται ένας χώρος και χρόνος ελεύθερης έκφρασής τους. Είναι απόλυτα φυσιολογικό η νίκη και η ήττα να δημιουργούν διαφορετικής φύσης συναισθήματα.
Όταν νικάμε μαθαίνουμε να εκφράζουμε τα θετικά συναισθήματα που μας πλημμυρίζουν, με έναν τρόπο που να μη θίγει και να μη φέρνει σε δύσκολη θέση αυτούς που έχασαν.
Όταν χάνουμε μαθαίνουμε να δίνουμε έμφαση στα θετικά – στην απόλαυση και στη συμμετοχή του παιχνιδιού. Μαθαίνουμε τα όποια αρνητικά συναισθήματα να τα μεταμορφώσουμε με δημιουργικό τρόπο σε θετικά – για να μάθουμε από τα λάθη και τις αδυναμίες μας, για να γίνουμε καλύτερη, για να γίνουμε πιο δυνατοί.
Αλλά και μόνο η εξοικείωση από μικρή ηλικία με την έννοια της ήττας, βοηθάει τα παιδιά να τη διαχειριστούν πιο εύκολα και πιο αποτελεσματικά.
