Έχει σημασία ο τρόπος που μιλάμε για τα παιδιά μας;

Τους τελευταίους 12 μήνες, οι συνάδελφοί τηςEmily Wood στο Hungry Mind Lab ακούγανε ιστορίες που έλεγαν οι μητέρες για τα παιδιά τους πριν από 25 χρόνια. Οι συναρπαστικές ιστορίες τους για τον φόβο, τον ενθουσιασμό, την εξάντληση και την περηφάνια ηχογραφήθηκαν σε κασέτες, με τους πνιγμένους ήχους των παιδιών τους να προκαλούν χάος, ενώ η πλάτη τους ήταν γυρισμένη. Αναλύουμε αυτές τις ιστορίες για να κατανοήσουμε τη γλώσσα που άκουγαν τα παιδιά στο σπίτι όταν μεγάλωναν. Θέλουμε να μάθουμε αν η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι μητέρες συσχετίζεται με την μετέπειτα ακαδημαϊκή επιτυχία των παιδιών τους.

Όταν λέμε μια ιστορία, δεν λαμβάνουμε συχνά υπόψη την πολυπλοκότητα της γλώσσας που χρησιμοποιούμε. Αντίθετα, εστιάζουμε στο αν αυτό που λέμε είναι αστείο, ενδιαφέρον ή έχει νόημα για τον ακροατή. Μιλάμε με τρόπο που μας έρχεται φυσικά, χρησιμοποιώντας οικείες λέξεις και γλωσσικές δομές με τις οποίες νιώθουμε άνετα. Για μερικούς ανθρώπους, αυτό σημαίνει σύντομες, απλές προτάσεις, ενώ άλλοι μπορεί να χρησιμοποιούν πιο σύνθετη ομιλία με πολλές προτάσεις, διαφορετικούς χρόνους και ένα ευρύ φάσμα λεξιλογίου.

Πολλές από τις διαφορές στον τρόπο με τον οποίο λέμε τις ιστορίες μας σχετίζονται με το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο – την εκπαίδευση, το επάγγελμά μας και το εισόδημά μας. Η χρήση σύνθετης γλώσσας δεν είναι τόσο επιλογή όσο είναι συνέπεια των εμπειριών μας. Στο Hungry Mind Lab, ερευνούνε πώς η γλωσσική πολυπλοκότητα των μητέρων μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη των παιδιών τους. Θέλουνε να κατανοήσουνε καλύτερα τον ρόλο που παίζει η γλώσσα στη διαιώνιση των οικογενειακών ανισοτήτων μεταξύ των γενεών.

Ο τρόπος που μιλάνε οι γονείς έχει σημασία για τα παιδιά τους;

Όταν ξεκινούν το σχολείο, τα παιδιά πρέπει να έχουν μια επαρκή γλώσσα για να κατανοήσουν τι τους διδάσκεται, να μάθουν να διαβάζουν και να επικοινωνούν αποτελεσματικά με τους συνομηλίκους τους. Παιδιά από κοινωνικοοικονομικά μειονεκτικά υπόβαθρα αγωνίζονται πιο συχνά στο σχολείο από τους προνομιούχους συμμαθητές τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στις διαφορές στις γλωσσικές εμπειρίες τους στην πρώιμη ζωή, πριν ξεκινήσουν το σχολείο.

Τα παιδιά που ακούν πιο περίπλοκη γλώσσα κατά τη βρεφική ηλικία τείνουν να αναπτύσσουν πιο προηγμένες γνωστικές και γλωσσικές δεξιότητες. Δεν είναι σαφές εάν αυτός ο σύνδεσμος είναι αιτιολογικός –που σημαίνει ότι η πρώιμη γλωσσική έκθεση προβλέπει την ανάπτυξη της γλώσσας– ή απλώς συσχετιστική. Η δημιουργία ενός υποστηρικτικού γλωσσικού περιβάλλοντος για ένα παιδί απαιτεί οικονομικούς και κοινωνικούς πόρους που δεν είναι εξίσου διαθέσιμοι σε όλους, όπως τα χρήματα και ο χρόνος που απαιτούνται για την ανάγνωση βιβλίων, τα παιχνίδια και τη συμμετοχή σε ομάδες δραστηριοτήτων. Αυτό συμβάλλει σε ένα «γλωσσικό χάσμα» – μια διαφορά στις γλωσσικές ικανότητες παιδιών από προνομιούχα υπόβαθρα και στις ικανότητες παιδιών από οικογένειες με περιορισμένο εισόδημα και πόρους. Το γλωσσικό χάσμα εμφανίζεται πολύ πριν τα παιδιά εισέλθουν στο εκπαιδευτικό σύστημα, μπορεί να παρατηρηθεί ήδη από την ηλικία των 18 μηνών.

Για πολλά χρόνια, η έρευνα για την ανάπτυξη του παιδιού θεωρούσε τους γονείς, ιδιαίτερα τις μητέρες, υπεύθυνους για τις διαφορές στις ικανότητες και τις συμπεριφορές των παιδιών. Ενώ οι γονείς συμβάλλουν στην ανάπτυξη των παιδιών τους, υπάρχουν πολλοί ευρύτεροι παράγοντες που επηρεάζουν τις πιθανότητες επιτυχίας ενός παιδιού. Τα παιδιά που αισθάνονται πιο άνετα χρησιμοποιώντας πιο σύντομες προτάσεις και απλούστερες λέξεις μπορεί να θεωρηθούν λανθασμένα από τους εκπαιδευτικούς ως λιγότερο μορφωμένα ή με έλλειψη ικανότητας και σε άλλα θέματα, ακόμη και σε αυτά που δεν σχετίζονται άμεσα με τη γλώσσα. Άδικα, αυτά τα παιδιά μπορεί να έχουν λιγότερες πιθανότητες ακαδημαϊκής επιτυχίας και πρόσβαση σε περαιτέρω εκπαίδευση. Θέλουνε στο Hungry Mind Lab να επισημάνουνε τα ευρύτερα, συστημικά ζητήματα που οδηγούν στην ανισότητα στην εκπαίδευση και την ανάγκη για πρόσθετη υποστήριξη και πόρους για τα παιδιά που μπαίνουν στο σχολείο σε μειονεκτική θέση.

Βοηθά η γλώσσα στη διαιώνιση της ανισότητας μεταξύ των γενεών;

Χρησιμοποιούνε στο Hungry Mind Lab τις κασέτες από σχεδόν χίλιες ιστορίες μητέρων για να μας βοηθήσουν να απαντήσουμε σε αυτήν την ερώτηση. Όλες αυτές οι μητέρες γέννησαν δίδυμα στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1994-1995. Συμμετέχουν στο E-Risk, μια μεγάλη μελέτη που αποτελείται από οικογένειες από ένα ευρύ φάσμα κοινωνικοοικονομικών υποβάθρων, που αντιπροσωπεύει την κατανομή του πλούτου στον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι ερευνητές έχουν συλλέξει τακτικά δεδομένα από τα δίδυμα καθώς μεγάλωσαν, καθιστώντας το ιδανικό δείγμα για έρευνα για την ανάπτυξη του παιδιού. Ενώ τα δίδυμα είναι σχεδόν 30 ετών σήμερα, η ομιλία των μητέρων τους καταγράφηκε σε συνεντεύξεις πριν από 25 χρόνια, όταν τα δίδυμα ήταν μόλις 5 ετών. Αυτό τους επιτρέπει να πάνε πίσω στο χρόνο και να ακούσουμε τη γλώσσα που χρησιμοποιούσαν οι γονείς τους όταν τα παιδιά βρίσκονταν σε ένα κρίσιμο στάδιο γλωσσικής ανάπτυξης.

Χάρη στη χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Nuffield, αναλύουνε τα χαρακτηριστικά της μητρικής γλώσσας. Κάθε μητέρα ρωτήθηκε: «Πώς ήταν να έχεις δίδυμα;» Πραγματοποιήσανε μεταγραφή των ηχογραφήσεων και χρησιμοποιήσανε ένα λογισμικό ανάλυσης γλώσσας για να προσδιορίσουνε πόσες διαφορετικές λέξεις χρησιμοποίησαν οι μητέρες, πόσο περίπλοκες ήταν αυτές οι λέξεις και πώς δόμησαν οι μητέρες την ομιλία τους. Αν και οι κασέτες δεν προορίζονταν αρχικά να αναλυθούν με αυτόν τον τρόπο, οι ιστορίες αυτές παρουσιάζουν τη γλώσσα που πιθανότατα άκουγαν τα παιδιά τους στο σπίτι.

Σκοπεύουνε τώρα να εξετάσουνε τις ικανότητες των διδύμων σε διάφορους τομείς: γνώση, γλώσσα, ανάγνωση και γενικές ακαδημαϊκές επιδόσεις, από την είσοδο στο σχολείο έως την ηλικία των 12 ετών. Αυτό θα τους επιτρέψει να ελέγξουνε τους δεσμούς μεταξύ των τρόπων ομιλίας των μητέρων και τις ικανότητες των παιδιών τους κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής τους. Τέλος, θα εξετάσουνε τα επίπεδα εκπαίδευσης, τα επαγγέλματα και τα εισοδήματα των νοικοκυριών των μητέρων τη στιγμή που γεννήθηκαν τα δίδυμα τους. Αυτό θα βοηθήσει να κατανοήσουνε την επίδραση του κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου στη γλώσσα των μητέρων και συνεπώς στη γλωσσική ανάπτυξη και την εκπαιδευτική επιτυχία των παιδιών τους.

Προβλέπουνε ότι η έρευνά τους θα καταδείξει τη σημασία των πρώιμων γλωσσικών εμπειριών για την ανάπτυξη του παιδιού. Αναμένουνε επίσης να διαπιστώσουνε ότι οι διαφορές στις πρώιμες γλωσσικές εμπειρίες σχετίζονται με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση και ότι αυτές οι γλωσσικές διαφορές συμβάλλουν στη διαιώνιση της ανισότητας στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα μεταξύ των γενεών.

Η έρευνά τους είναι ακόμη σε εξέλιξη, επομένως αυτές παραμένουν προβλέψεις προς το παρόν. Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στον κύκλο της ανισότητας και δεν μπορούνε ακόμη να πούνε πόσο σημαντική είναι η συμβολή της γλώσσας σε σύγκριση με άλλους παράγοντες. Ωστόσο, στο μεταξύ, διατίθενται διαδικτυακοί πόροι για να βοηθήσουν τα παιδιά που έχουν λιγότερες ευκαιρίες γλωσσικής ανάπτυξης.

Απαιτείται περισσότερη δουλειά για να ξεπεραστούν τα εμπόδια στις ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση. Ελπίζουνε ότι η έρευνά τους που χρησιμοποιεί τις συναρπαστικές ιστορίες που διηγήθηκαν οι μητέρες πριν από 25 χρόνια θα επιστήσει την προσοχή στο γλωσσικό χάσμα και θα λάβει άμεση δράση από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους εκπαιδευτικούς. Όλα τα παιδιά πρέπει να ξεκινούν το σχολείο με ίσες πιθανότητες ακαδημαϊκής επιτυχίας, ανεξάρτητα από το οικογενειακό τους υπόβαθρο.