«Το παιδί μου με αποκάλεσε “αυστηρή” ‒ κι ένιωσα τη μεγαλύτερη ικανοποίηση»
Η συγγραφέας Christina Crawford σε ένα εξομολογητικό κείμενο μάς εξηγεί γιατί ενθουσιάστηκε όταν ο γιος της την αποκάλεσε αυστηρή
Είναι σίγουρο ότι νοιαζόμαστε για το πώς μας βλέπουν τα παιδιά μας, τι γνώμη έχουν και οι χαρακτηρισμοί που κάθε φορά μας αποδίδουν μπορεί να κυμαίνονται από υπερήφανα μετάλλια μέχρι αποκαρδιωτικές «ρετσινιές». Σε μια εξομολόγησή της, η συγγραφέας Christina Crawford μας εξηγεί γιατί ενθουσιάστηκε όταν ο γιος της την αποκάλεσε αυστηρή – είμαι σίγουρη ότι πολλές θα ταυτιστούμε μαζί της:
Ο γιος μου γιόρτασε πρόσφατα τα γενέθλιά του και πήρε ένα δώρο από εμάς. Μου είχα δώσει νοερά συγχαρητήρια γιατί βρήκα αυτό που νόμιζα ότι ήταν το τέλειο δώρο. Ήταν (εν συντομία) ενθουσιασμένος με τα εισιτήρια της συναυλίας που πήρε, αλλά μετά έβγαλε έναν τεράστιο αναστεναγμό. «Το συγκρότημα αυτό είναι το αγαπημένο σου. Δεν θέλεις τα εισιτήρια;» τον ρώτησα σαστισμένη. «Τους αγαπώ, απλά… Σκέφτηκα ότι το δώρο μπορεί να ήταν ένα κινητό», είπε ανοιχτά απογοητευμένος.
«Τι σε έκανε να το σκεφτείς αυτό;» Ρώτησα, εξίσου απογοητευμένη από την έλλειψη ευγνωμοσύνης του για ένα τόσο φανταστικό και στοχαστικό δώρο. «Όλοι οι φίλοι μου έχουν και νόμιζα ότι ήσουν κουλ», είπε. Σοκ. Έπειτα, έριξε μια ακόμα χειροβομβίδα προς το μέρος μου: «Είσαι η πιο αυστηρή μαμά που ξέρω».
Εντάξει, πρώτα απ’ όλα, θεωρώ είμαι cool. Άλλωστε τα ρούχα και οι δραστηριότητές μου το επιβεβαιώνουν. Και δεν μπορείς να είσαι πιο cool από το να κάνεις δώρο εισιτήρια για pop συναυλία. Αλλά αν θεωρεί το «cool», όπως στο να τον αφήσω να πάρει όλες τις αποφάσεις μόνος του, τότε όχι, δεν είμαι καλή μαμά. Είμαι συνεπής μαμά. Ή, ανάλογα με την ερμηνεία του, ίσως και αυστηρή.
Το σχόλιό του είχε σκοπό να προσβάλει και να με ενθαρρύνει να γίνω πιο χαλαρή. Στο μυαλό του, η αυστηρότητα έχει την αρνητική σημασία της ύπαρξης πληθώρας κανόνων και κανονισμών. Εάν το «αυστηρό» είναι ο περιορισμός του χρόνου οθόνης, η παρακολούθηση ηλεκτρονικών, η ενθάρρυνση της υγιεινής διατροφής και της φυσικής δραστηριότητας, τότε ναι, είμαι αυστηρή και είμαι περήφανη γι’ αυτό. Αλλά αυτό που δεν βλέπει ή δεν καταλαβαίνει είναι ότι αυτά τα όρια υπάρχουν για την προστασία του. Η δουλειά μου ως γονιός είναι να παρέχω συναισθηματική και σωματική ασφάλεια στα παιδιά μου, κάτι που μερικές φορές συνεπάγεται ότι υπάρχουν όρια σε δυνητικά επικίνδυνους τομείς, όπως η έκθεση στο διαδίκτυο και την τεχνολογία.
Έτσι το σχόλιό του απέτυχε. Έκανα κρυφά «κόλλα πέντε» τον εαυτό μου γιατί χρησίμευσε ως επιβεβαίωση ότι έκανα αυτό που έπρεπε και θα φορέσω αυτόν τον τίτλο σαν τιμητικό μετάλλιο. Στην πραγματικότητα, επειδή είμαι μια γυναίκα με τεράστιο (διάβασε: μηδέν) μουσικό ταλέντο, μπορεί να γράψω ένα τραγούδι γι’ αυτό και να το κάνω ως ειδική έκπληξη στο πάρτι γενεθλίων του.
Φαίνεται ότι το γεγονός ότι έχουμε καθιερώσει όρια και κανόνες τον απογοητεύει. Ως μέρος της τυπικής ανάπτυξης του εφήβου, εξερευνά τη ζωή και η ώθηση αυτών των ορίων είναι μέρος της φυσικής διαδικασίας της ενηλικίωσης. Επιτρέπεται να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του στα όριά μας, αλλά αυτό δεν θα τα αλλάξει.
Το να είσαι υπερβολικά επιτρεπτικός έχει προφανή μειονεκτήματα, αλλά γνωρίζω επίσης ότι το να είσαι υπερβολικά άκαμπτος ή ανυποχώρητος και αυστηρός μπορεί να είναι εξίσου επιζήμιο και να προκαλέσει εξέγερση. Η επίτευξη αυτής της ισορροπίας είναι το ιερό δισκοπότηρο για το οποίο αγωνίζεται κάθε γονιός. Νιώθω ότι οι κανόνες μας είναι καλά μελετημένοι, λογικοί και δεν υπερβαίνουμε τα όρια. Προσπαθώ να δώσω στα παιδιά μου ελευθερία και να τα αφήνω να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις όποτε είναι σκόπιμο, αλλά δίνω προτεραιότητα στην υγεία και την ασφάλειά τους από το να τους «αρέσω» και να πιστεύουν ότι είμαι η φίλη τους ή η πιο «cool» μαμά.
Ξέρω ότι υπάρχουν πολλά παιδιά στην ηλικία του (ή και μικρότερα) των οποίων οι γονείς τους αγόρασαν τηλέφωνα και δεν τους κρίνω για αυτή την επιλογή. Στην πραγματικότητα, δεν είμαι εδώ για να κρίνω οποιαδήποτε επιλογή έχουν κάνει άλλοι γονείς. Η τακτική του γιου μου να με συγκρίνει με τους γονείς των φίλων του ήταν αναποτελεσματική γιατί δεν δίνω δεκάρα αν οι γονείς ενός συμμαθητή μου επιτρέψουν κάτι που δεν το επιτρέπω, επειδή κάνουν αυτό που πιστεύουν ότι είναι καλύτερο για τα παιδιά τους – και χρησιμοποιώ τη διακριτική μου ευχέρεια για να παίρνω αποφάσεις σχετικά με αυτό που θεωρώ ότι είναι καλύτερο για το δικό μου παιδί. Επίσης, είμαι καλή φίλη με πολλές μαμάδες φίλων του. Και μιλάμε. Πολύ. Έτσι, προχώρησα και έκανα έναν μικρό έλεγχο στοιχείων και ανακάλυψα ότι η δήλωσή του ότι όλοι οι συμμαθητές του έχουν τηλέφωνα είναι ψευδής. Ναι, μερικοί από αυτούς έχουν, αλλά η πλειοψηφία εξακολουθεί να μην έχει.
Θα κάνω κάποια λάθη στην πορεία και μερικές φορές θα είμαι πολύ «αυστηρή» ή ίσως πολύ επιεικής; Ισχύει αυτό. Αλλά θα συνεχίσω να επιβάλλω τα όρια που θα κρατήσουν τα παιδιά μου ασφαλή, χαρούμενα και υγιή, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα τους αρέσω πάντα. Καμία ανασκαφή σχετικά με την «αυστηρή» ανατροφή ή την γκρίνια μου δεν θα αλλάξει τα πράγματα. Λυπούμαστε λοιπόν παιδιά (αλλά δεν ζητάω συγγνώμη). Μπορείτε να με ευχαριστήσετε αργότερα.