Πώς μπορεί μια υπαίθρια δραστηριότητα να κάνει την ατμόσφαιρα στο σπίτι πιο ήρεμη και να φέρει πιο κοντά την οικογένεια;
Διαβάστε το υπέροχο κείμενο του Αμερικανού αρθρογράφου και μπαμπά Patrick A. Coleman
Η οικογένειά μου βγήκε από την άσφαλτο στο χωμάτινο μονοπάτι. Τα χόρτα, ακόμα ξερά από το χειμώνα, μας αγκάλιασαν λυγίζοντας ελαφρώς από το αεράκι. Τα πουλιά έκαναν κύκλους στον αέρα, ανυπομονώντας για τον ερχομό της άνοιξης, και ο 7χρονος γιος μου άρχισε αμέσως να παραπονιέται ότι κάνει κρύο, στραβομουτσουνιάζοντας. Έσερνε τα πόδια του σαν να περπατούσε για μέρες, ενώ είχε διανύσει μόλις εκατό μέτρα.
«Θα με σηκώσεις;», ζήτησε από τη μητέρα του, που γέλασε κουνώντας το κεφάλι της.
Ήταν η πρώτη μας πεζοπορία, σε μια προσπάθεια να γεμίσουμε μια εβδομάδα με περπάτημα για να δούμε πώς θα επηρέαζε τη συμπεριφορά των παιδιών μας. Έλπιζα ότι θα μεταμορφώνονταν κατά κάποιον τρόπο σε ήρεμους διανοούμενους του δάσους – σαν τους συγγραφείς που αποσύρονται σε μια καλύβα στο βουνό για να εμπνευστούν. Αλλά δεν είχε ξεκινήσει καλά. Τα αγόρια μου συνέχιζαν να πιστεύουν ότι υπάρχει αυτό που λέμε κακός καιρός. Δεν υπάρχει, αλλά δεν είχαν πειστεί ακόμα.
Νωρίτερα, είχα αγνοήσει το ένστικτό μου που έλεγε ότι δεν είχαμε ντυθεί αρκετά καλά για να βγούμε έξω.
Τουλάχιστον ο 5χρονος γιος μου ήταν χαρούμενος. Χωρίς να παραπονιέται, χοροπηδούσε σε νερόλακκους και μάζευε πέτρες από το μονοπάτι. Εμένα μου φαίνονταν απλό χαλίκι, αλλά στα χέρια του έμοιαζαν με πολυτίμους θησαυρούς που έκρυβε στις τσέπες του μπουφάν του. Το μόνο πράγμα που δεν απολάμβανε ήταν ο αδερφός του, που παραπονιόταν σκούζοντας, προσελκύοντας τα ανήσυχα βλέμματα των περαστικών. Αποφασισμένοι να συνεχίσουμε, περπατήσαμε όλο το μονοπάτι, επιστρέφοντας στο αυτοκίνητο 45 λεπτά αργότερα – με το ένα παιδί βαρύτερο από τις πέτρες στις τσέπες του και το άλλο με μάγουλα μουσκεμένα από τα δάκρυα.
Εκείνο το βράδυ αποκοιμήθηκαν σε λίγα λεπτά, κάτι ασυνήθιστο γι’ αυτούς.
Μετά από δύο πεζοπορίες, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Σε μία από αυτές πήραμε ένα μονοπάτι της περιοχής μας, που διέσχιζε ήσυχους και καταπράσινους δρόμους. Σε γνώριμο έδαφος και με καλό καιρό πλέον, η διάθεση όλων βελτιώθηκε. Ο μεγαλύτερος γιος μου δήλωσε φυσιοδίφης (δεν είναι, αλλά με εντυπωσίασε το λεξιλόγιό του), καθοδηγώντας μας. Ήταν γεμάτος εκπλήξεις. Σταμάτησε μπροστά σε ένα πεσμένο δέντρο και άρχισε να μας μιλάει για ένα σκαθάρι που ήρθε από την Ιαπωνία.
«Είναι εισβολέας που έφτασε σε πλοία που κουβαλούσαν ξύλα», είπε γεμάτος σιγουριά. Παρά την πολιτική χροιά του σχολίου του, εντυπωσιάστηκαν. Δεν το ήξερα ότι γνώριζε τέτοια γεγονότα γιατί, βασικά, δεν είχαμε πάει για περπάτημα πολλές φορές στο παρελθόν.
Ενθαρρυμένος, έκανα μεγαλύτερα σχέδια. Την έβδομη μέρα αφήσαμε στην άκρη την ξεκούραση. Ο καιρός ήταν υπέροχος και δεν ήθελε πολύ για να βγάλουμε τα παιδιά από το σπίτι. Για την τελευταία υπαίθρια πεζοπορία της εβδομάδας είχα επιλέξει ένα μεγάλο μονοπάτι 3 χιλιομέτρων μέσα σε ένα φυσικό θαύμα της περιοχής – ένα φαράγγι του Οχάιο.
Τα αγόρια μπήκαν στο μονοπάτι τρέχοντας. Ο 7χρονος έκανε ότι κυνηγούσε Πόκεμον. Ο 5χρονος τον φώναζε, φοβισμένος ότι θα χανόταν. Είχαμε πιάσει κουβέντα ενώ περπατούσαμε. Παρατηρούσαμε τα δέντρα γύρω μας και τους ήχους που έρχονταν από το δάσος. Αναρωτιόμουν φωναχτά για τα πράγματα που βλέπαμε. Και τα αγόρια μάντευαν τις απαντήσεις, κάποιες φορές σωστά, κάποιες φορές λάθος και κάποιες φορές αναπάντεχα για την ηλικία τους. Σε κάποια φάση, ενώ μιλούσαμε για τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν τα δέντρα, μέσα από ένα δίκτυο μυκήτων, ο μεγαλύτερος πετάχτηκε και είπε: «Και ως αντάλλαγμα δίνουν στους μύκητες λίγη από τη ζάχαρη που φτιάχνουν». Αυτό ήταν απόλυτα σωστό. Εντυπωσιακό.
Αφού φτάσαμε σε μια σπηλιά, που ήταν ο προορισμός μας, πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Τα παιδιά, γνωρίζοντας ότι κατευθυνόμαστε προς το αμάξι, επιβράδυναν και άρχισαν να παραπονιούνται. Είχαν μπει στο πνεύμα της πεζοπορίας και δεν ήθελε να σταματήσει. Το μονοπάτι έγινε λασπώδες. Κάναμε μια παράκαμψη ανάμεσα στα πεύκα τραγουδώντας και γελώντας.
Μόλις φτάσαμε στο αυτοκίνητο, ο μικρότερος αποκοιμήθηκε βαθιά. Δεν ξύπνησε ούτε όταν σταματήσαμε να πάρουμε φαγητό από το δρόμο. Στο σπίτι, τον κουβαλήσαμε κατευθείαν στο κρεβάτι και κοιμήθηκε μέχρι το επόμενο πρωί.
Στο τέλος της εβδομάδας πεζοπορίας, τα παιδιά μας δεν είχαν αλλάξει εντυπωσιακά. Κοιμόνταν καλύτερα, αλλά ήταν πάνω κάτω τα ίδια. Όμως κάτι είχε αλλάξει στο σπίτι. Συχνά τσακώνονται μεταξύ τους ή εκνευρίζονται το ένα με το άλλο και αναγκαζόμαστε να τα βάλουμε τιμωρία. Γκρινιάζουν για το δείπνο και για την τηλεόραση. Κι εμείς τα μαλώνουμε επειδή δεν μας ακούνε ή γιατί αργούν να πλύνουν τα δόντια τους. Αλλά από την πρώτη μέρα της πεζοπορίας, μόλις βρεθήκαμε στη φύση κηρύξαμε εκεχειρία. Μιλούσαμε ο ένας στον άλλο ευγενικά, επαινώντας την περιέργεια και την οξυδέρκεια του.
Μέσα στο δάσος, δεν μαλώσαμε ποτέ τα παιδιά. Δεν προσπαθήσαμε ποτέ να τα πειθαρχήσουμε ή να τα περιορίσουμε. Το ένα πρόσεχε το άλλο. Ακόμα και όταν ο 5χρονος έπεσε με τα μούτρα στο έδαφος, τα δάκρυά του στέγνωσαν πολύ πιο εύκολα και γρήγορα από ό,τι θα είχε συμβεί στο σπίτι.
Τι έμαθα μετά από μία εβδομάδα υπαίθριας πεζοπορίας; Θέλω η συμπεριφορά που έχουμε ως οικογένεια μέσα στο δάσος να συνεχιστεί και στο σπίτι. Δεν έμαθα, να προσθέσω, πώς θα το καταφέρω. Αλλά κατάλαβα ότι υπάρχει τρόπος.
Έχω κάνει, ωστόσο, κάποιες σκέψεις για το πώς θα μπορούσα να επιδιώξω αυτόν το στόχο. Η πρώτη έχει να κάνει με τη σωματική εξάντληση: όταν κουραζόμαστε παρέα, σταματάμε να χρησιμοποιούμε ο ένας τον άλλο σαν ένα εργαλείο σωματικής και συναισθηματικής εκτόνωσης. Ιδιαίτερα όταν κουραζόμαστε παρέα στη φύση, αισθανόμαστε σαν μια μικρή συμμορία η οποία ωστόσο δεν περιορίζεται από τους τέσσερις τοίχους. Βρισκόμαστε σε ένα μεγάλο κόσμο όπου, αν θέλουμε να επιβιώσουμε, πρέπει να συνεργαστούμε και να ακούσουμε ο ένας τον άλλο. Αυτή η θεωρία έχει τη σκοτεινή, αλλά και την ενθαρρυντική πλευρά της.
Αναγνωρίζοντας το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του κόσμου, ερχόμαστε, ενστικτωδώς, πιο κοντά ο ένας στον άλλο για να αντιμετωπίσουμε την οποία δυσκολία. Με κάθε πεζοπορία, συνηθίζουμε όλο και περισσότερο να βασιζόμαστε ο ένας στον άλλο. Μαθαίνουμε, ίσως, να εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλο, με έναν καινούριο τρόπο. Έτσι, κατά κάποιον τρόπο φέρνουμε πίσω μας στο σπίτι το δάσος, λίγο λίγο, σαν μια συλλογή από πέτρες στις τσέπες μας.
