«Νομίζω πως ακούγοντας αντί για να μιλάμε, μπορούμε να κάνουμε τις καλύτερες και πιο ουσιαστικές συζητήσεις με τα παιδιά μας» Βάσια Χατζηγιαννάκη

Με αφορμή την εκπομπή της στο ραδιόφωνο «10’ ακόμη» και το πρότζεκτ «Γέγονε – μέσα στο μουσείο»,

Φτάνουν τα «10 λεπτά ακόμη»; Πόσα μπορούν να χωρέσουν σε 10 λεπτά για τα παιδιά και πόσα για μία μαμά;

Φτάνουν και … δε φτάνουν. Είναι μια αφορμή, μια στιγμή, ένα μικρό όνειρο, μια αγκαλιά πριν την καληνύχτα. Με το ertecho όμως, τα 10’ πολλαπλασιάζονται και αλλάζουν κλίμακα. Νομίζω πως έχοντας περάσει ώρες ατελείωτες διαβάζοντας στα παιδιά μου, έστω και 10’ βοηθούν τη μαμά. Ειδικά σε μια χώρα που τα παιδιά και η μαμά είναι κάπως παραγκωνισμένα. Τα τελευταία χρόνια αυτό αλλάζει και είναι πολύ σημαντικό να το εδραιώσουμε.

Πώς επιλέγετε τα βιβλία που διαβάζετε στην εκπομπή σας και πώς επιλέγετε γενικά παιδικά βιβλία για τα παιδιά σας;
Είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων. Έχει να κάνει με τους εκδοτικούς που θέλουν να συνεργάζονται με την εκπομπή, τα βιβλία που θέλουν να προωθήσουν και αυτά που επιθυμώ διακαώς να διαβάσω γιατί πιστεύω πως έχουν κάτι πολύτιμο να πουν.
Μετά υπάρχουν και τα βιβλία που αγαπώ πολύ και που δεν έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά. Πολλές φορές τα μεταφράζω εγώ και τα διαβάζω στην εκπομπή. Πάντα όμως χρειάζεται να υπάρχει η σωστή αφορμή.

Ποια παιδικά βιβλία διαβάσατε περισσότερο ως παιδί και ποια έχετε διαβάσει περισσότερο στα παιδιά σας;
Αγαπούσα ιδιαιτέρως τα Moomins της Tove Jansson, Το ρολόι του κόσμου χτυπάει μεσάνυχτα και το Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα του Μενέλαου Λουντέμη, το Χωρίς οικογένεια του Hector Malot και τα βιβλία της Άλκης Ζέη. Στα παιδιά μου διάβασα πραγματικά τα πάντα. Περνούσα ώρες στα βιβλιοπωλεία, ψάχνοντας. Τους διάβασα αυτά που αγαπούσα εγώ, αυτά που διάλεγαν μόνα τους.

Τι στάθηκε αφορμή να γράψετε το «τούμπαλιν»;
Ο γιος μου φοβόταν πολύ να κολυμπήσει στα βαθιά νερά. Αυτό του περιόριζε την καλοκαιρινή χαρά κι ανεμελιά. Μια θαλάσσια χελώνα στο νησί μας, το Καστελλόριζο, στάθηκε αφορμή να τολμήσει να πάει στα βαθιά για να την δει από κοντά. Από εκείνη τη στιγμή και μετά κυριολεκτικά ξεπέρασε τον φόβο του και απελευθερώθηκε. Έφτασε να κολυμπάει εξαιρετικά και να κάνει μέχρι και ελεύθερη κατάδυση. Ήταν το «κλείσιμο» ενός κύκλου φόβου. Θέλησα να τιμήσω τη στιγμή αυτή και να τη μεταδώσω και σε άλλα παιδάκια που αντιμετωπίζουν φόβους που τους περιορίζουν τη χαρά.

Υπάρχουν άλλα παιδικά βιβλία σας που θα εκδοθούν;
Προς το παρόν, δεν υπάρχουν.

Πώς είναι το 24ωρό σας;
Ξεκινάει και τελειώνει όπως το 24ωρο της κάθε μητέρας. Προτεραιότητά μου είναι τα παιδιά μου. Μετά έρχεται η προετοιμασία και η παραγωγή της ραδιοφωνικής εκπομπής
10 Λεπτά ακόμη. Τα τελευταία χρόνια που δουλεύω για το Γέγονε, το 24ωρο μου χώρεσε όσα δεν φανταζόμουν ποτέ πως θα μπορούσαν να χωρέσουν σε μια ημέρα…
Μετά έρχομαι εγώ…τα πράγματα που αγαπώ να κάνω και που γεμίζουν την ψυχή μου.

Πώς οραματιστήκατε το Γέγονε – μέσα στο μουσείο – μιλήστε μας λίγο για αυτό το πρότζεκτ σας;

Πριν 10 χρόνια και με αφορμή τις μουσειοσκευές των μουσείων, συνειδητοποίησα πόσες γνώσεις είχαν αποκτήσει τα παιδιά μου από αυτή την τόσο απλή ιδέα. Τότε γεννήθηκε η σκέψη… τι θα γινόταν εάν τα εκθέματα ζωντανεύαν και μας έλεγαν τη δική τους ιστορία;

Ξεκίνησα λοιπόν να σκέφτομαι ποια μουσεία της Αττικής θα διάλεγα πρώτα. Όταν έκλεισε η ΕΡΤ εγώ επέστρεψα στο πανεπιστήμιο και συγκεκριμένα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για να κάνω ένα μεταπτυχιακό με θέμα τη διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στόχος μου ήταν να κατανοήσω όσο καλύτερα την προσέγγιση με την οποία θα μπορούσα να συνδυάσω την επιστημονική εγκυρότητα και πληροφορία, με την ψυχαγωγική αφήγηση.
Πραγματικά προσπάθησα να σκεφτώ με προσοχή την κάθε λεπτομέρεια και να φροντίσω να υπάρχει επιστημονικό και καλλιτεχνικό βάθος.
Ξεκίνησα να δουλεύω για το Γέγονε το 2015, μαζί με τον φίλο και συνεργάτη μου Γιάννη Ζιώγκα. Επαφές με τα μουσεία και τη Διεύθυνση Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού, τηλεφωνήματα ατελείωτα, επιλογή των εκθεμάτων, αιτήσεις κι άλλα τηλεφωνήματα…
Είναι μία παραγωγή εξαιρετικά περίπλοκη, καθότι αποφασίσαμε να συνεργαστούμε με τα μουσεία και να μην κάνουμε απλά μία χαριτωμένη σειρά για παιδιά. Θέλαμε να έχουμε επιστημονική εγκυρότητα. Άρα η συνεργασία με τους αρμόδιους από το κάθε μουσείο ήταν απαραίτητη. Πρώτα επιλέχτηκαν τα εκθέματα, και μετά αρχίσαμε να γράφουμε τα σενάρια. Όλα τα σενάρια έγιναν υπό την επίβλεψη των μουσείων.
Μόλις είχαμε τα σενάρια στα χέρια μας, προχωρούσαμε να στήσουμε το αισθητικό κομμάτι, να διαλέξουμε το είδος του stop motion animation που ταιριάζει στο εκάστοτε θέμα και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο παραμυθένιο, αλλά με σωστές αναφορές στην εποχή του κάθε εκθέματος.
Κάθε επεισόδιο είναι αισθητικά εντελώς διαφορετικό από το άλλο. Και αυτός ήταν ο στόχος. Να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια μοτίβα και να δημιουργούμε μία μικρή ανεξάρτητη ολοκληρωμένη ταινία.
Στο διάστημα των δύο ετών, δημιουργήθηκε ένα μικρό εκκολαπτήριο νέων καλλιτεχνών που σπούδασαν την τεχνική αυτή, αλλά δεν την είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ επαγγελματικά.
Ο συνδημιουργός της σειράς Γιάννης Ζιώγκας είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους και πιο έμπειρους ανιματέρ στην Ελλάδα. Όλα τα νέα παιδιά που καθίσανε δίπλα του στο Γέγονε πήραν μοναδικές γνώσεις και εμπειρία.
Ένα ακόμη εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο αυτής της παραγωγής είναι η μουσική που δένει τα πάντα μαζί…
Το ευχαριστώ είναι λίγο προς το συνθέτη, ενορχηστρωτή και μαέστρο μας Θόδωρο Λεμπέση που έδωσε την ψυχή του και δημιούργησε 10 διαφορετικά και πανέμορφα μουσικά θέματα για κάθε επεισόδιο. Θέλω εδώ να αναφερθώ και στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ που έδωσαν το ταλέντο και την αγάπη τους την ώρα της ηχογράφησης. Είναι πραγματικά ένα σπουδαίο δώρο να μπορείς να ηχογραφείς πρωτότυπη μουσική σε μια από τις καλύτερες ορχήστρες της χώρας.
Όλα αυτά τα στοιχεία κάνουν το Γέγονε μια πολύ ξεχωριστή παραγωγή.

Ποιο/α μουσείο/α που έχετε επισκεφθεί αγαπάτε περισσότερο και υπάρχει κάποιο που επιθυμείτε να επισκεφθείτε διακαώς;
Δύσκολο να ξεχωρίσω αγαπημένο μουσείο. Από αρχαιολογικά μέρη όμως στην Ελλάδα που παραδόξως δεν έχω επισκεφτεί και πραγματικά ονειρεύομαι να πάω, είναι η Δήλος. Και ένα μουσείο που θα ήθελα πολύ να επισκεφτώ είναι το Suzhou Museum στην Κίνα.

Τι σημαίνει μουσείο για εσάς και πώς μπορούμε να τα κάνουμε πιο προσιτά και δελεαστικά σε γονείς/εκπαιδευτικούς και παιδιά;
Μουσείο για μένα σημαίνει ταξίδι, σημαίνει ορίζοντας, συνάντηση, γνώση, ζεστασιά, συναίσθημα. Πιστεύω πως η προσέγγιση χρειάζεται να γίνεται μέσω του συναισθήματος και της προσωπικής εμπειρίας και αυτά τα δύο στοιχεία στη συνέχεια να οδηγούν τον επισκέπτη στο πιο γνωστικό επίπεδο. Βιωματική γνώση και σύνδεση ψυχική. Έτσι η επίσκεψη γίνεται προσωπική υπόθεση.

See Also

Συστήνοντας την Emily Dickinson στα παιδιά

Υπάρχει κάποιο μουσείο που δεν υπάρχει και θα θέλατε αν μπορούσατε να δημιουργήσετε;
Είχα πριν μερικά χρόνια μια ιδέα να δημιουργήσουμε ένα virtual μουσείο σε συνεργασία με το σχολείο του Καστελλόριζου. Ένα ψηφιακό μουσείο που θα το δημιουργούσαν τα παιδιά του νησιού. Θα έκαναν έρευνα, θα συλλέγαν γνώσεις και θα παρουσίαζαν το νησί και την ιστορία του, μέσα από τις φωτογραφίες, τα κείμενα τους και το δικό τους βίωμα.

Ζούμε μια επικαιρότητα με πολλά σοβαρά θέματα που κάποια επηρεάζουν και τα παιδιά, πώς μιλάτε για αυτά τα θέματα στα παιδιά σας;
Μιλάω ανοιχτά. Ξεκινάω διάλογο. Προσπαθώ να ακούω χωρίς προκαταλήψεις και προσωπικές πεποιθήσεις. Ακούω και για να μαθαίνω. Νομίζω πως ακούγοντας αντί για να μιλάμε, μπορούμε να κάνουμε τις καλύτερες και πιο ουσιαστικές συζητήσεις με τα παιδιά μας.

Ποια είναι αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερή σας ανησυχία;
Η συναισθηματική ανθεκτικότητα όλων μας, στους δύσκολους αυτούς καιρούς. Εύχομαι να παραμείνουμε πλάσματα με συναισθηματικό βάθος και ευφυία. Η παθητικότητα με τρομάζει. Όπως και η οργή.

Έχετε ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, τα μεγαλώνετε με τον ίδιο τρόπο; Τους έχετε μιλήσει για τη συναίνεση και το πώς να προφυλαχθούν από μορφές κακοποίησης;
Μιλάμε συνεχώς για αυτά τα θέματα και οι αφορμές είναι – δυστυχώς – πολλές. Τα μεγαλώνω, ελπίζω, δίκαια και ισότιμα. Είναι κάτι που το κάνω από όταν έγινα μητέρα, απόλυτα συνειδητά.

Πιστεύετε ακόμα στον Άγιο Βασίλη και πώς σας αρέσει να περνάτε τα Χριστούγεννα;
Πιστεύω. Άλλωστε γιορτάζω μαζί του. Άρα υπάρχει και κάπως μέσα μου…
Μου αρέσει να μαγειρεύω, να είμαι σπίτι μου με τις μουσικές, τα βιβλία μου και τα παιδιά μου.
Ποιο βιβλίο θα κάνατε δώρο σε αγαπημένα σας πρόσωπα;
Αυτή την εποχή, το βιβλίο Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους.

Μια ευχή για τη νέα χρονιά;
Εσωτερική γαλήνη κι αποδοχή.