Μένουμε σπίτι με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης να δίνει ιδέες για δραστηριότητες
Ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο και τα παιχνίδια που παίζονται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα
Γνωρίζεις ότι πολλά από τα παιχνίδια που παίζεις με τους φίλους σου παίζονταν και στην αρχαία Ελλάδα;
Κουδουνίστρες, κούκλες και μικρογραφίες αγγείων, παιχνίδια με ρόδες, ζωάκια από πηλό, αστράγαλοι, αλλά και ξύλινα αλογάκια, μπάλες και άλλα πολλά διασκέδαζαν τα παιδιά τις ώρες που έμεναν στο σπίτι.
Αγαπημένα παιχνίδια ήταν και τα ομαδικά, το κρυφτό, η τυφλόμυγα, τα αγαλματάκια ακούνητα, το κουτσό, αλλά και οι γρίφοι και τα αινίγματα. Μπορείς κι εσύ στον ελεύθερο χρόνο σου να παίξεις με τα αδέλφια σου ή και με τους φίλους σου ή και να φτιάξεις τα δικά σου παιχνίδια.
ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Το παιχνίδι, διαχρονικά, έχει τη δική του θέση στην καθημερινή ζωή, τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων. Πολλά από τα παιχνίδια που παίζονται σήμερα, όπως οι κούκλες, το γιο-γιο, η μπάλα, τα κότσια, η τυφλόμυγα, το κουτσό, το κρυφτό και τα αγάλματα, θυμίζουν πολύ τα παιχνίδια των αρχαίων· μόνο οι ονομασίες αλλάζουν.
Τα κείμενα των αρχαίων συγγραφέων, οι παραστάσεις των πήλινων αγγείων, τα ανάγλυφα και τα ειδώλια, καθώς και τα παιχνίδια που έχουν βρεθεί, αποτελούν πολύτιμες πηγές που μας επιτρέπουν να μάθουμε ποια ήταν τα αρχαία παιχνίδια και πώς παίζονταν, και να κατανοήσουμε την εκπαιδευτική και ψυχαγωγική τους αξία.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Τα πρώτα παιχνίδια που συνδέονται με τη βρεφική ηλικία των παιδιών είναι, μεταξύ άλλων, οι κουδουνίστρες ή σείστρα και τα κουδουνάκια. Οι κουδουνίστρες, διαφορετικά πλαταγόνες ή πλαταγές, κατασκευάζονταν από πηλό ή μέταλλο, καμιά φορά και από ξύλο, και περιείχαν πετραδάκια ή σπόρους. Ο έντονος ήχος που έκαναν, ηρεμούσε και διασκέδαζε τα μωρά και, επιπλέον, οι αρχαίοι πίστευαν ότι μπορούσε να απομακρύνει τα κακά πνεύματα που παραμόνευαν γύρω από την κούνια των μωρών.
Aνάμεσα στα αγαπημένα παιχνίδια, οι κούκλες, οι πλαγγόνες ή νευρόσπαστα, είχαν ξεχωριστή θέση. Ήταν κατασκευασμένες από διάφορα υλικά, από πηλό, ξύλο, ύφασμα, ελεφαντοστό κ.ά. Οι περισσότερες πήλινες κούκλες που σώζονται μέχρι τις μέρες μας είναι αρθρωτές, με κινητά χέρια και πόδια, προσαρμοσμένα στο σώμα με σύρμα ή νήμα, έτσι ώστε να κινούνται ελεύθερα.
Αντίγραφα επίπλων, καρεκλίτσες, κρεβάτια, αλλά και μικρογραφίες αγγείων, παπούτσια και άλλα εξαρτήμα- τα έκαναν το παιχνίδι με τις κούκλες πιο διασκεδαστικό και συγχρόνως διδακτικό, μια και τα κορίτσια, παίζοντας, αντέγραφαν τον κόσμο των μεγάλων. Ο Παυσανίας στις περιηγήσεις του γράφει ότι «ανάμεσα στους θησαυρούς στο Ιερό της Ήρας στην Ολυμπία είδε και ένα κρεβατάκι, παιχνίδι της Ιπποδάμειας» (Παυσανίας, V, 20, II). Πολλά κοριτσίστικα παιχνίδια, κούκλες, μπάλες, αστράγαλοι, αλλά και άλλα αντικείμενα, συνυφασμένα με τα παιδικά χρόνια, έχουν βρεθεί σε Ιερά ως αφιερώματα από τα κορίτσια τις παραμονές του γάμου τους, όπως αναφέρεται και στο επίγραμμα της Τιμαρέτης στην Παλατινή Ανθολογία (VI, 280).
Χρησιμοποιώντας υλικά που υπάρχουν στο σπίτι μπορείς κι εσύ να φτιάξεις μία κούκλα. Τα υλικά που θα χρειαστείς είναι ύφασμα, βαμβάκι, κουμπιά, νήματα και κλωστές, ξυλάκια, κόλλες και χρώματα. Κατασκεύασε μία χάρτινη κούκλα με κινητά χέρια και πόδια, τα οποία μπορείς να προσαρμόσεις στο υπόλοιπο σώμα με κλωστή ή δίκαρφα. Κόλλησε στις παλάμες και στα πέλματα κλωστή ή ξυλάκια, και παίξε με τους φίλους σου θέατρο σκιών.
Ο Πολυδεύκης, Έλληνας ρήτορας και λεξικογράφος, γράφει τον 2ο αι. μ.Χ. ότι οι τροφοί με την κουδουνίστρα παρήγαν έναν ήχο μονότονο κι έτσι κατόρθωναν να ηρεμούν τα βρέφη (Ονομαστικόν, ΙΧ, 127).
Μπείτε στο cycladic.gr και θα ανακαλύψετε ιδέες για παιχνίδια και δραστηριότητες και κυρίως θα κάνετε ένα μαγικό ταξίδι πίσω στον χρόνο ενώ θα μάθετε με τα παιδιά πολλές χρήσιμες γνώσεις και πληροφορίες για τη διατροφή, τις ασχολίες και γενικότερα την καθημερινή ζωή των αρχαίων.