«Θεωρούσα τον εαυτό μου φεμινίστρια, αλλά όταν έγινα μητέρα φορτώθηκα τις περισσότερες ευθύνες»
Ακόμα και αν νιώθουμε αποφασισμένες να μοιραστούμε ισότιμα με το σύζυγό μας τις οικογενειακές υποχρεώσεις, συχνά καταλήγουμε όταν γινόμαστε μητέρες να είμαστε οι βασικοί κηδεμόνες και μαγείρισσες και εμψυχώτριες και σοφέρ και νοσηλεύτριες. Αυτό τουλάχιστον συνέβη στην Αμερικανίδα Chloe Yelena Miller.
Ως έγκυος φεμινίστρια περίμενα ότι θα μοιραζόμουν τις γονεϊκές υποχρεώσεις ισότιμα με τον επίσης φεμινιστή σύζυγό μου και ένιωθα αισιόδοξη. Τέσσερα χρόνια μετά, ανακάλυψα ότι ήμουν ο «βασικός κηδεμόνας» εντός και εκτός σπιτιού. Έκανα πάνω από το 50% των εργασιών του νοικοκυριού και της οικογένειας ενώ δούλευα αρκετές ώρες για να κερδίζω ένα μισθό πλήρους απασχόλησης.
Αν και εμείς οι γυναίκες έχουμε την τάση να απολογούμαστε συχνότερα από ό,τι θα έπρεπε, αναγνωρίζω ότι εγώ έφταιγα, ως επί το πλείστον, για αυτή την κατάσταση. Μετανιώνω γιατί ξεχνούσα να το συζητήσω με το σύζυγό μου. Μετανιώνω γιατί ο γιος μας μεγάλωνε πιστεύοντας ότι οι γυναίκες είναι αυτές που διαχειρίζονται το νοικοκυριό.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο «βασικός κηδεμόνας» είναι αυτός στον οποίο τηλεφωνεί ο παιδικός σταθμός κάθε φορά που το παιδί είναι άρρωστο, παρόλο που ο άλλος γονιός εργάζεται δύο τετράγωνα μακριά. Είναι ο γονιός που θυμάται να κάνει όλα τα απαραίτητα ψώνια για να έχει το παιδί κάτι να φορέσει στο πάρτι μασκέ του σχολείου του. Σε νομικούς όρους, είναι ο γονιός που έχει τη «βασική κηδεμονία». Σε όρους καθημερινότητας, είναι ο γονιός που κάνει τις περισσότερες δουλειές που σχετίζονται με το παιδί και το νοικοκυριό. Και αυτός ο γονιός ήμουν εγώ.
Αναπόφευκτα εγώ ήμουν που κυοφορούσα και που θήλασα μετά τη γέννα. Αλλά μετά τα πρώτα γενέθλια του γιου μου, υποτίθεται ότι θα μοιραζόμασταν ισότιμα τις υποχρεώσεις. Κι όμως ήμουν εγώ που επικοινωνούσα μέσω email με τους δασκάλους του και που ετοίμαζα τις προσκλήσεις για τα πάρτι των γενεθλίων του. Ήμουν εγώ που παράγγελνα τα ρούχα του γιου μας την περίοδο των εκπτώσεων. Ήμουν εγώ που ήξερα τα ονόματα των φίλων του και των γονιών τους.
Σύμφωνοι, ο άντρας μου έβγαζε το γιο μας βόλτες με το ποδήλατο και τον ετοίμαζε για ύπνο. Αλλά το να περνάς ποιοτικό χρόνο με κάποιον είναι διαφορετικό από το να κάνεις τη λεγόμενη λάντζα.
Μια μέρα, ο γιος μας είπε κάτι του τύπου «ο μπαμπάς είναι καθηγητής». Τον ρώτησα τι δουλειά έκανα εγώ.
«Είσαι η μαμά μου», απάντησε χαρούμενα.
Έλπιζα να με αποκαλέσει «συγγραφέα» ή «δασκάλα», αφού είμαι και τα δύο. Είμαι και η μαμά του, φυσικά, αλλά όχι μόνο αυτό.
Άρχισα να απεχθάνομαι το σύζυγό μου. Όχι μόνο επειδή ο πρώτος χρόνος ήταν εξαντλητικός, δεδομένου μάλιστα ότι προσπαθούσα να αναρρώσω από μια καισαρική τομή και να φροντίσω ένα παιδί δύσκολο στον ύπνο, αλλά και επειδή έπιασα τον εαυτό μου να φθονεί τις επιτυχίες του συζύγου μου. Σύμφωνοι, κάποιες φορές δημοσίευα κανένα ποίημα και έκανα παρουσιάσεις σε συνέδρια, αλλά η καριέρα μου δεν εξελισσόταν όπως η δική του. Τι θα γινόταν αν, παρά τις οικογενειακές υποχρεώσεις μου, μπορούσα να γράφω περισσότερο, ακόμα και να αυξήσω το εισόδημά μου;
Σε εκείνη τη φάση, ήμασταν και οι δύο γύρω στα σαράντα. Είχαμε υπάρξει πλήρως λειτουργικοί και ανεξάρτητοι ενήλικες προτού γνωριστούμε και μετά το γάμο μας. Υποστηρίζαμε ο ένας τον άλλο. Τι μας είχε συμβεί; Και γιατί, κάθε φορά που ο σύζυγός μου έκανε κάτι ή προσφερόταν να κάνει κάτι, έμπαινα στη μέση εγώ και έλεγα «το ΄χω!»;
Μια φορά, αφού ο γιος μας πήγε για ύπνο, αρχίσαμε να τσακωνόμαστε καβγάδες.
Και μετά ο σύζυγός μου μου είπε: «Τι θέλεις να κάνω για να αναλάβω το μερίδιό μου στις ευθύνες;». Και τότε άκουσα τι είχε να μου πει.
Όσο κι αν το παιδί μέσα μου ήθελε να συνεχίσει να τον κατηγορεί και να θυματοποιεί τον εαυτό μου, ο σύζυγός μου είχε δίκιο. Προσφερόταν να κάνει μπουγάδα και του απαντούσα ότι θα το έκανα εγώ. Προσφερόταν να πλύνει τα πιάτα μετά το δείπνο και έλεγα ότι «θα τα τελειώσω εγώ». Προσφερόταν να πάει στο σουπερμάρκετ και… καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.
Είχα συνηθίσει να κάνω όλα εκείνα τα πράγματα και δεν μπορούσα να σταματήσω. Μήπως ένιωθα περήφανη που είχα αναλάβει μόνη την μπουγάδα; Μήπως δεν έβλεπα την ώρα να τρίψω βρόμικες κατσαρόλες μετά το δείπνο;
Μήπως είχα πέσει θύμα των προσδοκιών που τρέφει η «κοινωνία» από εμένα; Μήπως η «κοινωνία» θα μου χτυπούσε μια μέρα την πόρτα, να ελέγξει αν είχα αδειάσει το πλυντήριο πιάτων;
Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξα ήταν προφανές, αλλά με χτύπησε σαν γροθιά στο στομάχι. Η επικοινωνία είναι η λέξη κλειδί όχι μόνο για το ξεκίνημα μιας σχέσης, αλλά και για τη διατήρηση μιας υγιούς σχέσης μετά τον ερχομό των παιδιών. Έπρεπε να επικοινωνούμε. Ήταν ο νούμερο ένα κανόνας που, μετά από δέκα χρόνια σχέσης, είχαμε κατά κάποιον τρόπο ξεχάσει.
Η Cynthia Kane, συγγραφέας του βιβλίου «How to Communicate Like a Buddhist» («Πώς να επικοινωνείτε σαν Βουδιστές») μας υπενθυμίζει ότι η «κατανόηση μπαίνει στην επικοινωνία μας τη στιγμή που ο άλλος γίνεται ένας ισότιμος μέτοχος της σχέσης και όχι ένας αντίπαλος που πρέπει να αντιμετωπίσουμε».
Ήταν ώρα να αρχίσουμε να επικοινωνούμε ξανά, με κατανόηση και συμπόνοια. Είχαμε επιλέξει ο ένας τον άλλο και σίγουρα θα βρίσκαμε τη λύση.
Καθίσαμε κάτω, μιλήσαμε και γράψαμε τα πάντα σε ένα ημερολόγιο στην προσπάθειά μας να καταστρώσουμε ένα σαφές πλάνο. Ο καθένας μας θα δούλευε μέχρι αργά ένα βράδυ την εβδομάδα. Θα μοιραζόμασταν το πλύσιμο των ρούχων και τα ψώνια. Θα μοιραζόμασταν την παραγγελία συγκεκριμένων προμηθειών για το σπίτι και τις αγορές αντικειμένων που σχετίζονται με το παιδί. Εγώ θα προσπαθήσω να συμμετέχω σε περισσότερα σεμινάρια δημιουργικής γραφής και εκείνος να παίρνει μέρος σε λιγότερα συνέδρια. Θα προσπαθήσουμε να χωρίσουμε στη μέση το τερέν του παιχνιδιού.
Και θα κανονίζουμε περισσότερα ραντεβού οι δυο μας. Θα ξαναθυμηθούμε γιατί αρχίσαμε να είμαστε μαζί περισσότερα από δέκα χρόνια πριν. Η αισιοδοξία επέστρεψε.
